مصاحبه تاریخ شفاهی و ضرورت‌های آن _ 22

مدت مصاحبه

مدت زمان مصاحبه، یکی از اموری است که مصاحبه‌گر باید به آن توجه داشته و نسبت به تنظیم و مدیریت آن، اقدامات لازم را به عمل آورد. مدت زمان مصاحبه را با توجه به وضعیت جسمی و روحی راوی، موضوعات و پرسش‌های مورد نظر تنظیم کنید.

مصاحبه تاریخ شفاهی و ضرورت‌های آن_21

پرسش‌های جدید

گفتیم که پیش از مصاحبه باید فهرستی از پرسش‌ها را حول موضوع اصلی مشخص کرد و همراه خود به جلسه مصاحبه برد. بدیهی است دایره پرسش‌ها به همین تعداد محدود نخواهد شد و مصاحبه‌گر در طول گفت‌وگو، با پرسش‌ها و نکات جدیدی مواجه می‌شود که در تکمیل و تبیین بیشتر مطالب باید به طرح آنها مبادرت ‌ورزد. این پرسش‌ها بیشتر ناظر به سخنان راوی است و با دقت در سخنان او ایجاد خواهد شد.

مصاحبه تاریخ شفاهی و ضرورت‌های آن - 20

خوب گوش دادن(2)

باید توجه داشت که در طول مصاحبه چنانچه منظور راوی را متوجه نشدید یا اشتباه متوجه شدید، از او بپرسید تا ضمن توضیح بیشتر، بداند که همراهی‌اش می‌کنید. همچنین گاهی راوی از موضوع خارج می‌شود و شما باید او را به موضوع برگردانید. این کار هم اهمیت زیادی دارد و با گوش دادن دقیق به سخنان راوی امکان‌پذیر است.

مصاحبه تاریخ شفاهی و ضرورت‌های آن - 19

خوب گوش دادن(1)

خوب گوش دادن به سخن دیگران از جمله مهارت‌هایی است که در شکل‌گیری همه روابط انسانی و از جمله مصاحبه، نقش مهمی دارد. اساساً تمام مقدمات مرتبط با مصاحبه با دقت زیاد فراهم می‌شود تا سخنِ راوی را خوب گوش کرده و آن را ضبط کنیم. خیلی از ما به اشتباه فکر می‌کنیم شنونده‌ خوبی هستیم، در حالی که گوش دادن با شنیدن فرق دارد. شنیدن یعنی توانایی درک صدا، حال آن که گوش دادن نیازمند تمرکز عمیق‌تر و استفاده از سایر حواس است.

مصاحبه تاریخ شفاهی و ضرورت‌های آن - 18

کاربردهای زبان بدن(2)

حرکت سر، نشانه‌ علاقه‌مندی به گفت‌وگو و توجه به سخنان مصاحبه‌شونده است. همچنین نشان می‌دهد، منظور طرف مقابل‌ را درک کرده‌اید. برخی افراد به صورت طبیعی عادت دارند هنگام گوش دادن به سخنران یا طرف مقابل،‌ سرشان را تکان دهند. شما هم سعی کنید این کار را انجام دهید. در عین حال باید از حرکت‌های بیش از حد و هیجانی هم اجتناب ورزید. هرگز در این مورد افراط نکنید و دائماً سرتان را تکان ندهید.

مصاحبه تاریخ شفاهی و ضرورت‌های آن - 17

کاربردهای زبان بدن(1)

در یادداشتِ گذشته گفته شد که مصاحبه‌گرِ تاریخ شفاهی باید با تکنیک‌های ارتباطی آشنا بوده و برای مدیریت بهتر مصاحبه به‌ خوبی از آنها بهره ببرد. یکی از این تکنیک‌های ارتباطی، زبانِ بدن است. اکنون به مواردی از تأثیر زبان بدن که رعایت آنها در طول مصاحبه ضروری است اشاره می‌شود.

مصاحبه تاریخ شفاهی و ضرورت‌های آن - 16

زبان بدن و اهمیت آن

مصاحبه‌گرِ تاریخ شفاهی باید با تکنیک‌های ارتباطی آشنا بوده و برای مدیریت بهتر مصاحبه از آنها به‌ خوبی استفاده کند. یکی از این تکنیک‌های ارتباطی، زبانِ بدن (Body Language) است. زبان بدن و یا ارتباط غیرکلامی، بخش عمده‌ای از ارتباطات روزانه افراد را تشکیل می‌دهد. این روش که از آن با عنوان «تن‌گفتار» نیز یاد می‌شود، گاهی واضح‌تر و تأثیرگذارتر از ارتباط کلامی است...

برگزاری پنجمین کارگاه نخستین دوره جامع آموزش تاریخ شفاهی

تاریخ شفاهی، نوعی از مستندسازی است

در سندخوانی، اول باید بگردید و مهم‌ترین اصطلاحات موجود در اسناد را پیدا کنید. از آنجایی که تاریخ شفاهی هم نوعی مستندسازی است که فعلاً در قالب شفاهی است و بعداً مستند خواهد شد، می‌توان همان نظام استنادی را به تاریخ شفاهی تعمیم داد.

مصاحبه تاریخ شفاهی و ضرورت‌های آن - 15

پرسش، چگونه مطرح شود؟

چگونگی طرح پرسش، همواره یکی از دغدغه‌های ذهنی مصاحبه‌گران بوده است. هستند مصاحبه‌گرانی که با وجود در اختیار داشتن ده‌ها پرسش خوب، موفق به طرح برخی از آنها نشده و یا پاسخ لازم را دریافت نمی‌کنند. زیرا عدم طرح درست و به‌هنگامِ پرسش‌ها می‌تواند آسیبی جدی به روند مصاحبه وارد کند.

آموزش تاریخ شفاهی در اصفهان

از پیش‌مصاحبه تا فوت و فنِ اولین پرسش‌ها

اسم و فامیلِ مصاحبه‌شونده به‌طور کامل باید ذکر شود. یک مسئله‌ای که در آسیب‌شناسی طرح‌های تاریخ شفاهی زیاد دیدیم، این است که اسم و فامیل به درستی ذکر نمی‌شود. حتی پسوندِ نام خانوادگی هم باید ذکر شود. اینها از نظر مستندسازی مهم‌اند.