کارگاه روش پژوهش در تاریخ شفاهی -2
تاریخ شفاهی؛ تبدیل تجربه فردی به تجربه جمعی
مصاحبه بخشی از تاریخ شفاهی است و مبتنی بر پژوهش انجام میشود. پژوهش و نگاه تاریخی که ما بر موضوع مصاحبه داریم، مصاحبه ما را تبدیل به یک منبع تاریخی میکند. اگر اینگونه نباشد میشود مصاحبهای که اغلب روزنامهنگاران انجام میدهند. هدفها و کارهایی که در روند مصاحبه انجام میشود باعث خواهد شد که مصاحبه به تاریخ شفاهی تبدیل شود و آن را از بقیه مصاحبهها جدا کرد.کارگاه روش پژوهش در تاریخ شفاهی -1
تاریخ شفاهی؛ منبع گردآوری اطلاعات تاریخی از طریق مصاحبه
تاریخ شفاهی باید متکی بر یک طرح و نقشه کلی باشد. البته این طرح در تاریخ شفاهی به هیچ وجه طرح ایستایی نیست و یک طرح پویا به شمار میرود که همزمان با انجام پژوهش در انجام مصاحبه کاملتر میشود. این طرح قرار نیست دست و پای ما را ببندد و برای ما محدودیت ایجاد کند. اتفاقاً ما میخواهیم با تاریخ شفاهی محدودیتها را از میان برداریم تا اطلاعات قابل اعتباری به دست دهیم.در کارگاه «نیمروز با تاریخ شفاهی» مطرح شد:
احصای «جهان گمشده» با تاریخ شفاهی
کار ما در مصاحبه تاریخ شفاهی، باید تولید تجربه جمعی باشد ولی در خاطرهنگاری، تجربه فردی است. روایت در خاطرهنگاری، خطی است. یعنی یک توالی معین دارد که خودِ شخص میگوید. این خط بر اساس زمانبندی است. پس یک روال در خاطرهنگاری، حفظ میشود. اما در تاریخ شفاهی، تجربه شخصی باید تبدیل به تجربه جمعی شود. روایت تاریخ شفاهی، شبکهای است و ساختمان آن تاریخشناسی و یکی از مؤلفههای آن است.«تاریخ شفاهی» و «نقاشی قهوهخانه» به روایت محسن کاظمی
تاریخ شفاهی، حاصل سند پُرسا و سند گویاست
تاریخ شفاهی به خودی خود، شاید به کار تاریخنگاری نیاید. تاریخنگاری شفاهی در خدمت تاریخنگاری استفاده میشود و کمبودهای تاریخنگاری مکتوب را پُر میکند. آنچه که هست، باید وجاهت تاریخی پیدا کند وگرنه کار، به سمت خاطرهنگاری شفاهی میرود.هنر مورّخان شفاهی – 2
راستیآزمایی، قلب تاریخ شفاهی است
نقاط تمرکز مصاحبه را در جایی قرار دهید که راوی در آنجا بوده یا در آن حادثه نقشه داشته است. با این کار میتوانید بفهمید چقدر از اطلاعاتش را به عنوان شاهد عینی به دست آورده و چقدرش را از دیگران شنیده است.هنر مورّخان شفاهی - 1
توصیههایی برای انجام تاریخ شفاهی
مورّخ شفاهی باید منصف باشد. گوش بدهد و عقب بایستد. درعینحال، او باید با سؤالهایی که سبب غور در موضوع و گویاشدن جملههای مبهم میشود، جهتدهنده خط پژوهش باشد. مقصد نهایی، تفسیر نیست، بلکه فراهمآوردن شواهدی واقعی است که مورّخان از آن طریق بتوانند گذشته را بازسازی کنند.چند نکته درباره مصاحبه تاریخ شفاهی
تاریخ شامل رویدادها، وقایع و تجارب گذشته، امری جمعی است و سرنوشت یکایک افراد جمع به آن بستگی دارد. بر همین مبنا، هنگام گردآوری، ضبط، ثبت و روایت آن در اشکال گوناگون (مکتوب، غیر مکتوب) باید به این نکته اساسی توجه کرد...سنخ شناسی روایت شفاهی(2)
همروایی؛ روایت جمعی در روایت مبنایی
چرخش پاشنه تاریخ شفاهی از منظر نخبهگرایی به پیکره امور قاعده اجتماعی؛ از سربازان و نیروی پیاده گرفته تا کارگران و کارمندان، میتواند شفاهینگاری را وارد عرصه ذاتی خود کرده و اسباب توسعه و روزآمدسازی آن را در ایران فراهم آورد...جایگاه «مصاحبه جمعی» در تاریخ شفاهی
دراینباره نظرات متفاوتی وجود دارد. برخی معتقدند که مصاحبههای جمعی باعث خودسانسوری شده و برخی دیگر اعتقاد دارند که از غلو توسط راویان جلوگیری میکند. دیدگاه دو پژوهشگر و نویسنده را درباره مصاحبههای جمعی در تاریخ شفاهی جویا شدیم.سنخشناسی روایت شفاهی(1)
روایت مبنایی و آسیب شناسی آن
به نظر میرسد تاریخ شفاهی از جنس امور سهل ممتنع است. در عرصه تدوین با متونی روبهرو هستیم که دچار اشکال و مشکل فراوان و متفاوتی هستند. از یک سو دیده میشود که مبنا صرف یک مصاحبه و استخراج و تدوینی است که...3
...
آخرین مطالب
پربازدیدها
خاطرات سرهنگ فریدون کلهر -2
فرمانده لشکر، قرارگاه خود را یک زمین مسطح در چند کیلومتر دورتر از شهرستان اندیمشک مستقرکرده بود. راننده، ماشین را وسط قرارگاه نگهداشت و همه از آن پیاده شدیم. بلافاصله همسفران من چون جزو ابوابجمعی آن لشکر بودند دقیقاً محل کار یا محل استقرار واحد خود را میشناختند و به همین دلیل از آن محل دور شدند و مرا تنها گذاشتند.





