700 شماره، 15 سال روایت:
نگاهی آماری به گنجینه تاریخ شفاهی ایران
سایت تاریخ شفاهی ایران
18 مرداد 1404
هفتهنامه الکترونیکی تاریخ شفاهی، که انتشار منظم خود را از آبان ۱۳۸۹ آغاز کرده است، اکنون در آستانه انتشار هفتصدمین شماره قرار دارد. این هفتهنامه هر چهارشنبه، مطالبی که در طول هفته در سایت تاریخ شفاهی منتشر شده است یکجا بازنشر و همچنین از طریق خبرنامه ایمیلی برای بیش از 850 عضو خود ارسال میکند. این گزارش، با استناد به دادههای آماری از مطالب منتشر شده در بخش فارسی سایت، بین آبان ۱۳۸۹ تا مرداد ۱۴۰۴، به تحلیل عملکرد این مجموعه میپردازد. هدف از این گزارش، ارائه تصویری آماری از میزان و نوع محتوای تولید شده و همچنین شناسایی پرمخاطبترین موضوعات است که میتواند چراغ راهی برای برنامهریزیهای آینده باشد.
فراوانی مطالب در دستهبندیهای مختلف
در طول سالهای فعالیت سایت، مجموعهای غنی و متنوع از مطالب در دستهبندیهای مختلف منتشر شده است. این تنوع، نشاندهنده رویکرد جامع سایت در پوشش ابعاد گوناگون تاریخ شفاهی است. بر اساس آمار، تعداد مطالب منتشر شده در هر دستهبندی به شرح زیر است:
- خبر: ۱۰۳۹ مطلب
- کتاب و نشریه: ۹۶۰ مطلب
- گزارش: ۷۵۶ مطلب
- پاورقی: ۷۰۵ مطلب
- مقاله: ۷۰۶ مطلب
- مصاحبه: ۴۶۴ مطلب
- چندرسانهای: ۴۴۸ مطلب
- خاطرات: ۴۴۲ مطلب
- آموزش: ۲۴۷ مطلب
- همایش: ۱۸۳ مطلب
- یادداشت: ۸۹ مطلب
- عکس: ۱۴ مطلب
پربازدیدترین مطالب و علاقه مخاطبان
بررسی آمار بازدیدها نشان میدهد که کدام موضوعات و عناوین بیشترین توجه را به خود جلب کردهاند:
خاطرات
در این بخش، مخاطبان بیش از هر چیز به «ناگفتهها» و «روایتهای متناقض» علاقهمند هستند. محبوبیت گفتوگوی پرویز ثابتی، نمادی از این کنجکاوی است که میخواهند از زبان کسانی بشنوند که در کانون قدرت بودهاند یا دیدگاههای کمتر شنیدهشدهای دارند. همچنین، خاطرات نظامیان و قهرمانان جنگ که از تجربه شخصی و عاطفی یک واقعه بزرگ سخن میگویند، مورد توجه است. این ترکیب از خاطرات سیاسیِ جنجالی و خاطرات جنگی قهرمانانه، نشاندهنده علاقه مخاطبان به هر دو وجه پنهان و آشکار تاریخ معاصر است.
پربازدیدترین:
گفتوگوی پرویز ثابتی پس از 33 سال سکوت (34499 بازدید)
6410؛ خاطرات 18 سال اسارت (21150 بازدید)
حاضری روی صدام را کم کنیم؟ (14025 بازدید)
ماجرای تلاش بازماندگان ناوچه پیکان برای بقا در خلیج فارس (13705 بازدید)
رادیو در آیینه خاطرات (12690 بازدید)
گزیدهای از خاطرات بازنشستگان کرمانشاه (12517 بازدید)
درسهای ما از مارتین لوتر کینگ (12360 بازدید)
ماجرای جدایی بحرین از ایران و خاطرهای از ارتشبد فریدون جم (11876 بازدید)
مکتب حزبالله در خاطرات سیدعلی میرفتاح (11549 بازدید)
خاطره امیراصلان افشار؛ رئیس تشریفات دربار (11343 بازدید)
کتاب و نشریه
جذابیت اصلی در این بخش در «زاویه دید» متفاوت است. مخاطبان میخواهند جنگ را از نگاه دشمن (اعترافات یک افسر عراقی)، زندگی یک قهرمان را از نگاه همسرش (خاطرات ژیلا بدیهیان) و تاریخ سیاسی را از زبان زنی در دربار پهلوی (تاجالملوک) ببینند. این علاقه نشان میدهد که مخاطبان به دنبال نگاهی فراتر از گزارشهای رسمی و کلیشهای هستند و روایتهای دست اول و پر جزئیات، برایشان ارزش دارد. آنها تاریخ را به صورت یک مکالمه و تجربه انسانی میخواهند، نه یک متن خشک و رسمی.
پربازدیدترین:
جنایتهای ما در خرمشهر، اعترافات سرهنگ دوم ستاد عراقی (49283 بازدید)
خاطرات ژیلا بدیهیان از همسرش شهید حاج ابراهیم همت (37729 بازدید)
مکتب تاریخنگاری اسلامی (20946 بازدید)
خاطرات ناخدایکم هوشنگ صمدی (20257 بازدید)
خاطرات تاجالملوک (19049 بازدید)
ایرانیان نامدار: زنان و مردانی که ایران مدرن را ساختند (18874 بازدید)
نبرد سمیرم- انگلیسیها، قشقاییها و جنگ دوم جهانی (18076 بازدید)
جریانشناسی چپ در ایران (17530 بازدید)
خاطرات غاده جابر از همسرش شهید چمران (16591 بازدید)
یادداشتهای علم (جلد هفتم) (16286 بازدید)
خبر
مطالب پربازدید این بخش ترکیبی از اخبار داخلی و مرتبط با سایت (فراخوان همکاری، نظرسنجی) و معرفی کتابها و رویدادهای مرتبط با تاریخ معاصر است. این امر نشان میدهد مخاطبان، هم یک جامعه وفادار و فعال برای سایت هستند و هم علاقهمند به پیگیری مداوم تازههای نشر و رویدادهای حوزه تاریخ شفاهی، به ویژه در مورد دفاع مقدس. پربازدید شدن این مطالب، نشان میدهد که مخاطبان صرفاً خواننده نیستند، بلکه کنشگرانی هستند که میخواهند در تولید محتوا مشارکت داشته باشند و به یک جامعه فکری احساس تعلق دارند.
پربازدیدترین:
دعوت به همکاری (31322 بازدید)
دعوت به همکاری با دانشنامه الکترونیکی دفاع مقدس (20312 بازدید)
معرفی شهید حسین ادبیان با "مردی که در اوج گم شد" (10272 بازدید)
کتاب «شهید حسن باقری» منتشر شد (9384 بازدید)
راوی و روایتگری (8723 بازدید)
خاطرات عزتشاهی تصویری از گذشتگان برای آیندگان است (8483 بازدید)
نظرسنجی دریافت هفتهنامه (8374 بازدید)
شهرت تاریخی ولتر در ایران و شناخت ایرانیان (8236 بازدید)
«کوروش نامه» گزنفون، الگویی برای تربیت کودکان اشراف یونانی (8231 بازدید)
هدف تاریخ شفاهی چیست؟ (8110 بازدید)
مصاحبه
در این بخش، داستانهای شخصی و اول شخص که قهرمانان جنگ را از یک نماد به یک انسان تبدیل میکند، اصلیترین عامل جذابیت است. مصاحبه با خلبانان و رزمندگان که جزئیات و احساسات یک عملیات را بیان میکنند، محبوب است. همچنین، مصاحبه با بازماندگان پهلوی نیز نشان میدهد مخاطب به دنبال درک تاریخ از زبان افراد درون آن حکومت است. علاقه به روایتهای تلخ و پرجزئیات («طعم تلخ جانبازی») نشان میدهد مخاطبان از مواجهه با حقیقت دردناک تاریخ ابایی ندارند.
پربازدیدترین:
هیچکس نمیدانست که زنده هستم (41600 بازدید)
خلبانان بزرگترین نبرد هوایی جهان (31612 بازدید)
یادی از شهید عبدالحسین برونسی در گفتوگو با فرزندش مهدی برونسی (28016 بازدید)
نیمه پنهان یک اسطوره (27665 بازدید)
جنگهای ایران و روس (26280 بازدید)
مصاحبه با عصمتالملوک دولتشاهی (22273 بازدید)
راهکار سوم و اصل غافلگیری در زمان (21370 بازدید)
گفتم: «قربان، شما را بجا نمیآورم!» (19358 بازدید)
طعم تلخ جانبازی (18627 بازدید)
کاربرد جغرافیا در تاریخ (18496 بازدید)
گزارش
در این بخش، مخاطبان به گزارشهایی که به مسائل عمیق و کمتر پرداختشده میپردازند، توجه ویژهای نشان میدهند. تراژدیهای خانوادگی دربار پهلوی (خودکشی علیرضا پهلوی)، یا جنبههای کمتر دیدهشده جنگ (جنگ شهرها، شهیدان دانشآموز)، موضوعات پرطرفدار هستند. همچنین، گزارشهایی که به تحلیل روششناسی تاریخ شفاهی و ارتباط آن با مستندسازی میپردازند، نشان از بلوغ فکری و علاقه مخاطب به فرایندهای تاریخنگاری دارد. این دو علاقه، مکمل یکدیگرند: مخاطب میخواهد هم داستان را بشنود و هم بداند این داستان چگونه گردآوری و تحلیل شده است.
پربازدیدترین:
خودکشی دیگری در خانواده پهلوی (22289 بازدید)
میخواستم برای خودم کار کنم؛ رازی که نباید فاش میشد (14463 بازدید)
دفاع مقدس در شهر؛ از عکس تا متن (14261 بازدید)
مهارت و شجاعت خلبانان به روایت خاطرات (13495 بازدید)
سرگذشتپژوهی دانشآموزان شهید در انتظار بودجه (11655 بازدید)
نگاهی به چند کتاب و اثر منتشر شده درباره شهید بروجردی (11415 بازدید)
خاطرهگویی تصویری از شیوه زندگی و احوال آسید مهدی قوام (11234 بازدید)
خرمشهر و سیدصالح موسوی به روایت خاطرات (10908 بازدید)
بازار بزرگ تهران (10829 بازدید)
طرح تاریخ شفاهی هاروارد در بوته نقد (10586 بازدید)
همایشها
مخاطبان در این دسته به دنبال تعامل و درک عمیقتر از مباحث تاریخی هستند. محبوبیت مطالب مرتبط با همایشها نشان میدهد که آنها صرفاً به دنبال مطالعه نیستند، بلکه به دنبال فرصتهایی برای شنیدن مستقیم از پژوهشگران، تبادل نظر و حضور در فضایی هستند که به تاریخنگاری و تاریخ شفاهی اختصاص دارد. این علاقه، یک گرایش اجتماعی و جمعی را در میان مخاطبان نشان میدهد که میخواهند از طریق رویدادهای زنده، در جریان تازهترین پژوهشها و روایات قرار بگیرند.
پربازدیدترین مطالب:
تدوین تاریخ شفاهی در ایران؛ اکنون و روشها (11590 بازدید)
گزارش از پنجمین نشست تخصصی تاریخ شفاهی (9878 بازدید)
معرفینامه مقالات چهارمین نشست تاریخ شفاهی (9780 بازدید)
فراخوان همایش «مکانِ خاطره و خاطرهِ مکان« (9455 بازدید)
چند و چونهای تاریخ شفاهی (9413 بازدید)
باید از معنا و مفهوم تاریخ شفاهی مراقبت کرد (9270 بازدید)
مسئلههای پیشِ روی تاریخ شفاهی در ایران (9199 بازدید)
بررسی شخصیت و اقدامات کلنل محمدتقی خان پسیان (9058 بازدید)
پشت پرده مکتوبات (8671 بازدید)
همایش ایران عصر قاجار (چکیده مقالات) (8666 بازدید)
مقالات
این بخش به عمیقترین لایه از علایق مخاطبان مربوط میشود: تحلیلهای سیاسی و فلسفی. پربازدیدترین مقالات به موضوعات جنجالی مانند اعدامهای امیران شاه پس از انقلاب، زندگی چهرههای حاشیهای دربار پهلوی و سؤالات بنیادین در مورد فلسفه تاریخ پرداختهاند. مخاطب این بخش، به دنبال تحلیل و واکاوی ریشههای تحولات و انگیزههای پشت پرده است و از پرداختن به سوالات بزرگ و کلان ابایی ندارد. محبوبیت مقالهای مانند «چرا تاریخ میخوانیم؟» نیز نشان میدهد مخاطب صرفاً مصرفکننده تاریخ نیست، بلکه به دنبال درک نسبت خود با گذشته و آیندهاش است.
پربازدیدترین:
اعدام اولین امیران ارتش شاه: نصیری، رحیمی، خسروداد و ناجی (139200) بازدید
نگاهی به زندگی پروین غفاری، به انگیزه مرگ وی (111481 بازدید)
چرا تاریخ میخوانیم؟ (59030 بازدید)
مریم فیروز؛ عصیانگری علیه محیط اشرافی (39137 بازدید)
آموزش تاریخ در ایران و نظام های آموزشی دیگر کشورها (31803 بازدید)
شاه جوان تنها دقایقی با رهبران سه قدرت جهانی دیدار کرد (27973 بازدید)
مرگ طارق عزیز و آنچه در خاطرات ایرانیان باقی ماند (27051 بازدید)
سیدرشید در اسناد و روایتهای شفاهی (24425 بازدید)
توصیف، تبیین و تفسیر در تحقیقات تاریخی (23898 بازدید)
مرگ فوزیه، اولین همسر محمدرضا پهلوی (21165 بازدید)
عکس
عکسها در این بخش به وضوح نشاندهنده یک علاقه قوی و عمیق به خاطرات و فضای دفاع مقدس هستند. تصاویر از آموزش نظامی، گردهمایی رزمندگان و حملات به شهرها، محبوبیت بالایی دارند. مخاطبان به دنبال روایتهای بصری از جنگ هستند که به صورت مستقیم و بدون واسطه، احساسات و واقعیت آن دوران را منتقل کنند. این تصاویر، خاطرات جمعی یک ملت را زنده میکنند و به نسلی که جنگ را تجربه نکرده، امکان درک فضای آن دوران را میدهند.
پربازدیدترین:
آموزش نظامی در دوران دفاع مقدس (12169 بازدید)
شانزدهمین گردهمایی رزمندگان گردان انصار (10894 بازدید)
گزارش تصویری از حمله نیروهای عراقی به تهران در آغاز جنگ ایران و عراق (10782 بازدید)
گزارش تصویری دهمین نشست تخصصی تاریخ شفاهی ایران (10455 بازدید)
مردانِ کوچک آن سالها (9673 بازدید)
دو کتاب (9215 بازدید)
با رزمندگان و مجروحان بوسنیایی (8802 بازدید)
رونمایی از نسخه الکترونیکی نشریه کمان (8744 بازدید)
سردبیر متواضع تاریخ شفاهی (7913 بازدید)
مصاحبهای که انجام نشد (7703 بازدید)
آموزش
این بخش نشان میدهد که مخاطبان به دنبال کسب مهارتهای کاربردی و دانش تخصصی در حوزه تاریخ شفاهی هستند. تمرکز مطالب پربازدید بر روی اصول نظری و عملی این رشته، از تعریف تاریخ شفاهی و نقش زبان بدن در مصاحبه تا راهکارهای تخصصی برای پیادهسازی و ویرایش متن، نشاندهنده علاقه مخاطبان به یادگیری عمیق و تبدیل شدن از مصرفکننده صرف به کنشگر در این زمینه است. این گرایش، حاکی از بلوغ فکری جامعه مخاطب و هدفمند بودن آنها برای استفاده عملی از این آموزشهاست.
پربازدیدترین:
تاریخ شفاهی چیست؟ (26200 بازدید)
بایدها و نبایدهای کارشناسی مصاحبه (24802 بازدید)
نقش زبان بدن در مصاحبه تاریخ شفاهی (21212 بازدید)
مصاحبه بسته و مصاحبه باز (14540 بازدید)
ویژگیهای یک مصاحبهگر خوب (14465 بازدید)
دستورالعملهایی برای پیاده کردن نوار مصاحبه، ویرایش متن و آمادهسازی نهایی (14331 بازدید)
چگونه صدای ضبط شده را پیاده کنیم؟ (12662 بازدید)
مراحل خاطرهنگاری شفاهی جنگ تحمیلی (12645 بازدید)
تاریخ شفاهی؛ منبع گردآوری اطلاعات تاریخی از طریق مصاحبه (12067 بازدید)
تاریخ شفاهی: سمینار روشهای داستان زندگی (11783 بازدید)
پاورقی
مخاطبان در این بخش به روایتهای منتشرشده توسط انتشارات «سوره مهر» توجه ویژهای نشان میدهند. این مطالب که متن کتابهای مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگ و ادب پایداری هستند، به مخاطب کمک میکنند تا با اطلاعات دقیق و مستند از وقایع تاریخی و بهویژه دفاع مقدس آشنا شود. محبوبیت این پاورقیها نشان میدهد که مخاطب به دنبال محتوایی معتبر و مرتبط با حوزههای تاریخنگاری پایداری است و به اعتبار منبع انتشار آن اهمیت میدهد.
پربازدیدترین مطالب:
زیتون سرخ (6) (13831 بازدید)
سالهای تنهایی - 31 (8606 بازدید)
چشم در چشم آنان (1) (6800 بازدید)
هنگ سوم: خاطرات یک پزشک اسیر عراقی-7 (6799 بازدید)
یادداشتهای خرمشهر - 1 (6782 بازدید)
نظریه تاریخ شفاهی (72) (6697 بازدید)
خـاطـرات احمـد احمـد (45) (6625 بازدید)
زیتون سرخ (3) (6534 بازدید)
هنگ سوم: خاطرات یک پزشک اسیر عراقی-5 (6530 بازدید)
زیتون سرخ (13) (6513 بازدید)
چندرسانهای
مخاطبان در این بخش به محتوای چندرسانهای با رویکردی مستند و اصیل علاقه دارند. پربازدیدترین مطالب شامل روایتهای دست اول از وقایع جنگ، مکالمات و سخنرانیهای تاریخی و همچنین مستندسازی مراسمهای آیینی و مذهبی است. این علاقه نشان میدهد که مخاطب به دنبال دسترسی مستقیم و بدون واسطه به صداها و تصاویر تاریخی است که میتواند تجربه رویدادها را ملموستر کند.
پربازدیدترین:
آیین عَلَمجوش در آستارا (52838 بازدید)
خاطرات حسن محقق (18619 بازدید)
سرگذشت رادیو، مبنایی برای تدوین تاریخ شفاهی صدا (18546 بازدید)
مکالمه تلفنی محمدرضا شاه با علی امینی (16589 بازدید)
سخنرانی امام موسی صدر (13003 بازدید)
پروازهای ترابری هوایی، در جنگ و بعد از جنگ (12645 بازدید)
خاطرات زاگرس میلانی (12524 بازدید)
خاطرات اسدالله ناصح (11504 بازدید)
خاطرات سردار رحیم صفوی (11079 بازدید)
خاطرات رضا پردیس (10732 بازدید)
یادداشت
این بخش، بستری برای تأملات عمیق و چندوجهی درباره تاریخ و مفاهیم مرتبط با آن است. مطالب پربازدید این دسته نشان میدهد که مخاطبان به ترکیبی از روایتهای شخصی (مانند یادبود یک خلبان یا تجلیل از یک مبارز فراموششده)، تحلیلهای تاریخی و سیاسی (نظیر بررسی نقش یک پادگان در کودتا)، و همچنین بحثهای تخصصی در حوزه روششناسی تاریخ شفاهی (از جمله مالکیت آن، مراحل تدوین و ضرورت آن برای موضوعات خاص مانند تاریخ زنان) علاقه دارند. این گستره موضوعی، نمایانگر این است که مخاطبان به دنبال درک همهجانبه از تاریخ هستند؛ هم به محتوای رویدادها و هم به فرآیند ثبت و تحلیل آنها توجه دارند.
پربازدیدترین:
به یاد خلبانی که خاطراتش را میگفت (12371 بازدید)
نقش پادگان ولیعصر (عج) در خنثیسازی کودتا (11086 بازدید)
تاریخ شفاهی راهپیمایی 22 بهمن (8886 بازدید)
چه کسی مالک تاریخ شفاهی است؟ (8674 بازدید)
سخن آخر (8265 بازدید)
مؤلفههای تأثیرگذار بر تدوین آثار تاریخ شفاهی ایران (8023 بازدید)
دو نیمروز (7971 بازدید)
روضهخوانی سنتی، سنتی رو به فراموشی (7787 بازدید)
مبارزِ لب فروبسته فراموش شده (7727 بازدید)
تاریخ شفاهی زنان، نیازها و ضرورتها (7634 بازدید)
تعداد بازدید از سایت تاریخ شفاهی به تفکیک سال
از آبان ۱۳۸۹ تا ۱۵ مرداد ۱۴۰۴، مجموعاً حدود ۶۳ میلیون بازدید از مطالب سایت تاریخ شفاهی ثبت شده است. روند این بازدیدها به تفکیک سال در ادامه آورده شده است.
از آبان 1389 تا 15/5/1390 : 245,941 بازدید
از 15/5/1390 تا 15/5/1391 : 491,882 بازدید
از 15/5/1391 تا 15/5/1392 : 683,850 بازدید
از 15/5/1392 تا 15/5/1393 : 743,441 بازدید
از 15/5/1393 تا 15/5/1394 : 736,343 بازدید
از 15/5/1394 تا 15/5/1395 : 1,795,769 بازدید
از 15/5/1395 تا 15/5/1396 : 2,964,104 بازدید
از 15/5/1396 تا 15/5/1397 : 3,827,002 بازدید
از 15/5/1397 تا 15/5/1398 : 5,069,248 بازدید
از 15/5/1398 تا 15/5/1399 : 5,210,076 بازدید
از 15/5/1399 تا 15/5/1400 : 6,541,327 بازدید
از 15/5/1400 تا 15/5/1401 : 8,815,722 بازدید
از 15/5/1401 تا 15/5/1402 : 7,614,869 بازدید
از 15/5/1402 تا 15/5/1403 : 8,860,344 بازدید
از 15/5/1403 تا 15/5/1404 : 9,314,372 بازدید
در مجموع، تحلیل آماری ۱۵ سال فعالیت سایت تاریخ شفاهی ایران و انتشار ۷۰۰ شماره از هفتهنامه آن، تصویری جامع از علایق و نیازهای مخاطبان ارائه میدهد. این دادهها نشان میدهند که مخاطبان به ترکیبی از روایتهای دست اول، خاطرات شخصی چهرههای سیاسی و نظامی و تحلیلهای عمیق از وقایع تاریخی علاقه دارند. همچنین، محبوبیت مطالب آموزشی و رویدادهایی مانند همایشها حاکی از آن است که مخاطبان تنها مصرفکننده محتوا نیستند، بلکه به دنبال کسب دانش تخصصی و تعامل با جامعه فکری این حوزه هستند.
تعداد بازدید: 66








آخرین مطالب
پربازدیدها
شانههای زخمی خاکریز - 10
دوستانم یکییکی میرفتند. باید من هم برمیگشتم. نمیشد در تهران ماند و خبر پرواز را شنید. هفتم تیر 1363 به طرف دوکوهه حرکت کردم. رفتم تخریب. نیرو نمیپذیرفتند. رفتم واحد بهداری «مولایی» آنجا بود. خیلی خوشحال شد دو ـ سه روز با آنها بودم که گردان «کمیل» در شلمچه احتیاج به یک امدادگر پیدا کرد. من انتخاب نشدم تا اینکه گردان «انصار رسول» امدادگر خواست، من رفتم. رفتم به جایی که گرما مغز را میجوشاند.






