تاریخ شفاهی انقلاب در معاونت راهبری استان‌های حوزه هنری - 1

ظرفیتِ روایت‌های مردمی

دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری معاونت راهبری استان‌های حوزه هنری از زمان تأسیس تاکنون سعی کرده تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در استان‌ها و شهرهای مختلف را جمع‌آوری و منتشر کند.

در گفت‌وگو با دکتر مرتضی میردار مطرح شد:

لزوم توجه بیشتر بانوان خاطره‌نگار به حوزه انقلاب اسلامی

تاریخ شفاهی انقلاب در مرکز اسناد انقلاب اسلامی -2

حوزه‌ تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی، مردانه شده و مردانه شدن این حوزه ما را از پرداختن به خیلی از سوژه‌ها محروم می‌کند. باید خانم‌های محققی که به تاریخ انقلاب علاقه‌مند هستند این خلأ را پر کنند و نگذارند که تاریخ انقلاب مردانه نوشته شود. من به دنبال مذکر و مونث کردن تاریخ نیستم ولی در واقع در بخش‌هایی از روایت‌های بانوان بهتر است مصاحبه‌گر یک خانم باشد.

در گفت‌وگو با دکتر مرتضی میردار مطرح شد:

تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی باید با بر اساس چشم‌اندازی که امام تعریف کرده حرکت کند

تاریخ شفاهی انقلاب در مرکز اسناد انقلاب اسلامی - 1

این مرکز توانسته در بخش موضوعی و شخص‌محور اطلاعات را جمع‌آوری، ثبت و ضبط کند که در حوزه تاریخ شفاهی بوده است. همچنین مرکز اسناد بخشی از برنامه‌هایش به کارهای پژوهشی اختصاص دارد که نگاهی به اسناد و تاریخ شفاهی دارد. ما به عنوان مرکز اسناد انقلاب باید برای تاریخ‌نگاری انقلاب منبع‌سازی کنیم، یعنی منابع جمع‌آوری شود و در اختیار محققان قرار گیرد. یکی از کارهای مهمی که مرکز اسناد انقلاب دارد انجام می‌دهد جمع‌آوری منابع و مأخذ برای تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی است.

روایت یک دختر نوجوان امدادگر از دوران دفاع مقدس

مردم مناطق جنگی همه رزمنده بودند

گزارشی از فعالیت‌های پشت جبهه بانوان ایلامی در دوران دفاع مقدس

نخستین سال‌های نوجوانی منیره صادقی مصادف با وقوع جنگ تحمیلی بود. او یکی از دختران نوجوان فعال در هشت سال دفاع مقدس است که از اولین سال‌های شروع جنگ تحمیلی به فعالیت داوطلبانه مستمر در بسیج، امدادگری در مناطق جنگی و آموزش نظامی بانوان مشغول بوده است. صادقی متولد سال 1347 در شهر ایلام است و خاطراتی از دوران مدرسه در شهری جنگ‌زده دارد. خبرنگار سایت تاریخ شفاهی ایران با او به گفت‌وگو نشسته است.

مصاحبه با خانم شریفی‌

خاطرات یک مدیر مدرسه از دوران دفاع مقدس

از مدیریت مدرسه در یک پادگان نظامی تا مدیریت دانش‌آموزان زیر چادرها در جنگل

هفته دوم شهریور برای اخذ امتحانات، همراه همکارانم به نفت‌شهر رفتیم، ولی به دلیل اینکه شهر در معرض شلیک توپخانه بود اعلام کردند شهر را ترک کنیم. روزهای آخر شهریور دوباره همراه مادر و برادرم به آنجا برگشتم. روز شروع رسمی جنگ یعنی 31 شهریور 1359 برای کار و امتحانات شهریور در مدرسه‌ای بودم که مدیریتش با من بود. همان موقع هم شلیک خمپاره و توپ به داخل شهر شروع شد.

گفت‌وگوی فرهنگی (قسمت دوم)

خاطرات زنان در جنگ

در جریان دفاع مقدس و جهاد از منظر کلی انتظار می‌رود زمانی که دشمن هجوم می‌‌آورد و خاک وطن اشغال می‌‌شود، چه در سال‌های دفاع مقدس و چه الان در مورد مدافعین حرم، زن‌ها شکننده‌تر رفتار کنند، ولی وقتی پای صحبت‌های‌شان می‌‌نشینیم یا از نزدیک علمکردشان را می‌‌بینیم متوجه می‌‌شویم جایی که قرار بوده تصمیم‌گیری کنند یا کنشی از خود نشان دهند بحث عاطفی را کنار گذاشتند و خوب درخشیدند.

روایتی تازه از جنایات باند مهدی هاشمی

پدرم از مبارزین سال‌های 1342 هستند و در آن زمان فعالیت‌هایی علیه رژیم شاه داشتند و برخی اعلامیه‌ها را ‌علیه وضع موجود و رژیم منتشر می‌کردند. یک دستگاه پلی‌کپی دستی تهیه کرده بودند و یک دستگاه تایپ قدیمی که از ایشان هنوز هم در منزل به یادگار مانده است. ایشان اعلامیه‌ها را خودشان تایپ می‌کردند و با دستگاه پلی‌کپی تکثیر می‌کردند و بعد با استفاده از دوستانی که داشتند در اصفهان و شهر‌های مختلف توزیع می‌کردند.

گفت‌وگوی فرهنگی (قسمت اول)

نقش‌های مغفول مانده زنان در ادبیات دفاع مقدس

تقریباً دو دهه است که موضوع نقش زنان در دفاع مقدس به طور جدی مطرح می‌شود. با مطالعاتی که درباره این موضوع داشته‌ام و مصاحبه‌هایی که در این رابطه انجام داده‌ام می‌توانم بگویم که در کارهای اولیه‌ای که در این باره انجام شده بیشتر به خاطرات بانوانی توجه شده است که در خطوط مقدم حضور داشتند، مثل امدادگر‌ها، پرستارها و کسانی که به طور داوطلبانه در مسیرهای منتهی به مناطق جنگی در رفت وآمد بودند...

چالش‌های محقق تاریخ شفاهی در گفت‌وگو با نویسنده کتاب گوهر صبر

یکی از آثار برنده شده در آیین پایانی سیزدهمین جایزه ادبی جلال آل‌احمد، کتاب «گوهر صبر»، خاطرات گوهرالشریعه دستغیب بود که توسط طیبه پازوکی نوشته شده و انتشارات سوره مهر آن‌را در سال 1398 منتشر کرده است. به همین مناسبت، در سایت تاریخ شفاهی ایران، گفت‌وگویی اختصاصی با طیبه پازوکی، نویسنده این کتاب ترتیب دادیم که در ادامه می‌خوانید.

گفت‌وگو با زهرا طباطبایی، دانش‌آموز فعال دوران دفاع مقدس

تلاش دختران دانش‌آموز در ستاد پشتیبانی جنگ

زهرا سادات طباطبایی، یکی از بانوانی است که با شروع جنگ تحمیلی فعالانه در ستادهای پشتبانی جنگ منطقه 14 تهران حضور یافت و در این مدت دوبار راهی مناطق جنگی شد. فعالیت در ستادهای پشتیبانی جنگ، حضور در مناطق جنگی غرب و جنوب کشور و همچنین تجربه شهادت همسر باعث شد تا خبرنگار سایت تاریخ شفاهی ایران به سراغش برود و درباره خاطراتش از آن دوران با او به گفت‌وگو بنشیند.
4
...
 

شانه‌های زخمی خاکریز - 5

اولین دژبانی سر راه ـ صالح‌آباد ـ اولین ایستگاه صلواتی هم بود. شربتی خوردیم و بعد مستقیم حرکت کردیم به طرف مهران که هنوز التهاب عملیات چند هفته پیش والفجر ـ 3 را در خود داشت. تپه «کله‌قندی» آنجا بود. بچه‌های لشکر 27 در این تپه عملیات کرده بودند. تعریف می‌کردند: وقتی عملیات شد، عراقیها در محاصره قرار گرفتند. مدتی که گذشت وضع بسیار بدی پیدا کردند، به طوری که با هلی‌کوپتر برایشان غذا می‌آوردند.