کارگاه «کاربرد تاریخ شفاهی در مستندنگاری‌های تصویری»
تاریخ شفاهی سند تولید نمی‌کند، مستند تولید می‌کند
تاریخ شفاهی از خاطره شروع می‌شود ولی در بخشی چالش می‌کنید و سوالاتی در بین مصاحبه می‌پرسید که شخص مجبور است دریچه‌ای به اطلاعاتِ گذشته‌اش بزند و محور خطی نقل خاطره، «شبکه‌ای» شود. تاریخ شفاهی، بازخوانی محتوای ذهنی مصاحبه‌شونده و مصاحبه‌کننده است.تاریخ زنده: بررسی چهل سال تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس-1
شکوفایی و اوج تاریخ شفاهی در ایران
تاریخ شفاهی در ایران، پدیده‌ای ناشی از انقلاب اسلامی است و بعد از دفاع مقدس رشد بسیار سریعی داشته است. ما تا قبل از انقلاب مصاحبه‌هایی داریم، اما با هدف تاریخ‌نگاری نبوده و به همین دلیل نمی‌توانیم نام تاریخ شفاهی را روی آنها بگذاریم.«مصاحبه برای مصاحبه» اصالت ندارد
مصاحبه اگر اصالتی هم دارد، اصالت طریقی است. یعنی به دلیل آن که روشی برای کشف حقیقت به شمار می‌آید، می‌تواند از اصالت برخوردار شود و اساساً به همین دلیل باید در روش‌شناختی پژوهش به مصاحبه و اصالت‌های آن توجه نمود.پژوهشگر تاریخ:
ثبت تاریخ شفاهی رجال اقتصادی مغفول مانده است
بخشی از مقدمات ثبت تاریخ شفاهی، تعلیمی و بخشی اکتسابی است که باید در نتیجه تجربه به دست آید. پس از مصاحبه و پیاده‌سازی آن، تدوین مرحله مهمی است که با توجه به شرایط مختلف، انواع متفاوتی دارد.شیوه‌های اعتمادسازی در آغاز مصاحبه تاریخ شفاهی
در جلسه اول، مصاحبه‌گر باید با چند نکته اعتماد اولیه مصاحبه‌شونده را جلب کند. اولین نکته، سرِ وقت رسیدن به جلسه مصاحبه است. دوم، مجهز بودن به ابزار است. سوم، چون مصاحبه‌شونده احساس غریبگی می‌کند، به او فرصت دهیم هر چه می‌خواهد بگوید. چهارم، مصاحبه‌گر از افرادِ مورد اعتماد مصاحبه‌شونده، راهنمایی و کمک گرفته باشد.در باب مصاحبه تلفنی (غیر حضوری)
شیوه و سازوکار مصاحبه فعال بر مدار گفت‌وگوی چهره‌به‌چهره شکل می‌گیرد. درحالی‌که در مذاکره تلفنی چنین اتفاقی نمی‌افتد. توصیه می‌شود کار مصاحبه تلفنی به تنهایی برای به فرجام رساندن یک پروژه نباشد و بیشتر در راستای مصاحبه حضوری و در تکمیل آن صورت پذیرد.«تاریخ شفاهی» از منظر دکتر مرتضی نورایی/3 - پایانی
مسیر تاریخ شفاهی، شبکه‌ای و چند وجهی است
پیشنهادی برای موج دوم تاریخ شفاهی دفاع مقدس
بحث عمده‌ای در تاریخ شفاهی، تولیدِ آرشیو است. پس میزان مخاطب کتاب‌ها نباید معیار ما باشد. اگر کتابی تولید می‌کنیم، به تبعِ آرشیو است. تمام فکر مورّخان شفاهی این است که آرشیو ملی را تقویت کنند تا بعداً قرائت‌های متعدد و متکثر داشته باشند.«تاریخ شفاهی» از منظر دکتر مرتضی نورایی/2
لزوم نگاه فراگیر در تاریخ شفاهی دستگاه‌های اجرایی
پروژه تاریخ شفاهی دستگاه‌های اجرایی، موضوع‌محور است؛ نه شخص‌محور! پس فقط نباید با مدیران مصاحبه کنند. یکی از آسیب‌های مصاحبه برای این پروژه‌ها، این است که اول می‌خواهند با رؤسا مصاحبه کنند. در حالی که باید با همه کارمندان جزء و کل صحبت شود.«تاریخ شفاهی» از منظر دکتر مرتضی نورایی/1
«مصاحبه فعال» یکی از نحله‌های تاریخ معاصر است
دکتر مرتضی نورایی معتقد است، از زمانی که سازوکار ضبط صوت و مصاحبه فعال با بحث‌های نظری جمع شد، تاریخ شفاهی به یک روش و شیوه‌ای تبدیل شد که در تاریخ معاصر، جایگاه خاص خودش را دارد. چون مصاحبه فعال، یکی از نحله‌های تاریخ معاصر است. درباره آموزش تاریخ شفاهی به عنوان یک علم، بحث‌هایی وجود دارد. اما تاریخ شفاهی، بیشتر عملگراست.حضور دائمیِ تدوین در مسیرِ تاریخ شفاهی
تدوین، مرحله آخرِ تاریخ شفاهی نیست. تدوین، تفکری است که تحقیق را از ابتدا مهندسی می‌کند. به این معنا که یک پروژه، حتماً باید مسیری را طی کند که این مسیر، تفکر تدوینی می‌خواهد. پس تدوین، الزاماً پدیده تاخیری نیست و در تقدم است؛ اگرچه اسمش در آخر می‌آید.1
...
آخرین مطالب
پربازدیدها
هنگ سوم: خاطرات یک پزشک اسیر عراقی-2
مرا به سمت او کشاندند. از قیافه کریه، چشمان باد‌کرده، ابروان مجعد و خال سیاهی که روی گونه‌اش بود متعجب شدم. دستور داد جاهای مختلف بیمارستان را به او نشان دهم. موکب فرعونی به حرکت درآمد. همین که خواستم دوشادوش او حرکت کنم...
