مصاحبه و خاطرات، ابزار و بنیاد‌های تاریخ شفاهی اند

محمدحسین منظور الاجداد ، در نشست سرای اهل قلم گفت: مصاحبه در مقوله تاریخ شفاهی به عنوان ابزار و خاطرات به منظور بنیاد، محسوب می‌شوند. خاطرات جزئی از صورت‌های ذهنی افراد بوده و امکان فراموشی آن‌ها وجود دارد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، به نقل از ستاد خبری سرای اهل قلم، نشست "آسیب‌شناسی تاریخ شفاهی ایران" با حضور امیر شهرام‌نیا، حسین روحانی‌صدر، حسین بهشتی‌پور، محمد‌حسین منظور الاجداد و جعفری مذهب عصر پنجشنبه (24 اردیبهشت) در سرای اهل قلم برگزار شد.

در آغاز این نشست، حسین روحانی‌صدر اظهار داشت: تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی مقوله‌ای با عنوان تاریخ شفاهی وجو نداشت. از سال 1368 مراکز و موسساتی به صورت دولتی و نیمه دولتی در داخل و خارج از کشور با حفظ موازین و مقررات به ثبت و ضبط خاطرات شخصیت‌های مبارز و سیاسی و رجال دربار پرداختند.

وی ادامه داد: برگزاری نشست‌هایی به منظور تحلیل‌های جهت‌دار، استاندارد ‌سازی و فنی‌کردن مباحث مربوط به تاریخ شفاهی نیز در تعیین جایگاه خاطره و خاطره‌نویسی تاثیرگذار خواهد بود.

امیر شهرام‌نیا در ادامه نشست "آسیب‌شناسی تاریخ شفاهی ایران" گفت: مقوله تاریخ شفاهی به عنوان مطالعات میان رشته‌ای جدید به تدریج جایگاه خود را بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در جامعه پیدا کرد.

وی خاطر نشان کرد: مهم‌ترین مقوله در تاریخ‌نگاری تاریخ شفاهی، ثبت و ضبط خاطرات با استفاده از شیوه‌های جدید در جمع‌آوری اطلاعات از خاطرات افراد است.

شهرام‌نیا تصریح کرد: در روش‌های نوین، استفاده از فن مصاحبه، به منظور ثبت و ضبط خاطرات در تکمیل مطالعات کیفی و کمی تحقیق، نقش به سزایی دارد.

وی افزود: احاطه به تمام حالات و روحیات کیفی فرد مصاحبه شونده، از مهم‌ترین محاسن مصاحبه بوده و بهترین شیوه برای فهم و درک تاریخ شفاهی است.جدید و حرفه‌ای نبودن مصاحبه کننده باعث می‌شود  بسیاری از مطالب با واقعیت منطبق نباشد.

شهرام‌نیا در پایان گفت: در مقوله تاریخ شفاهی، نمی‌توان به دنبال قطعیت در مصاحبه بود، برای تطبیق و رسیدن به قطعیت درباره یک موضوع باید با افراد متفاوتی مصاحبه صورت گیرد. 

محمدحسین منظور الاجداد، یکی دیگر از مدعوین این نشست، یادآور شد: مصاحبه در مقوله تاریخ شفاهی به عنوان ابزار و خاطرات به منظور بنیاد محسوب می‌شوند. خاطرات جزئی از صورت‌های ذهنی افراد بوده و امکان فراموشی آن‌ها وجود دارد.

وی ادامه داد: مهم‌ترین اصل درتدوین تاریخ شفاهی تامل بر خاطرات است. بسیاری از مصاحبه‌ها از سوی مصاحبه‌شونده به سمت غرض‌ورزی پیش می‌رود و  تشخیص غرض‌ورزی از سوی مصاحبه‌کننده کار ساده‌ای نیست و به مطالعات دقیق و جامعی درباره کسی که مورد مصاحبه است، نیاز دارد.

منظور الاجداد، خاطر نشان کرد: مساله صداقت و دقت در ثبت و ضبط خاطرات نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.

حسین بهشتی‌پور نیز در ادامه این نشست افزود: ایجاد رابطه اعتماد بین مصاحبه‌کننده و مصاحبه‌ شونده مهم‌ترین عنصر در تدوین تاریخ شفاهی است.

نشست "آسیب‌شناسی تاریخ شفاهی ایران" عصر پنجشنبه (23 اردیبهشت) در سرای اهل قلم برگزار شد.

25 اردیبهشت 1388 ساعت 9:52

گزارشگر : فاطمه نوروند

آدرس مطلب: http://www.ibna.ir/vdcgzn9t.ak9z74prra.html