بایدها و نبایدهای کارشناسی مصاحبه
در هر طرح تاریخ شفاهی، بررسی و ارزیابیِ مصاحبه، پیش از تدوین و تنظیم متن نهایی، یک امرِ رایج است. در این مرحله مدیران یا کارشناسانِ طرح، مصاحبه را دیده و به ارزیابی آن می‌پردازند. درباره چگونگی کارشناسی نکاتی را می‌توان برشمرد.«مصاحبه برای مصاحبه» اصالت ندارد
مصاحبه اگر اصالتی هم دارد، اصالت طریقی است. یعنی به دلیل آن که روشی برای کشف حقیقت به شمار می‌آید، می‌تواند از اصالت برخوردار شود و اساساً به همین دلیل باید در روش‌شناختی پژوهش به مصاحبه و اصالت‌های آن توجه نمود.پژوهشگر تاریخ:
ثبت تاریخ شفاهی رجال اقتصادی مغفول مانده است
بخشی از مقدمات ثبت تاریخ شفاهی، تعلیمی و بخشی اکتسابی است که باید در نتیجه تجربه به دست آید. پس از مصاحبه و پیاده‌سازی آن، تدوین مرحله مهمی است که با توجه به شرایط مختلف، انواع متفاوتی دارد.شیوه‌های اعتمادسازی در آغاز مصاحبه تاریخ شفاهی
در جلسه اول، مصاحبه‌گر باید با چند نکته اعتماد اولیه مصاحبه‌شونده را جلب کند. اولین نکته، سرِ وقت رسیدن به جلسه مصاحبه است. دوم، مجهز بودن به ابزار است. سوم، چون مصاحبه‌شونده احساس غریبگی می‌کند، به او فرصت دهیم هر چه می‌خواهد بگوید. چهارم، مصاحبه‌گر از افرادِ مورد اعتماد مصاحبه‌شونده، راهنمایی و کمک گرفته باشد.در باب مصاحبه تلفنی (غیر حضوری)
شیوه و سازوکار مصاحبه فعال بر مدار گفت‌وگوی چهره‌به‌چهره شکل می‌گیرد. درحالی‌که در مذاکره تلفنی چنین اتفاقی نمی‌افتد. توصیه می‌شود کار مصاحبه تلفنی به تنهایی برای به فرجام رساندن یک پروژه نباشد و بیشتر در راستای مصاحبه حضوری و در تکمیل آن صورت پذیرد.«تاریخ شفاهی» از منظر دکتر مرتضی نورایی/3 - پایانی
مسیر تاریخ شفاهی، شبکه‌ای و چند وجهی است
پیشنهادی برای موج دوم تاریخ شفاهی دفاع مقدس
بحث عمده‌ای در تاریخ شفاهی، تولیدِ آرشیو است. پس میزان مخاطب کتاب‌ها نباید معیار ما باشد. اگر کتابی تولید می‌کنیم، به تبعِ آرشیو است. تمام فکر مورّخان شفاهی این است که آرشیو ملی را تقویت کنند تا بعداً قرائت‌های متعدد و متکثر داشته باشند.«تاریخ شفاهی» از منظر دکتر مرتضی نورایی/2
لزوم نگاه فراگیر در تاریخ شفاهی دستگاه‌های اجرایی
پروژه تاریخ شفاهی دستگاه‌های اجرایی، موضوع‌محور است؛ نه شخص‌محور! پس فقط نباید با مدیران مصاحبه کنند. یکی از آسیب‌های مصاحبه برای این پروژه‌ها، این است که اول می‌خواهند با رؤسا مصاحبه کنند. در حالی که باید با همه کارمندان جزء و کل صحبت شود.«تاریخ شفاهی» از منظر دکتر مرتضی نورایی/1
«مصاحبه فعال» یکی از نحله‌های تاریخ معاصر است
دکتر مرتضی نورایی معتقد است، از زمانی که سازوکار ضبط صوت و مصاحبه فعال با بحث‌های نظری جمع شد، تاریخ شفاهی به یک روش و شیوه‌ای تبدیل شد که در تاریخ معاصر، جایگاه خاص خودش را دارد. چون مصاحبه فعال، یکی از نحله‌های تاریخ معاصر است. درباره آموزش تاریخ شفاهی به عنوان یک علم، بحث‌هایی وجود دارد. اما تاریخ شفاهی، بیشتر عملگراست.حضور دائمیِ تدوین در مسیرِ تاریخ شفاهی
تدوین، مرحله آخرِ تاریخ شفاهی نیست. تدوین، تفکری است که تحقیق را از ابتدا مهندسی می‌کند. به این معنا که یک پروژه، حتماً باید مسیری را طی کند که این مسیر، تفکر تدوینی می‌خواهد. پس تدوین، الزاماً پدیده تاخیری نیست و در تقدم است؛ اگرچه اسمش در آخر می‌آید.اهمیتِ «تمرینِ پرسش‌گری» برای مصاحبه تاریخ شفاهی
مصاحبه، محور اساسی تاریخ شفاهی است و مدار مصاحبه نیز بر خاطره است. یعنی مصاحبه می‌کنیم تا خاطره شخص را در زمینه‌ای فعال و بر اساس آن، تولیدِ متن کنیم. در واقع به مصاحبه‌شونده کمک می‌کنیم که مطالبی را به یاد بیاورد....
9
...
آخرین مطالب
پربازدیدها
اسرار جنگ تحمیلی به روایت اسرای عراقی- 94
حادثه دیگر که باعث شد تصمیم آخرم را برای پیوستن به نیروهای شما بگیرم حماسه‌ای بود که آن سرباز گم شده آفرید. روزی یکی از گروههای گشتی ما یک سرباز شما را که گم شده بود اسیر کرد به موضع آورد سرباز جوانی بود در حدود بیست تا بیست و دو ساله. محاسن زیبایی داشت، وقتی سرباز را به موضع آوردند چند نفر جمع شدند. سرباز آرام بود و حرف نمی‌زد اما نارضایتی از اسارت کاملاً از چهره‌اش پیدا بود. سعی می‌کرد خونسردی خود را از دست ندهد. در همان ساعت یک کامیون ایفا آماده بود که چهل پنجاه تن از پرسنل را به مرخصی ببرد. مقصدش بصره بود.
