خبرهای ماه؛ تیر 1399

نقش حوزه هنری در مستندنگاری و تاریخ شفاهی

تنظیم: سایت تاریخ شفاهی ایران

01 مرداد 1399

به گزارش سایت تاریخ شفاهی ایران، «خبرهای ماه» عنوان سلسله گزارشی در این سایت است. این گزارش‌ها نگاهی دارند به خبرهای مرتبط با موضوع سایت در رسانه‌های مکتوب و مجازی. در ادامه خبرهایی از تیرماه 1399 را می‌خوانید.

◄ خبرگزاری کار ایران (ایلنا) خبر داد که پنجمین جلسه شورای پژوهش سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تشکیل و در این جلسه شهرام یوسفی‌فر استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران به‌عنوان سردبیر فصلنامه تاریخ شفاهی معرفی شد.

◄ سرهنگ امیرعباس آسمند مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس کهگیلویه و بویراحمد در گفت‌وگو با تسنیم با بیان اینکه کار تدوین تاریخ شفاهی فرماندهان دوران دفاع مقدس کهگیلویه و بویراحمد چند سالی است که توسط اداره‌‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس کهگیلویه و بویراحمد شروع شده است، اظهار داشت: پرداختن به مقوله تاریخ شفاهی، از نیازها و راهکارهای مهم برای تعمیق و تدوین فرهنگ دفاع مقدس است.

◄  سرهنگ حجت‌الله ناصرپور مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان لرستان هم در جلسه شورای هماهنگی دفاع مقدس در شهرستان پلدختر اظهار داشته که تاریخ شفاهی دفاع مقدس در پلدختر برای حفظ سرمایه‌های این دوران نیاز به مستندسازی دارد.

◄ مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در ادامه فعالیت‌ خود در حوزه نشر تاریخ شفاهی، مجموعه خاطرات سردار «حسن رستگارپناه» را منتشر کرده است. این کتاب به کوشش رضا صادقی و در دوازده فصل تدوین شده ‌است. سایت تاریخ شفاهی ایران بخش‌های مختلف این کتاب را به صورت کامل معرفی کرده است.

◄  «انعکاس» عنوان برنامه تاریخ شفاهی جماران است که توسط فرهنگ‌سرای امام ^(ره) با حضور اهالی جماران و محافظان و نزدیکان امام، اشخاص غیرسیاسی و همسایگان وی ضبط و در قالب فیلم نیمه‌بلند و گزارش‌های کوتاه در فضای مجازی منتشر می‌شود. تازه‌ترین قسمت این مجموعه به حمیدرضا نقاشیان سرتیم حفاظت حضرت امام خمینی و مأمور جمع‌آوری گروه فرقان اختصاص دارد و مصادف با سالگرد فاجعه هفتم تیر ضبط شده است.

◄  گردهمایی نویسندگان تاریخ شفاهی دفاع مقدس کهگیلویه و بویراحمد در چهارم تیر در سالن جلسات اداره‌کل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس این استان برگزار شد.

◄ سید عباس صالحی در جلسه تودیع و معارفه رییس حوزه هنری که در تالار اندیشه برگزار شد، گفت: یکی از نهادهایی که تلاش کرد ادای دینی به آن هشت سال دفاع مقدس کند، حوزه هنری بود. نقشی که حوزه هنری در مستندنگاری و تاریخ شفاهی ایران داشت، بی‌نظیر است. حوزه هنری در مستندنگاری اجتماعی و تاریخی یکی از ارکان اساسی بود. بخش عمده‌ای از تاریخ شفاهی خود را مدیون حوزه هنری هستیم.

◄ کتاب «مثل همه سروها» خاطرات تاریخ شفاهی سیداسماعیل سیادت از دوران انقلاب و دفاع مقدس به سفارش اداره‌کل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان سمنان و توسط محمد‌رضا اسلامی جمع‌آوری و توسط بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس چاپ و منتشر شده است.

◄ امیر سرتیپ بقایی  فرمانده اسبق نیروی هوایی ارتش در بازدید از موزه دفاع مقدس با تأکید بر لزوم جمع‌آوری دقیق اسناد دفاع مقدس گفت: باید علاوه بر تدوین تاریخ شفاهی ۸ سال جنگ تحمیلی تاریخ کتبی دفاع مقدس نیز گردآوری شود.

◄  مستند «برای تاریخ» که از شبکه افق سیما پخش می‌شود، در پنجمین قسمت، به قضایای مربوط به ترور شهدای محراب اختصاص دارد. در این مجموعه که می‌توان آن ‌را تاریخ شفاهی انقلاب دانست، شاهد گفت‌وگو با مسئولان وقت در دوره‌های مختلف درباره موضوع مورد بحث هستیم. در پنجمین قسمت و به فراخور موضوع که «شهدای محراب» نام دارد، ترور چهار تن از این شهدای بزرگوار واکاوی شده است.

◄  مستند «کودتای نقاب» هم روایتی است از برنامه‌ریزی برای این انجام عملیات کودتای نقاب و عوامل شکست آن که طی گفت‌وگو با افراد مطلع و تصاویر آرشیوی به این موضوع پرداخته است. این مستند به کارگردانی مهدی امامی، سه شنبه هفدهم تیر ساعت ۱۸ از شبکه افق سیما پخش شد.

◄ سیدعلی پاک‌نژاد فرماندار شهرستان کنگان در نشست شورای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت این شهرستان گفت: تاریخ شفاهی دفاع مقدس در شهرستان کنگان تدوین می‌شود.

◄ کتاب «از قصردشت تا قصرشیرین» تاریخ شفاهی سرهنگ عزیزقلی نیک‌پور از رزمندگان دوران دفاع مقدس استان کهگیلویه و بویراحمد است که به اهتمام سیدعلی حسینی به رشته تحریر درآمده و در 384 صفحه و در شمارگان 1100 نسخه با حمایت اداره‌کل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس به چاپ رسیده است.

◄ سمیه ذوقی نویسنده کتاب «روز آزادی زن» در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس گفته یکی از اهداف ما در تدوین تاریخ شفاهی زنان انقلاب و دفاع مقدس، این است که نشان دهیم جمهوری اسلامی نه‌تنها مخالف فعالیت زنان در جامعه نیست بلکه در مواردی، فعالیت اجتماعی را تکلیف زن می‌داند؛ به این معنی که نباید در مقابل مسائل جامعه، بی‌تفاوت باشد و آنچه را که در توانش است، انجام دهد.

◄ حسین مصطفی‌پور مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس گیلان در نشست شورای هماهنگی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس خبر داده که چاپ ۵۰ کتاب مرتبط با معارف دفاع مقدس در حوزه تاریخ شفاهی، خاطرات شهدا و رزمندگان گیلانی در سال جاری در دست اقدام است.

◄ رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی قوچان خبر داده که استاد محمد جابانی، محقق تاریخ شفاهی، نویسنده و فرهیخته قوچانی در 28 تیر در سن ۹۶ سالگی در بیمارستان رضوی مشهد دار فانی را وداع گفت. این محققِ نویسنده در سال ۱۳۰۷ در قوچان چشم به جهان گشود و در طول زندگی خود آثار مکتوبی همچون سیر فرهنگ قوچان، تربیت در گلستان سعدی، خانخاتی، با کودکان محروم از محبت پدر چه باید کرد؟، سرزمین و مردم قوچان و جغرافیای طبیعی قوچان برجای گذاشت.

◄ مجموعه مستند «سرمشق» در ادامه روند جمع‌آوری تاریخ شفاهی زندانیان سیاسی پیش از انقلاب باغ موزه قصر با حضور رضوانه دباغ (فرزند مرضیه دباغ)، طاهره سجادی، حمیده نانکلی و منظر خیر با هدف مرور خاطرات و رویدادهای دوران مبارزه و حبس در زندان قصر به ویژه در حوزه عفاف و حجاب تهیه شده است. این مستند چهار قسمتی به صورت مجازی و در کانال آپارات باغ موزه قصر در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.

◄ رضا پورحسین مشاور عالی معاون سیما در نشست تودیع و معارفه رییس شبکه مستند و افق با اشاره به اینکه تولید مستند با محتوای متنوع و با گفتمان انقلابی همواره دغدغه مدیرشبکه مستند بوده است، گفت: با توجه به شناختی که از آقای یزدی مدیر جدید شبکه مستند وجود دارد، این دغدغه هم بی‌شک برای ایشان وجود دارد و پیشنهاد من این است که باید در کار‌های جدید به تاریخ شفاهی توجه بیشتری شود و کار‌های سلبی و ایجابی در این خصوص انجام دهیم.

◄ اولین جلسه کارگروه ستاد مقاومت مردمی خرمشهر با اولویت تاریخ شفاهی 30 تیر در سالن جلسات شهید جهان‌آراء اداره کل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس خوزستان برگزار شد. سردار عباس یوسفی مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس خوزستان در ابتدای این جلسه که با حضور تنی چند از پیشکسوتان دوران دفاع مقدس خرمشهر برگزار شد، اظهار داشت: مقاومت مردم خرمشهر در روزهای ابتدای جنگ و حتی قبل از آن باید هر چه سریعتر مستند و منتشر شود.