خبرهای ماه؛ آذر 1398

تاریخ شفاهی باید مستندسازی شده باشد

به کوشش: ملیحه کمال‌الدین

04 دی 1398

به گزارش سایت تاریخ شفاهی ایران، «خبرهای ماه» عنوان سلسله گزارشی در این سایت است. این گزارش‌ها نگاهی دارند به خبرهای مرتبط با موضوع سایت در رسانه‌های مکتوب و مجازی. در ادامه خبرهایی از آذر 1398 را می‌خوانید.

◄آذرماه امسال در حالی به پایان رسید که همکاران سایت تاریخ شفاهی ایران در بهت و حیرت با داغی زودهنگام و مرگی دیرباور روبه‌رو شدند؛ احد گودرزیانی نویسنده و تاریخ‌نگار انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در سی‌ام آذر جامه سرانجام پوشید و دار فانی را وداع گفت. از وی که در بین سال‌های 1394 تا آذر 1398، به عنوان سردبیر سایت‌های تاریخ شفاهی، 15خرداد و انقلاب اسلامی با تلاشی ستودنی فعالیت کرد آثار ارزشمندی چون روزشمار ۱۵ خرداد بهار ۱۳۴۰ جلد اول، روزشمار ۱۵ خرداد ۱۳۴۰ جلد چهارم، به داد ما برسید، باغ انگور باغ سیب باغ آیینه، خرمشهر خانه رو به آفتاب، روز شمار ۱۵ خرداد جلد اول، روز شمار ۱۵ خرداد جلد دوم و نیمه پنهان یک اسطوره به یادگار مانده است. وی از سال ۱۳۷۲ به‌عنوان پژوهشگر و نویسنده در حوزه هنری مشغول به کار بوده و همچنین از سال ۱۳۷۵ مدیریت داخلی دوهفته‌نامه کمان را نیز به‌عهده داشت و علاوه بر حوزه هنری همکاری‌هایی نیز با دفتر ادبیات و هنر مقاومت و انتشارات سپاه پاسداران داشته است. او در دومین و سومین همایش تجلیل از خبرنگاران و نویسندگان دفاع مقدس (اسفند ۷۸ و اردیبهشت ۸۰) برای آثارش در دوهفته‌نامه کمان به‌عنوان نویسنده و خبرنگار نمونه برگزیده شد.

◄25 آذر به مناسبت روز پژوهش در تالار هویزه باغ موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس از ۲۰ عنوان کتاب اسنادی و تاریخ شفاهی دفاع مقدس رونمایی شد. در این مراسم مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان کرمانشاه، مدیر حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان همدان، مدیر حفظ آثار  و نشر ارزش های دفاع مقدس استان یزد، رئیس سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس و فرمانده دانشگاه جامع امام حسین (ع) سخنرانی کردند و به ارائه گزارش و آمار درخصوص ثبت تاریخ شفاهی دفاع مقدس پرداختند.

◄سه‌شنبه 26 آذر در مشهد همزمان با سالروز درگذشت آیت‌الله حاج شیخ هاشم قزوینی، اسناد تاریخ شفاهی مربوط به آن مرحوم در گنجینه رضوی در واحد بانوان کتابخانه آیت‌الله قزوینی رونمایی شد. در این پروژه که از اواخر بهمن سال ۱۳۸۵ در دستور کار آرشیو تاریخ شفاهی مدیریت اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی قرار گرفته است، ۸۵ مصاحبه به مدت ۸۲ ساعت با ۷۳ نفر از مطلعان و شاگردان مرحوم حاج شیخ هاشم مدرس قزوینی در زمینه زندگانی، خصوصیات اخلاقی، نحوه تدریس و آرای فقهی وی انجام گرفت که تمام مراحل آماده‌سازی و آرشیو آن انجام شده است.

◄قاسم تبریزی، پژوهشگر تاریخ معاصر ایران در یادداشتی شفاهی به واکاوی ریشه‌های تجزیه‌طلبی فرقه دموکرات آذربایجان به رهبری سیدجعفر پیشه‌وری با حمایت شوروی و حزب توده پرداخته که خبرگزاری تسنیم آن را منتشر کرده است.

◄علی شجاعی، سرپرست مرکز ملی تحقیقات بیمه سلامت هم در مراسم هفته پژوهش که  ازسوی مرکز ملی تحقیقات  بیمه سلامت برگزار شد گفت: تدوین تاریخ شفاهی بیمه درمان با عنوان گنجینه بیمه سلامت در دستور کار قرار دارد. وی همچنین اضافه کرده که پژوهش در سازمان بیمه سلامت ایران مربوط به سال‌ها قبل است و این بحث در اساسنامه سازمان نیز آمده است.

◄از ابتدای آذر امسال، تهیه بانک اسناد و تاریخ شفاهی آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و مهارتی در نظام آموزش عالی کشور با دعوت از رؤسا، معاونین، مدیران و کارشناسان اسبق و تأثیرگذار در شکل‌گیری دانشگاه فنی و حرفه‌ای، طی گفتگویی فعال، آگاهانه و هدفمند به بازسازی و بازنمایی تاریخ شفاهی دانشگاه کلید خورده است.

◄ در تهران دومین دفتر تاریخ شفاهی نشر معاصر ایران که به گفت‌وگو با پخش‌کنندگان کتاب‌های عمومی و دانشگاهی می‌پردازد به کوشش محمدهاشم اکبریانی از سوی مؤسسه ‌خانه کتاب منتشر شد. در این کتاب که پیشگفتار آن‌را نیکنام حسینی‌پور مدیرعامل مؤسسه ‌خانه کتاب نگاشته است، با کاظم علمی مرکز پخش گسترش فرهنگ و مطالعات، امیر و محمد حسین‌زادگان مرکز پخش کتاب ققنوس، ابراهیم کریمی مرکز پخش انتشارات دوستان، حسن قربانی مرکز پخش آیلار، اردشیر هنربخش پخش کتاب‌های انتشارات هنر و  سیدمجتبی طالقانی مرکز پخش انتشارات سیمای دانش گفت‌وگو شده است. همچنین گفت‎وگو با محمد موتاب، موزع کتاب و مسعود نبویان، بازاریاب از دیگر بخش‌های این کتاب است.

◄ مدیر هنری و امور سینمایی اداره‌ کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان مازندران خبر داده که فرآیند تولید مجموعه 150 قسمتی مستند تاریخ شفاهی والدین شهدای استان مازندران به تهیه‌کنندگی و کارگردانی «علیرضا فلاح» از ابتدای آذر امسال آغاز شده است و تا پایان سال به اتمام خواهد رسید.

◄ شانزدهم آذر در مشهد مراسم رونمایی و خوانش کتاب «تا ابد با تو می‌مانم» همزمان با سالروز ولادت امام حسن عسکری^(ع) در مؤسسه فرهنگی قدس برگزار شد. مهدی ابراهیمی از فعالان فرهنگی مشهد در این مراسم گفته که موضوع تاریخ شفاهی بسیار با اهمیت است و هر کتاب در صد سال آینده می‌تواند یک گلوله در برابر تحریف باشد.

◄ مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه (مترو)، از تدوین «تاریخ شفاهی شرکت متروی تهران» برای نخستین بار و در قالب یک کتاب توسط گروهی از متخصصین تاریخ شفاهی به سرپرستی حجت‌الاسلام و المسلمین سعید فخرزاده عضو هیئت مؤسس انجمن تاریخ شفاهی ایران خبر داده است.

◄ حجت‌الاسلام والمسلمین سعید فخرزاده، عضو انجمن تاریخ شفاهی هم در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره جایگاه تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی و دفاع مقدس گفته است که هم‌اکنون تاریخ‌نگاری معاصر ما دچار مشکل است و بخش مهمی از پژوهشگران ما معطوف به موضوعات دفاع مقدس هستند و لازم است بخش باقی‌مانده به موضوع انقلاب بپردازند.

◄ دوازدهمین همایش ملی تاریخ شفاهی ایران برگزار شد. دوازدهمین همایش ملی تاریخ شفاهی ایران با عنوان تاریخ شفاهی دفاع مقدس، ادارات، صنعت، ‌مهندسی و پشتیبانی، با حضور پژوهشگران و اندیشمندان این حوزه 27 آذر 1398 در تالار صائب دانشکده ادبیات و ‌علوم انسانی دانشگاه اصفهان برگزار شد.‌ گزارش کامل این همایش به تدریج در سایت تاریخ شفاهی خواهد آمد.