«کودتای نوژه» به «کودتای نافرجام نقاب» تغییر نام داد

کارگروه واژگانی ویژه دفتر واژه‌گزینی نظامی ستاد کل نیروهای مسلح در یک مصوبه، نام «کودتای نوژه» را با هدف حفظ کرامت و عزت امیرسرلشکر خلبان شهید محمد نوژه، به «کودتای نافرجام نقاب» تغییر داده است. تاکنون، یک کتاب محوری درباره این کودتا منتشر شده که اِعمال این تغییر در آن‌ ضروری به نظر می‌رسد.

کارگروه واژگانی ویژه دفتر واژه‌گزینی نظامی ستاد کل نیروهای مسلح نیز که عهده‌دار اصلاح برخی واژه‌ها و ترکیبات زبانی حاوی بار امنیتی و راهبردی است، برای برطرف‌سازی هر گونه شائبه و بنابر ضرورت حفظ کرامت و عزت امیرسرلشکر خلبان شهید محمد نوژه، عبارت «کودتای نوژه» را به «کودتای نافرجام نقاب» تغییر داده‌اند.

بر اساس این مصوبه، همه فرماندهان، مسوولان و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران موظف شدند که در نوشته‌ها و گفته‌های خود، به جای عنوان «کودتای نوژه» از ترکیب «کودتای نافرجام نقاب» استفاده کنند و پیشنهاد شده که تا 6 ماه از این عبارت به شکل «کودتای نافرجام نقاب (کودتای نوژه)» استفاده شود.

کودتای نظامی و نافرجام نقاب (کودتای نوژه) یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های برنامه‌ریزی شده کشورهای خارجی و مهره‌های شکست خورده رژیم پهلوی در سال‌های اول انقلاب است. اما هوشیاری ارتش جمهوری اسلامی ایران در سرکوبی آن در هجدهم تیر ماه سال 1359، اهمیت تاریخی و سیاسی بارزتری دارد.

آژانس جاسوسی آمریکا (سیا) به «کودتای نافرجام نقاب (کودتای نوژه)» امید زیادی می‌بندد و آن را ضربه نهایی و قطعی بر پیکر نظام جمهوری اسلامی ایران می‌داند و اهمیتش را بیش از تجاوز نظامی صدام ارزیابی می‌کند. به گفته سران کودتا، مدتی بر سر تقدم آن یا آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بحث بوده و سرانجام، کودتا در قدم اول و آغاز جنگ، در قدم دوم قرار می‌گیرند.

شهرت این کودتا به نام شهید محمد نوژه، یکی از غلط ‌‌های فاحشی است که در معرفی این شهید ارتشی دوران انقلاب، تاثیر گذاشته است. محمد نوژه، خلبان داوطلبی بود که به فرمان امام‌خمینی(ره) در  بیستم مرداد 1358، برای شکستن حلقه محاصره شهید دکتر مصطفی چمران در جنگ‌های نامنظم، به منطقه پاوه پرواز کرد و در حین عملیات، به شهادت رسید و به همین دلیل، اسم پایگاه سوم شکاری همدان به نوژه تغییر پیدا کرد.

تنها کتاب محوری درباره کودتای نوژه، در سال 1367 با همین عنوان و به همت گروهی از محققان موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی نوشته و تدوین شده و تاکنون، به چاپ پنجم رسیده است.

پژوهشگران موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، در مورد انتخاب نام شهید محمد نوژه برای کودتا، به مقدمه کتاب «کودتای نوژه» اشاره و تاکید می‌کردند که چون قرار بود کودتاچیان، حرکت خود را از پایگاه شاهرخی همدان که به یاد شهید نوژه نامگذاری شده بود آغاز کنند، ناخودآگاه این نام را به خود گرفت.

آن‌ها یادآوری کردند که متاسفانه برای چاپ نخست کتاب، هیچ زندگی‌نامه‌ای درباره شهید محمد نوژه به دست نیاوردیم. اما در چاپ دوم و با کمک امیرسرتیپ محمدحسین معین‌‌پور، فرمانده وقت نیروی هوایی ارتش زندگی نامه مختصری از این شهید منعکس شد.

این محققان تاریخ افزودند که اگر بتوان از اسناد ارتش، در بازنگری کتاب استفاده کرد، قطعا موجب تکمیل، جذاب و دقیق‌تر شدن اثر خواهد شد.

خبرنگار : مریم اسدی جعفری