خبرهای ماه؛ بهمن 1398

تدارک بانک اطلاعاتی برای تاریخ شفاهی انقلاب

به کوشش: سایت تاریخ شفاهی

30 بهمن 1398

به گزارش سایت تاریخ شفاهی ایران، «خبرهای ماه» عنوان سلسله گزارشی در این سایت است. این گزارش‌ها نگاهی دارند به خبرهای مرتبط با موضوع سایت در رسانه‌های مکتوب و مجازی. در ادامه خبرهایی از بهمن 1398 را می‌خوانید.

◄ در روز سوم بهمن دومین دوره آموزش تاریخ شفاهی با همکاری سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس آجا، مرکز اسناد و مدارک بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس وسازمان اسناد و کتابخانه ملی با هدف آموزش و ارتقای سطح دانش کارکنان ارتش جمهوری اسلامی ایران به ویژه کارکنانی که در حوزه تاریخ شفاهی دفاع مقدس فعالیت دارند برگزار شد.

◄ کتاب «روزگار سورکوه بانه» که تاریخ شفاهی سرهنگ «فتح‌الله صالحی» از رزمندگان دوران دفاع مقدس استان کهگیلویه و بویراحمد به قلم «علی‌حسن توفیقیان‌فر» است، در هشتمین روز از بهمن‌ با حضور جمعی از نویسندگان و فعالان حوزه دفاع مقدس در یاسوج نقد و بررسی شد.

◄ در همین روز (8 بهمن) در تهران و محل کمیته المپیک، مراسم آغاز پروژه تاریخ شفاهی ورزش هندبال ایران نیز برگزار شد و از پدر ورزش هندبال ایران تقدیر به عمل آمد.

◄ در روز دهم بهمن جلسه نقد کتاب «شاهدخت تا آزادگان» با حضور کارشناسان ادبی، تاریخ شفاهی و نویسندگان در سالن جلسات اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان مرکزی برگزار شد. این کتاب خاطرات کودکی تا به امروز «مهناز امین» از فعالان دوران انقلاب و دفاع مقدس را روایت می‌کند.

◄ نماینده ولی فقیه در گیلان در نخستین جلسه تشکیل کمیته پشتیبانی خیرین مرکز فرهنگی موزه دفاع مقدس گیلان تأکید کرده که تاریخ شفاهی از بسترهای فرهنگ دفاع مقدس محسوب می شود، بنابراین ضبط خاطرات رزمندگان و شهدا بسیار موثر است. وی همچنین گفته که موزه دفاع مقدس یکی از ابزارهای انتقال فرهنگ دفاع مقدس به نسل های آینده می‌باشد.

◄ کتاب «ساده رنگ؛ خاطرات فرهنگی و هنری مجید دلدوزی» با گفت‌وگوی حسین وحید رضایی‌نیا و تحقیق و تدوین غلامرضا قلی‌زاده به همت انتشارات «راه یار» در تهران منتشر شده است. این کتاب دومین اثر از مجموعه تاریخ شفاهی هنرهای تجسمی انقلاب اسلامی است. پیش‌تر، کتاب «انقلاب رنگها؛ خاطرات شفاهی علیرضا خالقی» (نقاش و هنرمند مشهدی) از این مجموعه منتشر شده بود.

◄ انتشارات راه‌یار، خاطرات سیدحمید شاهنگیان را در قالب کتاب «برخیزید» روانه بازار نشر کرده است. محمدجواد کربلایی و مرتضی قاضی مصاحبه‌های این کتاب را انجام داده و تحقیق و تدوین آن نیز بر عهده روح‌الله رشیدی بوده است. این‌کتاب 208 صفحه‌ای خاطرات چگونگی شکل‌گرفتن و تولد سرودهای معروف انقلاب اسلامی ایران را توسط شاهنگیان آورده است.

◄ در شانزدهم بهمن آئین اختتامیه‌ سی‌وهفتمین دوره جایزه کتاب سال در تالار وحدت برگزار و در این مراسم کتاب «نقاشی قهوه‌خانه: خاطرات کاظم دارابی متهم دادگاه میکونوس» اثر محسن کاظمی به ‌عنوان اثر برگزیده بخش مستندنگاری معرفی شد. این کتاب سال گذشته، با شمارگان ۱۲۵۰ نسخه، ۹۶۴ صفحه و بهای ۹۷ هزار تومان توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است.

◄ معاون میراث‌فرهنگی خراسان شمالی خبر داده که همکاری‌های دوجانبه با مرکز اسناد و پژوهش‌های آستان قدس در زمینه تاریخ‌شفاهی استان، حفاظت و مرمت اموال منقول، آموزش و پژوهش نسخ خطی و موزه‌ها در قالب تفاهم‌نامه اجرایی می‌شود.

◄ به مناسبت ایام‌الله دهه فجر و در راستای ارتقای سطح کیفی کتاب‌های دفاع مقدس، کتاب «مأموریت ساعت 12» با حضور حامد زارع، احمد خواستار، محمد سیفی و عالیه محرابی کارشناسان ادبی، هنری و تاریخ شفاهی و همچنین سیدصدرالدین حسینی مشهدی و صدر‌الدین دهقان نویسندگان این کتاب در 15 بهمن در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس یزد نقد و بررسی شد.

◄ در اصفهان، مهدی مزروعی رئیس کمیسیون فرهنگی و ورزشی شورای اسلامی این شهر اطلاع داده به‌طور موردی چند بار به موضوع تاریخ شفاهی پرداخته شده که صرفاً در سطح ثبت اطلاعات بوده است؛ اما با تصمیم کمیسیون فرهنگی ورزشی شورای شهر لازم است این موضوع به ‌صورت پردامنه و در ۲۰ رسته ادامه پیدا کند. همچنین وی اعلام کرده ثبت، پردازش و انتشار تاریخ شفاهی اصفهان که در سال‌های گذشته آن‌گونه که باید مورد توجه قرار نگرفته بود، امسال بودجه خوبی گرفته و رویکرد تازه‌ای ایجاد شده تا در خصوص مکان‌ها، افراد و شغل‌هایی که حامل تاریخ شفاهی اصفهان هستند تاریخ‌نگاری صورت گیرد.

◄ دکتر فرشاد مؤمنی که با عنوان «روایت یک فروپاشی» به دلایل سقوط حکومت پهلوی بر اساس تاریخ شفاهی هاروارد می‌پرداخت، تأکید کرده: می‌توان عظمت و اهمیت پروژه‌ تاریخ شفاهی هاروارد را از این زاویه بهتر درک کرد که از زبان کلیدی‌ترین مسئولان اقتصادی دوره‌ی پهلوی می‌گوید که در سطوح بالای تصمیم‌گیری عهد پهلوی جایگاه علم و کارشناسی و اعتنا به نظر کارشناسی در چه حد نازلی بوده است.

◄ شامگاه شنبه 19 بهمن‌ مصادف با هشتمین روز از دهه فجر، دومین محفل خاطره‌گویی نسل ماندگار با حضور مشاور عالی فرمانده نیروی هوایی ارتش و پیشکسوتان انقلاب و دفاع مقدس در تالار گفتمان ساختمان شهرداری رشت برگزار و در جریان این نشست 10 عنوان کتاب در حوزه هنر، ادبیات، خاطره و تاریخ شفاهی دفاع مقدس نیز رونمایی شد.

◄ حجت‌الاسلام سعید فخرزاده، مشاور حوزه فرهنگ و مطالعات پایداری و انقلاب اسلامی مراکز استانی حوزه هنری در حاشیه برگزاری کارگاه تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی در بجنورد، داشتن مجموعه‌ای واقعی و قابل استناد از تاریخ انقلاب اسلامی را مهمترین انگیزه و هدف برگزاری این کارگاه‌ها عنوان کرده است.

◄ بیستم بهمن‌ به همت معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی استان اردبیل، نشست خاطره‌گویی از دوران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شده و در این نشست حجت‌الاسلام سلیمان حیدری، مبارز دوران انقلاب اسلامی گفت که تبیین خاطرات دوره‌های مختلف به ویژه انقلاب اسلامی برای بهره‌مندی از تجربیات و زنده نگه داشتن آن دوران لازم است.

◄ حسین دهباشی در گفت‌وگویی با خبرگزاری جمهوری اسلامی، با اشاره به مصاحبه خود با جانشین وقت نیروی هوایی در زمان جنگ درباره سرنگونی هواپیمای ایرباس ایران توسط آمریکا گفته اگر تاریخ شفاهی جدی گرفته می‌شد، حادثه هواپیمای اوکراینی رخ نمی‌داد.

◄ قاسم تبریزی، پژوهشگر و سندشناس تاریخ معاصر هم گفت‌وگویی با خبرگزاری مهر انجام داده است. وی معتقد است که در حوزه نگارش تاریخ تحلیلی انقلاب اسلامی ایران ضعف جدی وجود دارد و در حوزه تاریخ شفاهی هم عمده کارها به شخصیت‌های سیاسی محدود شده‌اند.

◄ در گفت‌وگوی دیگری هم که خبرگزاری کتاب ایران با روح‌الله رشیدی درباره موانع تدوین تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی انجام داده، وی عنوان کرده که مهمترین مانع، تأخیری است که در مصاحبه‌ها داشته‌ایم. ما امروز به سراغ کسانی رفته‌ایم که قرار است خاطرات چهل پنجاه سال پیش را برای ما بازگو نمایند.

◄ تاریخ شفاهی اولین راهپیمایی و تظاهرات زنان در جریان انقلاب اسلامی و قیام ۱۷ دی در مشهد در قالب کتاب «روز آزادی زن» با تلاش ملیحه بخشی‌نژاد، سمیه ذوقی و ندا ترکمن‌چه تدوین شده است.

◄ حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسن تسخیری مسئول دفتر نمایندگی ولی‌فقیه در سپاه استان گیلان خبرداده که ۴۰۰ نفر از روحانیون رزمنده و ایثارگر گیلان شناسایی شدند و به‌زودی کتاب تاریخ شفاهی «نقش روحانیون گیلان در دفاع مقدس» منتشر می‌شود.

◄ در مراسم آیین اختتامیه پروژه تاریخ شفاهی وزارت ارتباطات که با حضور وزیر ارتباطات و مسئولان پیشین حوزه ارتباطات کشور برگزار شد، «سید جمال هادیان زواره» دبیر این جشنواره گفته است که ۴۲ نفر از مسئولان پیشین حوزه ارتباطات طی ۲۹۴ ساعت، مقابل دوربین تاریخ شفاهی قرار گرفتند و به انتقال تجربیات خود مشغول شدند.

◄ همزمان با ایام ولادت حضرت فاطمه زهرا^(س)، به همت مرکز اسناد و مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، نشست «تجربه‌نگاری نقش زنان در تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی در شهر مشهد» در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی و با حضور برخی از کارشناسان، پژوهشگران، محققان و مصاحبه‌کنندگان در حوزه تاریخ شفاهی برگزار شد.

◄ جلسه نقد و بررسی کتاب تاریخ شفاهی «آسمان به بهشت نزدیک است» با حضور مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس خراسان شمالی، راوی کتاب و نویسندگان برگزار شد. این کتاب خاطرات خلبان هوانیروز خراسان شمالی «حسین بهزادفر» در دوران دفاع مقدس است که از سوی مدیریت تحقیقات و اسناد دفاع مقدس اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس خراسان شمالی تهیه و به چاپ رسیده است.

◄ در یاسوج هم آیین رونمایی از دو عنوان کتاب تاریخ شفاهی دفاع مقدس با عناوین «ماسه‌ها و حماسه‌ها» تاریخ شفاهی سرهنگ «محمد ارشادی» و «از قصردشت تا قصرشیرین» تاریخ شفاهی سرهنگ پاسدار «عزیزقلی نیک‌پور» از رزمندگان استان کهگیلویه و بویراحمد با حضور فرمانده نیروی انتظامی کهگیلویه و بویراحمد، فرمانده تیپ 48 فتح، مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان و جمعی دیگر از مسئولان استانی برگزار شد.

◄هشتمین نشست تخصصی جریان‌شناسی انقلاب در مشهد به همت اندیشگاه رضوی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با عنوان «تجربه‌نگاری نقش زنان در تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی در مشهد» برگزار شد.

◄«روایت انقلاب و انفجار» نهفته‌ها و نگفته‌هایی از تاریخ پرفراز و نشیب استقرار ‌نظام جمهوری اسلامی روایت می‌کند تا جورچین تاریخ کشور را کامل کرده باشد، کتابی که راوی آن ‌بازمانده‌ای از واقعه هفت تیر است‎.‎

◄کتاب «تاریخ شفاهی مطبوعات استان مرکزی» روایتی از اهالی قلم دیار آفتاب است که به ‌کوشش «یوسف نیکفام» در ۱۶۵ صفحه جمع‌آوری و تألیف شده و با شمارگان یک‌هزار نسخه و قیمت ‌هر جلد ۱۵ هزار تومان از سوی انتشارات اروانه روانه کتابفروشی‌ها شده است‎.‎