نمایشگاه 31 و کتاب‌های خاطرات

مریم اسدی جعفری

18 اردیبهشت 1397

به گزارش سایت تاریخ شفاهی ایران، درهای سی‌ویکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، از دوازدهم اردیبهشت 1397 به روی علاقه‌مندان به کتاب باز شد. شبستان مصلای امام خمینی^(ره) در این دوره از نمایشگاه، میزبان ٢٠٥٠ ناشر داخلی و ١٣٢ ناشر خارجی بود. نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، امکان دیدار و آشنایی با تازه‌های نشر را فراهم می‌کند و کتاب‌های خاطرات معمولاً پای ثابت این میزبانی سالانه بوده‌اند؛ به‌خصوص در سال‌های اخیر که خاطره‌گویی و خاطره‌خوانی در شکل‌ها و به مناسبت‌های گوناگون و در بیشتر مراسم‌ و رسانه‌ها، جایی برای خود باز کرده‌اند. در ادامه با برخی تازه‌های نشر خاطرات آشنا می‌شوید.

* نشر شهید کاظمی که در سال‌های اخیر، فعالیت گسترده‌ای در حوزه نشر خاطرات شهدای مدافع حرم و خاطرات مرتبط با دفاع مقدس داشته، با کتاب‌های «نهال‌های برومند» سیری در خاطرات آزادگان درباره جایگاه توسل به ائمه^(ع)، «رنج و امید» تجربه‎ای واقعی از زندان‌های آل‌خلیفه اثر حجت‌الاسلام سید مرتضی السندی با ترجمه علیرضا بیگی، در مصلای تهران حاضر شد.

* گروه فرهنگی شهید ابراهیم هادی، با ۷۰ عنوان کتاب شامل صدوبیست‌وهشتمین چاپ از جلد اول «سلام بر ابراهیم» و بیست‌ودومین چاپ از مجلد دوم این اثر، به نمایشگاه کتاب تهران آمد.

* انتشارات روایت فتح مثل سال‌های گذشته، با دست پُر به نمایشگاه کتاب آمد و بیش از 20 عنوان کتاب زندگی‌نامه و خاطرات شهدا همچون «ناآرام: خاطرات گردان تخریب به روایت مرتضی شادکام» نوشته معصومه خسرو شاهی و بیش از 10 عنوان زندگی‌نامه شهدای مدافع حرم از جمله «دیدار پس از غروب: زندگی‌نامه شهید مهدی نوروزی»، «شاهرگی برای حریم: زندگی‌نامه شهید حمیدرضا اسداللهی» و «اسم تو مصطفاست: زندگی‌نامه شهید مصطفی صدرزاده» در اختیار علاقه‌مندان قرار داد.

* نشر ستارگان درخشان، با 36 عنوان کتاب جدید، در سی‌ویکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران حضور پیدا کرد. «آقا جمال: سردار شهید سید جمال طباطبایی به روایت همسر» از جمله جدیدترین کتاب های انتشارات ستارگان درخشان است.

* انتشارات ستاره‌ها نیز با 11 عنوان جدید و چاپ اولی، در نمایشگاه کتاب امسال حاضر شد. چشم جنگ (خاطرات شفاهی فرید محمدی مقدم دیده بان لشکر 5 نصر خراسان)، فراخوانده (روایتی مستند از سردار شهد حسین قاینی از فرماندهان گردان رعد) و روپوش‌های سفید (خاطرات دانشجویان پزشکی شهید خراسان) نمونه‌ای از این آثارند.

* مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی^(ره)، با سه کتاب تاریخ شفاهی با عناوین «همراه دوران غربت: خاطرات حجت‌الاسلام و المسلمین سید رضا برقعی»، «همراه صادق: خاطرات حجت‌الاسلام و المسلمین احمد صادقی اردستانی» و «مهاجر ماندگار: آیت‌الله محمدتقی مروارید، زندگی‌نامه و مبارزات» در سی‌ویکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران حضور پیدا کرد.

* انتشارات مؤسسه امام موسی صدر با ۶۲ عنوان اثر در نمایشگاه کتاب تهران حاضر شد که در این میان کتاب گویای «هفت روایت خصوصی از زندگی سید موسی صدر»، «یاران موافق: خاطرات آیت‌الله سید مرتضی مستجابی»، «دیدار در پاریس: خاطرات دکتر حسن حبیبی و خانم شفیقه رهیده» و چاپ دوم کتاب‌ «حدیث روزگار: خاطرات سیدهادی خسروشاهی» دیده ‌شدند.

* کتاب‌های «من در رقه بودم» شامل خاطرات محمد الفاهم (ابوزکریا) عضو جدا شده داعش و عنصر تکفیری و «در راه پر دردسر» دربرگیرنده خاطرات خالد شیخ محمد، رئیس کمیته نظامی القاعده، توسط انتشارات نارگل، در نمایشگاه کتاب تهران عرضه شدند.

* کتاب‌های «خاطرات سفیر»، «پوتین قرمزها»، «وقتی مهتاب گم شد»، «فرنگیس»، «عصرهای کریسکان»، «گلستان یازدهم» و «دارساوین» از خاطرات چاپ شده توسط انتشارات سوره مهر، در قالب کتاب‌های واقعیت افزوده در نمایشگاه کتاب عرضه شدند. واقعیت افزوده، این قابلیت را برای مخاطب ایجاد کرده است که با استفاده از گوشی‌های همراه یا تبلت، علاوه بر متن، قسمتی از فیلمی که درباره کتاب تهیه شده نیز مشاهده کند. از آثار همین انتشارات، همچنین کتاب‌های صوتی «همه سیزده سالگی‌ام» خاطرات مهدی طحانیان نوشته گلستان جعفریان با گویندگی مهرداد مهماندوست، «گلستان یازدهم» خاطرات همسر شهید علی چیت‌سازیان نوشته بهناز ضرابی‌زاده با گویندگی سعیده فرضی، کتاب «شنام» خاطرات کیانوش گلزار راغب با گویندگی مهرداد مهماندوست، «وقتی مهتاب گم شد» خاطرات شهید علی خوش لفظ به قلم حمید حسام با صدای جواد پیشگر و مهرداد عشقیان، «زیتون سرخ» خاطرات ناهید یوسفیان با گویندگی رویا فلاحی و «خاطرات مرضیه حدیدچی (دباغ)» نوشته محسن کاظمی با گویندگی افسانه محمدی در نمایشگاه عرضه شدند.

* کتاب «دست نیافتنی» زندگی‌نامه علیرضا حیدری از قهرمانان کشتی آزاد، از سوی نشر گلگشت در نمایشگاه کتاب تهران عرضه ‌شد. این اثر حاصل 60 ساعت مصاحبه است و روایتی از وقایع زندگی یک قهرمان المپیک را در دهه‌های هفتاد و هشتاد شمسی بیان می‌کند.

* کتاب خاطرات مرحوم رجبعلی طاهری، نماینده اسبق مردم فارس در مجلس شورای اسلامی و اولین فرمانده سپاه پاسداران فارس، با عنوان «لبخندهای زمستانی» توسط مؤسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر و در سی‌ویکمین دوره نمایشگاه کتاب تهران عرضه شد.

* کتاب «خداحافظ سارایوو» اثر آتکا رید و هانا اسکوفیلد با ترجمه عابده میرزایی از سوی نشر کتابستان معرفت منتشر و در نمایشگاه کتاب امسال عرضه شد. این اثر، روایتی از خونین‌ترین جنگ در اروپا پس از جنگ جهانی دوم دارد. نویسندگان کتاب، مشاهدات و تجربیات خود از این جنگ را به تصویر کشیده‌اند.

* نشست «جایگاه ادبیات ایثار و شهادت در نشر کشور» پنجشنبه سیزدهم اردیبهشت‌ 1397 با حضور محمود اکرامی‌فر و رضا حاجی‌آبادی در سرای اهل قلم نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد. اکرامی‌فر با اشاره به اهمیت پرداختن به وصیت‌نامه‌های شهدا و تاریخ شفاهی گفت: «روش دیگر ثبت تاریخ ایثار و شهادت، تاریخ شفاهی است که در این زمینه باید در مصاحبه با جانبازان، صادقانه از آن‌ها بخواهیم، صادقانه یادداشت کنیم و صادقانه به مردم و جامعه ارائه کنیم.»

* آیین رونمایی کتاب «هاشمی رفسنجانی: کارنامه و خاطرات سال ۱۳۷۴: مرد بحران‌ها» چهاردهم اردیبهشت در سی‌ویکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد. محسن هاشمی، در این مراسم اظهار داشت: هدف از تدوین این کتاب، انتشار خاطرات مربوط به سال 1374 رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام بوده است.

* کتاب «نابغه آواز ایران» مروری بر زندگی و آثار ایرج خواجه‌امیری، چهاردهم اردیبهشت در نمایشگاه کتاب رونمایی شد. این کتاب شامل زندگی‌نامه، مصاحبه‌ها، متن و جزئیات آثار آوازی این خواننده است.

* انتشارات شهدای نیروی زمینی سپاه برای نخستین بار، حضور در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را تجربه و مجموعه سه جلدی کتاب «بگوشم» شامل مجموعه خاطرات فرماندهان گردان‌های رزمی در دوران دفاع مقدس را به بازدیدکنندگان عرضه کرد.

* انتشارات فاتحان با ۱۹ عنوان کتاب جدید در حوزه دفاع مقدس به نمایشگاه کتاب تهران آمد. مجموعه کتاب شهدای قشر کارگری همچون «آخرین عملیات من: برش‌هایی از زندگی سردار شهید حاج علی محمدی‌پور» و «این جزیره با تو نفس می‌کشد: زندگی‌نامه شهید موسی‌ درویشی‌ نخل‌ابراهیمی» از جمله این آثار بودند.

* کتاب «زندگی‌نامه و خاطرات امیرعبدالله کرباسچیان» از سوی موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی در نمایشگاه کتاب امسال عرضه شد. خاطرات کرباسچیان درباره ارتباط با گروه فدائیان اسلام، آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی و وقایع مربوط به سیر ملی شدن صنعت نفت ایران است.

* مراسم رونمایی از کتاب «اردوگاه اطفال» نوشته احمد یوسف‌زاده، هفدهم اردیبهشت 1397 با حضور نویسنده کتاب و مرتضی سرهنگی، مؤسس دفتر ادبیات و هنر مقاومت در نمایشگاه کتاب برگزار شد. سرهنگی در بخشی از این مراسم گفت: «آقای یوسف‌زاده از خوش‌فکرترین اسرای ما در دوران دفاع مقدس بود و کتاب «اردوگاه اطفال» چهارمین اثری است که ایشان از هشت سال اسارت خود نوشته و شایسته تقدیر است.»

* کتاب‌های «شرح اسم» حاوی زندگی‌نامه آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای نوشته هدایت‌الله بهبودی و «ظهور و سقوط سلطنت پهلوی؛ خاطرات ارتشبد حسین فردوست» پرفروش‌ترین آثار موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی در سی‌و‌یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بودند.

* سه مجموعه از خاطرات مردم درباره آیت‌الله محمدتقی بهجت با عناوین «به شیوه باران»، «در خانه اگر کس است» و «این بهشت و آن بهشت» به همت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت‌الله بهجت در نمایشگاه کتاب تهران عرضه شد. همچنین دو جلد دیگر از این مجموعه خاطرات با نام‌های «ذکرها فرشته‌اند» و «ردپای سپید» آماده شده است. در آینده‌ای نزدیک،کتاب «صحبت سال‌ها» شامل خاطرات حاج علی‌آقا بهجت، پسر آیت‌الله بهجت وارد بازار نشر خواهد شد.

* دفتر نشر وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که با 32 عنوان کتاب تازه در نمایشگاه کتاب حاضر شده بود، «گذری بر تاریخ: خاطرات دکتر علی‌اکبر صالحی» را به عنوان یکی از پرفروش‌ترین آثار خود معرفی کرد. «گذری بر تاریخ» که جلد هشتم از مجموعه تاریخ شفاهی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است، توسط واحد تاریخ شفاهی دفتر نشر وزارت امور خارجه تدوین شده است.

* در سی‌و‌یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران فروش کتاب «سلام بر ابراهیم» شامل زندگی‌نامه و خاطرات شهید ابراهیم هادی از مرز یک میلیون نسخه گذر کرد. 69 خاطره درباره این شهید مفقودالاثر در این اثر منعکس و توسط موسسه فرهنگی شهید ابراهیم هادی منتشر شده است.

* کتاب «سرباز کوچک امام» شامل خاطرات دوران اسارت مهدی طحانیان نیز با استقبال بازدیدکنندگان از غرفه پیام آزادگان در سی‌و‌یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران روبه‌رو شد. بیش از 2500 نسخه از این کتاب در مدت 6 روز از نمایشگاه به فروش رسید.

*مراسم رونمایی از سه کتاب خاطرات زنان جداشده از داعش با عناوین «در رؤیای پاریس»، «میان گریه می‌خندم» و «عشق پهلوانی می‌کند» به همت دفتر ادبیات، داستان و خاطرات اطلاعاتی دانشگاه اطلاعات و امنیت ملی، در سی‌و‌یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.