مورّخان شفاهی همیشه در رقابت با زمان هستند

کالین میشل جونز[1]
ترجمه: نرگس صالح‌نژاد

03 مرداد 1396

دورانی که آنا همیلتون[2] از بزرگ شدن در ساحل کرسنت[3] به خاطر می‌آورد با روزهای طولانی خارج از خانه پر شده بود: دنبال کرم‌‌ها گشتن، صدف و گوش‌ماهی جمع کردن و ماهیگیری در مرداب‌ها. ارتباط همیلتون با منطقه به آسانی به طرح «صداهای ماتانزاس» انجامید که مجموعه‌ای مستند از تاریخ‌های شفاهی زندگی و کار در طول رودخانه ماتانزاس[4] می‌شود. این رودخانه در حوزه آبریز اینتراکوستال[5] میان سنت آگوستین[6] و فلاگر کانتی[7] [در ایالت فلوریدا] گسترده شده است.

برای همیلتون ۲۹ ساله که تولیدکننده آزاد برنامه‌های رادیو و مورخ شفاهی است، این طرح تلاشی در راه عشق، شوقی برای بیان روایت‌های ساکنان منطقه، از غارنوردان تا ماهیگیران و منعکس‌کننده زندگی ساحل‌نشینان است که تا زمان توسعه‌ اخیر در سایه همیشگی «شهر» بوده است، چنان که بسیاری از مردم محلی هنوز از سنت‌آگوستین با نام «شهر» یاد می‌کنند.

همیلتون، یکی از فارغ‌التحصیلان دبیرستان پدرو منندز[8] در سال ۲۰۰۵ که ریشه‌های خانوادگی عمیقی در منطقه دارد، می‌گوید: «جامعه، ساختار اجتماعی و محیط زیست در حال تغییرند و برای کسی که به روایات شفاهی علاقه‌مند است، این تغییرات واقعاً جالب‌اند. این تاریخ‌ها و روایات در واقع نگاه کردن به چیزهایی است که ما داریم از دست می‌دهیم.»

سال گذشته، همیلتون با ایده خود، برای طرحش به انجمن حفظ رودخانه ماتانزاس[9] مراجعه کرد و توانست حمایت سازمان «دوستداران ماتانزاس»[10] که سازمانی متمرکز روی مسائل مربوط به محیط زیست و زمین است، به دست آورد. همیلتون همچنین توانست از کمک مالی شورای علوم انسانی فلوریدا[11] و نیز کمک‌های مالی اهداکنندگان محلی برخوردار شود تا بتواند کار ضبط و عکاسی از افراد و موضوع‌ها را آغاز کند. اولین قسمت از «صداهای ماتانزاس» شامل پنج مصاحبه، در ماه آوریل و در ریور هاوس[12] با گوش سپردن به این صداها شروع شد.

روایت‌ها در کنار یکدیگر لحظاتی را نشان می‌دهند که چگونه ساکنان محلی از جنبه‌های مختلف زندگی با آهنگ رودخانه یکی شده‌اند، همان‌طور که در مؤسسات روستایی قدیم مانند پاتوق ماهیگیری جینانگ[13] دیده می‌شد؛ یک منطقه و مکان قدیمی که شما می‌توانستید طعمه و لوازم و تجهیزات خود را همراه با شایعات و رفتارهای دوستانه در آن بیابید، اما آن هیچ شباهتی به رستوران‌های مرسومی ندارد که امروزه خود را « پاتوق ماهیگیری»[14] می‌نامند.

فیل کابج[15] کسی است که پیدا کردن حلزون و پرورش صدف را از بچگی آموخته، اما اگر آب برای پرورش صدف کمتر شود، او در مورد ادامه حیات «مزرعه کلم ریور ماتانزاس»[16] خود نگران است و هیو مرسر[17] ماهیگیر به همیلتون می‌گوید: «آنچه ما واقعاً اینجا می‌گوییم این است که ما گنجینه کوچکی از ماتانزاس در دستان خود داریم و باید در مراقبت از آن کوتاهی نکنیم وگرنه آن را از دست می‌دهیم.»

سپس نوبت ماریان کیمری[18] بود که والدینش استنلی و شرلی اندرو[19] رستوران اینلت ماتانزاس[20] را ساختند و سال‌ها به‌ خاطر غذاهای دریایی تازه و منظره دریایی‌اش مشهور بود. این رستوران سال گذشته به علت آسیب‌های ناشی از توفان متیو[21] بسته شد. او گفت که این توفان فوریت و اهمیت کار همیلتون را بالا می‌برد. همیلتون هم این‌طور تشریح می‌کند: «در منطقه فلوریدا توفان‌ها همواره اتفاق می‌افتند، اما آنها یادآور جدی اهمیت کار تاریخ شفاهی هستند. زندگی در جوامع ساحلی خطرناک است و همیشه در معرض خسارت طبیعت است. این وضع می‌تواند در یک چشم برهم زدن تغییر کند. مورّخان شفاهی همیشه در رقابت با زمان هستند و برای مستندسازی تاریخ‌ مردم و مکان‌ها قبل از آن که از بین بروند تلاش می‌کنند تا این تاریخ‌ها بتوانند اطلاعات را به آینده منتقل کنند. من حتی از دیدن این که توفان متیو چطور چشم‌اندازها و داستان‌های مرتبط با آنها را تغییر داده متعجب شدم.»

همیلتون که به‌طور متناوب در طرح‌های دیگری هم کار می‌کند، خود را برای مرحله بعدی طرح «صداهای ماتانزاس» آماده می‌کند. او در حال تحقیق روی موضوعات بالقوه دیگری است و در حال زمینه‌سازی برای انجام مصاحبه‌ها و همچنین در تلاش برای تأمین بودجه بیشتر برای تکمیل طرح است. او همچنین روی یافتن راه‌هایی برای ارتباط میان شنوندگان و موضوع کارش، چه ساکنان منطقه، گردشگران، مورّخان یا دانشجویان و دانش‌آموزان تمرکز کرده است. وی می‌افزاید: «من نمی‌خواهم ببینم که حاصل این همه تلاش فقط در موزه‌ها زندگی می‌کنند و در همان‌جا هم می‌میرند.»

برای اطلاعات بیشتر درباره طرح تاریخ شفاهی زندگی در رودخانه ماتانزاس به وب‌سایت صداهای ماتانزاس مراجعه کنید.