نقش تاریخ شفاهی در یافته‌های جدید

ترجمه: نرگس صالح‌نژاد

10 بهمن 1395

لویی کاموکاک[1] از گجوا هاون[2]؛ اطلاعات او از تاریخ شفاهی کلیدی بود که با آن کشف یکی از کشتی‌های گمشده فرانکلین (کشتی عالی‌جناب اربوس[3]) در سال ۲۰۱۴ میسر شد. (عکس از مایک سالومونی[4])

برپایی نمایشگاه «دانش سنتی اسکیموها[5] و فرانکلین» در موزه نوناتا سناکوتانگیت[6] در ایکلوئت[7] نقش تاریخ شفاهی اسکیموها را در جست‌وجو برای کشتی گمشده سر جان فرانکلین[8] و ارتباط دانش سنتی در زندگی روزمره در این سرزمین روشن می‌کند.

در این نمایشگاه یک کپی از اقلام پیدا شده در کشتی فرانکلین در سال ۲۰۱۴ از جمله زنگ کشتی و بشقاب غذاخوری به نمایش درآمده است. اما، قسمت اعظم این نمایشگاه که لویی، مورخ تاریخ اسکیموها، نام آن را «یک داستان بگو» گذاشته به تاریخ شفاهی اسکیموها و نام مکان‌ها اختصاص دارد.

او می‌گوید: «پشت نام هر مکانی یک داستان اسکیمویی وجود دارد. این نام‌ها فقط نام یک محل نیستند که بعد از نام افراد می‌آیند. بعد از آمدن اروپایی‌ها بود که آنها شروع به نام‌گذاری نام افراد برای یک مکان کردند، مانند جزیره شاه ویلیام[9]. این نام‌ها متفاوت هستند. نام مکان‌های اسکیموها در واقع راهی برای گذر تاریخ به نسل جدید است.» چندین مکان وجود دارند که نامشان با افسانه‌ها مرتبط است یا نام‌هایی وجود دارند که به اتفاقات خاصی برمی‌گردند که در آن مکان‌ها روی داده‌اند.

کاموکاک کمکی اساسی در کشف کشتی عالیجناب اربوس بود. جمع‌آوری تاریخ شفاهی کشتی فرانکلین بیش از ۳۰ سال به طول انجامید که در نهایت به کشف کشتی گمشده منجر شد. او با گوش دادن به سرگذشت‌هایی که از نسل گذشته به آینده رسیده است، به گردآوری تاریخ‌های شفاهی پرداخت. با مقایسه آن سرگذشت‌ها با روایت‌های دیگر سفرها، توانست نظریه‌ای در مورد موقعیت کشتی ارائه دهد. او می‌گوید: «من به روایت‌های آنها به عنوان یک واقعیت کامل گوش دادم. من دلیلی برای سؤال از آنها نداشتم، اما آنها را درک می‌کردم. به زودی من توانستم شروع به جمع‌آوری اطلاعات کنم.»

کتی مک‌گئورگ[10] معاون رئیس موزه که به برگزاری این نمایشگاه کمک کرد، می‌گوید: ‌«لویی واقعاً قلب این ماجراست. او بیش از ۳۰ سال برای جمع‌آوری روایت‌ها و اطلاعات کار کرد. ما به خاطر بودن او در اینجا بسیار هیجان‌زده هستیم.» او می‌گوید پیش از افتتاحِ نمایشگاه کاموکاک از مدرسه‌های ایکلوئت دیدن کرد و در مورد اهمیت تاریخ شفاهی اسیکموها و نام مکان‌ها برای دانش‌آموزان مشتاق توضیحاتی داد. مک‌گئورگ همچنین گفت: «تاریخ شفاهی اسکیموها، نام مکان‌های اسکیمویی، توانایی اسکیموها برای زندگی در قطب و... فقط برای گذشته مهم نیستند، بلکه برای امروز هم مهم هستند.»

نمایشگاه تا تاریخ ۴ مارس 2017 (14 اسفند 1395) در محل موزه نوناتا سناکوتانگیت برای بازدید برپاست.