نامه، یادداشت، سخنرانی، خاطره

«هویزه» در یک مجموعه

الهام صالح

23 خرداد 1395

در طول هشت سال دفاع مقدس، مردم نقاط مختلف کشور در جبهه‌ها به مقابله با نیروهای ارتش صدام پرداختند. ساکنان هویزه هم جزو همین گروه بودند. آنها زمانی که ارتش صدام در ششم مهر 1359 وارد هویزه شد و شهر را اشغال کرد، آرام ننشستند و به برنامه‌ریزی برای بیرون راندن عراقی‌ها پرداختند. مبارزات آنها و به ویژه تلاش‌های سید حسین علم‌الهدی، فرمانده سپاه هویزه، موضوعی است که توسط انتشارات هویزه برای یک مجموعه انتخاب شده. این مطلب درباره انتشار این مجموعه است.

کتاب «فریاد و سکوت»

یکی از کتاب‌هایی که توسط انتشارات هویزه منتشر یافته، درباره شهید سید حسین علم‌الهدی است. حسین علم‌الهدی، فرمانده سپاه هویزه بود که در کتاب فریاد و سکوت، نامه‌ها و دست‌نوشته‌هایش در دسترس مخاطبان قرار گرفته است. فریاد و سکوت، 2 بخش را شامل می‌شود. بخش اول به نامه‌های این شهید اختصاص دارد که در آن پنج نامه ارائه شده. مطالب این بخش، شامل نامه‌هایی به خواهرها، نوشته‌ای خطاب به مامور شکنجه خود، حکم یکی از مناطق بیست و دو گانه ستاد مقاومت مساجد اهواز و گزارش وی با سمت مسئول سپاه هویزه به سپاه پاسداران خوزستان، استانداری، دکتر چمران و آیت‌الله خامنه‌ای (که نماینده امام خمینی(ره) در شورای عالی دفاع بودند) است.  در بخش اول و با خواندن نامه‌های شهید علم‌الهدی می‌توان به روحیه وی که علاقه‌مند به تحقیق و مطالعه است، پی برد. هر یک از نامه‌های این بخش به خوبی شخصیت وی را به نمایش می‌گذارد و هر چند که در قالب نامه قرار دارند، اما مانند تاریخ شفاهی نیز عمل می‌کنند و اطلاعاتی از آن ایام را در بر دارند.

بخش دوم کتاب فریاد و سکوت نیز به دست‌نوشته‌های این شهید اختصاص دارد که 6 دست‌نوشته را دربرمی‌گیرد. هر یک از این دست‌نوشته‌ها نیز مانند بخش اول شامل یک مقدمه است که اطلاعات بیشتری را درباره هر نوشته ارائه می‌دهد. پی‌نوشت‌های موجود در کتاب نیز دقیقا به همین منظور تدوین شده‌اند تا مخاطب علاوه بر آشنایی با روحیه و شخصیت شهید سید حسین علم‌الهدی، درباره رویدادها، مکان‌ها و اشخاص، اطلاعات بیشتری کسب کند.

دست‌نوشته‌های بخش دوم کتاب در دو مضمون ارائه شده‌اند؛ این دست‌نوشته‌ها هم متن‌هایی ادبی هستند (مانند دست‌نوشته چهارم) که از عمق جان نویسنده برآمده‌اند و هم اطلاعاتی را درباره افرادی که به شهادت رسیده‌اند، ارائه می‌کنند.

کتاب فریاد و سکوت توسط سید حمید علم‌الهدی تنظیم شده است.

کتاب «سید حسین»

سید حسین، عنوان کتاب دیگری است که به خاطرات شهید سید حسین علم‌الهدی اختصاص دارد. سالشمار زندگی شهید علم‌الهدی، کودکی و نوجوانی، دانشجوی مبارز، پاسدار انقلاب، تا پرواز و پی‌نوشت، عناوین فهرست این کتاب را تشکیل می‌دهد. در هر یک از این بخش‌ها، جز بخش‌های آغازین و پایانی خاطراتی از دوره‌های مختلف زندگی شهید علم‌الهدی توسط افراد مختلف بیان شده که شخصیت این شهید را به مخاطب معرفی می‌کنند.

کتاب سید حسین، همچنین 4 ضمیمه را دربرمی‌گیرد. نامه‌ای با موضوع اقبال لاهوری از سوی سید حسین علم‌الهدی به خواهرش صدیقه، نامه‌ای با موضوع اقبال لاهوری از سوی سید حسین علم‌الهدی به خواهرش زهره، بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار با مردم دشت آزادگان در مزار شهدای هویزه و شهید علم‌الهدی، مضامین این 4 ضمیمه را تشکیل می‌دهد. مؤلفان این کتاب، سید حمید علم‌الهدی و محمود مطهری‌نیا هستند.

کتابچه «16 دی»

در تاریخ 15 دی 1359 عملیات نصر برای آزادسازی مناطق جنوب اهواز در محدوده جغرافیایی هویزه و دشت جفیر انجام شد که حسین علم‌الهدی در طرح و اجرای آن مسئولیتی ویژه داشت. مرحله دوم عملیات نیز در ساعت 8 صبح 16 دی آغاز شد که تا ساعت 16 آن روز ادامه داشت. در این نبرد، حدود 140 نفر به شهادت رسیدند و از این اتفاق با عنوان حماسه یاد می‌شود. در کتابچه 16 دی به مصاحبه و سخنرانی آیت‌الله خامنه‌ای درباره شهدای هویزه پرداخته شده است. مقدمه، مصاحبه با گروه تلویزیونی سپاه به مناسبت سالگرد حماسه هویزه، سخنرانی در مسجد دانشگاه تهران، خطبه نماز جمعه و سخنرانی در گلزار شهدای هویزه، بخش‌های مختلف این کتابچه‌اند.

زیارت با معرفت هویزه

مجموعه‌ای که توسط انتشارات هویزه درباره شهدای هویزه منتشر شده، بروشوری را هم با عنوان زیارت با معرفت هویزه دربرمی‌گیرد. این بروشور که با سخنانی از آیت‌الله خامنه‌ای درباره شهید حسین علم‌الهدی آغاز شده است، مطالبی مانند دل‌نوشته‌ای درباره هویزه، اطلاعاتی درباره جغرافیا و حماسه مردم را در آزادسازی این شهر از تصرف نیروهای ارتش صدام شامل می‌شود. سایر بخش‌های این بروشور به خاطراتی از مقاومت و پایداری این شهر اختصاص دارد. دل‌نوشته‌ای از شهید سید حسین علم‌الهدی که فرماندهی سپاه هویزه را بر عهده داشت، با عنوان «من در سنگر هستم در این خانه» نیز در این بروشور گنجانده شده است.

حماسه هویزه

حماسه هویزه نیز یکی دیگر از کتاب‌های انتشارات هویزه است. در این کتاب حضور رزمنده‌گان در عملیات برای آزادسازی هویزه، روایت می‌شود. اشتیاق رزمنده‌گان برای شرکت در عملیات آزادسازی هویزه، یکی از مضامین کتاب است. این رزمنده‌گان با اشتیاقی که دارند به مقام شهادت نائل می‌شوند. در حماسه هویزه هم می‌توان نام شهید سید حسین علم‌الهدی را در صفحات مختلف مشاهده کرد. این کتاب همچنین تصویرگر مقاومت مردم هویزه و روستاهای مختلف آن است که به اشغال نیروهای ارتش صدام درآمده بود.

حماسه هویزه، در اولین دوره انتخاب بهترین کتاب سال دفاع مقدس که توسط بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس برگزار شد، مورد تقدیر قرار گرفته و نصرت‌الله محمودزاده، نویسنده آن نیز عنوان حماسه‌نگار جبهه‌ها را کسب کرده است.