مجموعه نکته‌های آموزشی

پرسش‌ها و پاسخ‌های کلیدی درباره تاریخ شفاهی

ترجمه: نرگس صالح‌نژاد

21 بهمن 1394


اشاره: آرشیو تاریخ شفاهی میدلند شرقی در انگلستان[1] وابسته به مرکز تاریخ شهری[2] دانشگاه لیسستر[3] مجموعه برگه‌های اطلاعاتی (اینفوشیت) درباره تاریخ شفاهی تولید کرده است که می‌تواند نقطه شروع مفیدی برای علاقه‌مندان به هر جنبه‌ای از تاریخ شفاهی باشد. یادداشتی که در ادامه می‌آید اولین برگه از این مجموعه است. در این یادداشت، ریشه‌های تاریخ شفاهی مدرن، نحوه‌ استفاده از تاریخ شفاهی، ارزش تاریخ شفاهی و اینکه در کجا می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره تاریخ شفاهی کسب کنید بیان می‌شوند.

● تاریخ شفاهی در شکل مدرن، ضبط صداهاست

تاریخ شفاهی چیست؟

تاریخ شفاهی می‌تواند به‌ عنوان ضبط، حفظ و تفسیر اطلاعات تاریخی بر اساس تجربیات شخصی و بلندگویی برای عقاید تعریف شود. شاید به شکل مشاهدات شاهد عینی از گذشته باشد، اما همچنین شامل فرهنگ عامه، اسطوره‌ها، آهنگ‌ها و داستان‌هایی خواهد بود که در طول سال‌ها دهان به دهان چرخیده و نقل شده است. در حالی که تاریخ شفاهی راه بسیار ارزشمندی برای حفظ دانش و آگاهی افراد مسن است، اما می‌تواند مصاحبه با نسل جوان‌تر را نیز دربرگیرد.

● تاریخ شفاهی نه تنها آنچه را مردم انجام داده‌اند، بلکه آن چیزی را که می‌خواستند انجام دهند و بر انجام آن باور داشتند و فکر می‌کردند باید انجام می‌دادند، بیان می‌کند

 

چه چیز جدیدی در مورد تاریخ شفاهی وجود دارد؟

به یک معنا، هیچ چیز. کلمه‌ «صحبت» تنها شکل «تاریخ» در جوامع بی‌سواد بود و ما گاهی فراموش می‌کنیم که بسیاری از منابع تاریخی نوشته شده‌ در واقع بر پایه تاریخ شفاهی است. در قرن پنجم قبل از میلاد، مورخ یونانی، توسیدید[4] به شدت روی شاهدان عینی جنگ پلوپونز[5] حساب باز کرد، «گزارش من با نظم و دقت تا حد امکان بررسی شده است».  سنت بید[6] در تاریخچه قرن هشتم  کلیسای انگلیسی و مردم[7] نیز روی مشاهدات شاهدان وفادار بسیاری تکیه کرده است که نه می‌شناسیم و نه به یاد داریم. نمونه‌های دیگر عبارتند از رونوشت‌های دادگاه، شواهد به دست آمده از کمیسیون سلطنتی ویکتوریا[8] و گزارش‌های سیاسی روزنامه‌ها یا دیگر جلسات.

●‌ تاریخ شفاهی فرمی بسیار ذهنی و شخصی از شواهد است، اما این نکته یکی از نقاط قوت پررنگ آن است

چگونه شروع شد؟

تاریخ شفاهی در شکل مدرن، ضبط صداهاست که ریشه‌های آن به کار آلن نوینز[9] در دانشگاه کلمبیای ایالات متحده[10] باز می‌گردد. او در سال 1948 شروع به ضبط خاطرات «افراد مهم در حیات آمریکا» کرد. در مقابل رویکردِ «مردان بزرگ»، پیشگام تاریخ شفاهی انگلستان، جورج اوارت ایوانز[11] خاطرات زندگی و کار در روستاهای سافولک[12] را نوشت، جایی که در آن «ردپای کتاب‌های قدیمی باقی مانده بود». این خاطرات اولین بار در سال 1956 در کتاب از رفقایی بپرس که کاه می‌چیدند[13] منتشر شد. در همان زمان تاریخ شفاهی اسکاتلند در مرزهای مشخصی روی فرهنگ و تاریخ اسکاتلند تمرکز کرد و توسعه یافت. این سه کتاب به روش‌های مختلف خود تغییرات سیاسی و اجتماعی پس از جنگ را منعکس کردند، اما فقط اخیراً کار تاریخ شفاهی در اشکال متمایز خودش در دیگر مناطق جهان توسعه یافته است.

● ما گاهی فراموش می‌کنیم که بسیاری از منابع تاریخی نوشته شده‌ در واقع بر پایه تاریخ شفاهی است

آیا می‌توانیم آن را باور کنیم؟

هرودوت[14] دیگر مورخ یونانی، «آنچه به شما گفته‌ شده» (پس از آنچه شما دیده یا خوانده‌اید) را در زمره غیرقابل اعتمادترین شواهد تاریخی رتبه‌بندی کرده است. با این حال، تمام منابع تاریخی مشکلات خود را دارند و تاریخ شفاهی لزوماً و بیش از دیگر شواهد مستند مغرضانه نیست. می‌باید همان آزمونی که برای صحت منابع دیگر انجام می‌شود برای تاریخ شفاهی نیز انجام شود. ارزش ما در تاریخ شفاهی به برداشت خودمان از آن چیز یا کسی است که تاریخ در مورد اوست، اما مسلماً می‌تواند فرصت و بینش منحصربه فردی به ما بدهد.

●‌ می‌باید همان آزمونی که برای صحت منابع دیگر انجام می‌شود برای تاریخ شفاهی نیز انجام شود

تاریخ شفاهی چه ارزشی دارد؟

تاریخ شفاهی فرمی بسیار ذهنی و شخصی از شواهد است، اما این نکته یکی از نقاط قوت پررنگ آن است. به گفته مورخ تاریخ شفاهی ایتالیا، الساندرو پورتلی[15] منابع تاریخ شفاهی «نه تنها آنچه را مردم انجام داده‌اند، بلکه آن چیزی را که می‌خواستند انجام دهند، آن چیزی را که بر انجام آن باور داشتند، آن چیزی را که فکر می‌کردند باید انجام می‌دادند، بیان می‌کند... ذهنیت[16] همانند «حقایق»[17] عینی موضوع مطالعه‌ تاریخ است.» (مجله‌ کارگاه تاریخ، ش12، پاییز 1981[18])

●‌ تاریخ شفاهی می‌تواند به‌ عنوان ضبط، حفظ و تفسیر اطلاعات تاریخی بر اساس تجربیات شخصی و بلندگویی برای عقاید تعریف شود

تاریخ شفاهی می‌تواند صدای افراد و گروه‌هایی باشد که گاهی اوقات در تاریخ معمولی به حاشیه رانده شده‌اند، مانند طبقات کارگر، زنان و اقلیت‌های قومی. این امر می‌تواند ثابت کند که اطلاعات جدید، توضیحات دیگر و بینش‌های متفاوت به طور بالقوه ارزش بسیار زیادی دارند. کلماتی که به زبان آورده می‌شوند می‌توانند احساسات و عواطف را بیان کنند و تأثیرگذار باشند، در حالی که کلمات نوشته شده نمی‌توانند چنین تطابقی را بیان کنند و گویش‌های محلی و لهجه‌ها را نیز نمی‌توانند حفظ کنند. این امر به مورخ اجازه طرح سؤالاتی را از او می‌دهد؛ او را تبدیل به منبعی تاریخی می‌کند، نه اینکه صرفاً بر مطالب تولید شده دیگران تکیه داشته باشد.

 

زمانی که از زبان ما چیزی جاری می‌شود، مثل ساعت فقط اکنون را بیان نمی‌کند، بلکه کتاب‌های زیادی در آن نهفته است؛ و سخنان ما مثل برگ‌های کتاب یکی پس از دیگری روی هم قرار می‌گیرند و آنگاه شگفتی‌هایی را آشکار می‌کنند که متعلق به گذشته‌های دور هستند.

(یک بریده نوشته از قرن هفدهم)

 

چگونه می‌توانیم بیشتر بفهمیم؟

کتاب‌ها و مقالات بسیاری در مورد مباحث نظری و اجرایی تاریخ شفاهی وجود دارد، اما در وهله‌ اول شما باید به دنبال یک متن کلاسیک باشید، مانند کار پل تامپسون[19] صدای گذشته (2000)[20] و اثر مشترک پرکز و تامپسون[21] به نام مجموعه مقالات تاریخ شفاهی (1998)[22] که مجموعه‌ای از نوشته‌های کلیدی در این موضوع هستند.

 

 

... مهم‌ترین اجزای تاریخ شفاهی، چیزها نیستند، بلکه مردمند. یعنی باید ترانه‌ای را در میان امور آشکار کشف کرد، و این چیزی است که نیاز به تکرار دارد.

جورج اوارت ایوانز، روزهایی که از سر گذراندیم (1975)[23]

 

نمونه هایی از نحوه‌ به کار گیری تاریخ شفاهی در تاریخ محلی انگلستان:

 

  • Brown C., Wharf Street Revisited: a history of the Wharf Street area of Leicester (Leicester Living History Unit 1995)
  • Carswell J. ed., Ibstock Lives (Coalville Publishing Co. Ltd. 1994)
  • Hyde C., Walnut Street Past, Present & Future: an oral history of the Walnut Street area of Leicester (Leicester Living History Unit 1995)
  • Hyde C., Vadnerkar S. & Cutting A., Parampara: continuing the tradition – 30 years of Indian dance & music in Leicester (Leicester Living History Unit 1995)

 

شما همچنین می‌توانید به انجمن تاریخ شفاهی انگلستان بپیوندید که سازمانی ملی و بین‌المللی است و به جمع‌آوری و حفظ تاریخ شفاهی اختصاص دارد. این انجمن هر سال دو بار مجله‌ای منتشر می‌کند. اعضای انجمن از نرخ های ترجیحی درباره‌ انتشارات و همایش‌ها برخوردار هستند. برای اطلاعات بیشتر به وب‌سایت انجمن www.oralhistory.org.uk  مراجعه کنید. نیز می‌توانید با دبیر انجمن با نشانی زیر تماس بگیرید:

Oral History Society, c/o Department of History, University of Essex, Colchester, CO4 3SQ; telephone 020 7412 7405; email rob.perks@bl.uk.

 

منبع: آرشیو تاریخ شفاهی میدلند شرقی انگلستان

 

 

 

[1] EMOHA (East Midlands Oral History Archive)

[2] Centre for Urban History

[3] University of Leicester

[4] Thucydides

[5] Peloponnesian Wars

[6] Saint Bede

[7] History of the English Church & People

[8] Victorian Royal Commissions

[9] Allan Nevins

[10] University of Columbia in the USA

[11] George Ewart Evans

[12] Suffolk

[13] Ask the Fellows Who Cut the Hay

[14] Herodotus

[15] Alessandro Portelli

[16] Subjectivity

[17] facts

[18] History Workshop Journal, 12, Autumn 1981

[19] Paul Thompson

[20] The Voice of the Past (3rd edition, OUP 2000);

[21] Perks R. & Thomson A.

[22] The Oral History Reader (Routledge 1998)

[23] George Ewart Evans, The Days That We Have Seen (1975)



 
تعداد بازدید: 6554


نظر شما

 
نام:
ایمیل:
نظر:
English
فارسي
العربية
اُردو
 

آخرین مطالب

پربازدیدها

اسرار جنگ تحمیلی به روایت اسرای عراقی- 124

شبِ عملیات فتح‌المبین فرا رسید. حمله ساعت دوازده آغاز شد. مزدوران اردنی، مصری، سودانی و... را جایگزین واحد ما کردند و ما بلافاصله به خط مقدم آمدیم. این مزدورها کینه عجیبی از نیروهای شما داشتند. امکان نداشت اسیری را زنده بگذارند. تا ساعت سه بعد از نیمه‌شب حمله‌ای روی موضع ما نبود ولی از موضع دیگر صدای توپ و خمپاره به شدت شنیده می‌شد. ساعت سه صدای تیراندازی و الله‌اکبر بلند شد.
© تمامی حقوق برای سایت تاریخ شفاهی محفوظ است.