شماره دوم «تاریخ غرب آفریقا» منتشر شد
با نگاهی به تاریخ شفاهی و فرهنگ عامه
تارا ریلتز[1]
ترجمه: میترا قمرزاده
22 دی 1394
شماره دوم از سال اول مجله تاریخ غرب آفریقا با سردبیری واندو آچی بی[2]، و همکاری سردبیران مسئول هیلاری جونز[3] و جان تابیتی ویلیز[4]، و با هدایت بخش مرور کتاب‌ها زیر نظر هری آدامتن[5] منتشر شد. این نشریه از این نشانی در دسترس است.
مجله تاریخ غرب آفریقا، مجله‌ی پژوهشی، تحقیقی و میان‌رشته‌ای با محتوای مقاله‌های سطح بالا درباره‌ی تاریخ غرب آفریقا است. این مجله پیشگام تحقیقات جدید در زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی تاریخ غرب آفریقا است و سعی دارد با ارائه‌ی تریبونی آزاد برای تحقیقات جدی و بحث و گفتگو پیرامون موضوعاتی چون زنان و جنسیت، برده‌داری، فرهنگ عامه، تاریخ شفاهی و مذهب شکاف فراگیر را پر کند. هئیت مدیره‌ی مجله، نویسندگان را به بررسی دامنه‌ی گسترده‌ای از چشم‌اندازهای موضوعی، نظری، روش‌شناسی و عملی با روش‌های جدید و هیجان‌انگیز تشویق می‌کند.
این مجله به افکار و تحلیل‌های منسجم و دقیق اختصاص داشته و دارای گستره‌ی بین‌المللی است و نسبت به تولیدات عملی مداخله‌ی نقادانه‌ای ارائه می‌کند. در هر شماره‌ی مجله چکیده و نقد علمی کتاب‌های روز هر رشته به دو زبان انگلیسی و فرانسه چاپ می‌شود. انتشارات دانشگاه ایالتی میشیگان در همکاری با مرکز مطالعات آفریقای دانشگاه ایالتی میشیگان و گروه تاریخ، مجله‌ی تاریخ غرب آفریقا را منتشر می‌کند. در این شماره می‌خوانیم:
یاداشت سردبیر
واندو آچی بی، «انکیروکا: بهترین هنوز در راه است.»[6]
مقاله‌ها
- «جویندگان غذا یا کشاورزان؟ مبحثی پیرامون نظریه «انفجار بزرگ» ویلکس از تاریخ آکان» نوشته‌ی ماریانو پاوانلو.[7]
- «سرقت در جاده: حاکمیت استعمار و حج در نیجریه در اوایل قرن بیستم» نوشته‌ی جاناتان رینولدز.[8]
- «تفاسیر متضاد در زندگینامهی یک هنرمند مدرن آفریقایی تبار» نوشته‌ی سایمون اُتنبرگ.[9]
- «تاریخچه‌ی معادن طلای صنعتی و مقیاس کوچک در ناگودیا، واقع در منطقه شرق علیا، غنا» نوشته‌ی الیشا پی. رنه.[10]
- مروری بر گذشته: «بقو: زندگی و زمانه» نوشته‌ی مریک پوسنانسکی.[11]
- مروری بر گذشته: «از جوز کولا، تابوها، رهبری، حقوق و آزادی زنان: چالش‌های جدیدی از کتاب چینوا آچی بی با عنوان تاریخ بیافرا کشوری که وجود داشت» نوشته‌ی لفی آمادیوم.[12]
بررسی کتاب
- تاریخ بیافرا کشوری که وجود داشت، نوشته‌ی چینوا آچی بی، نقد و بررسی توسط هربرت اِکوِ-اِکوِ.[13]
- آفریقای هالیوود پس از 1994، نوشته‌ی ماری اِلن هیگینز، نقد و بررسی توسط دیوید آفرایی دونکور.[14]
- شورش برده‌های آفریقایی از 1825: کوبا و مبارزه برای آزادی در ماتانزاس، نوشته‌ی مانوئل بارسیا، نقد و بررسی توسط مادالینا فلورسکیو.[15]
- جهانی شدن و توسعه‌ی پایدار در آفریقا، نوشته‌ی بسی هاوس- سورِمکوِن و توین فالولا، نقد و بررسی توسط ایرنه دزیدزور دارکو.[16]
- شوهران جدید ما اینجا هستند: خانواده، جنسیت و سیاست در ایالتی در غرب آفریقا از تجارت برده تا حاکمیت استعمار، نوشته‌ی امیلی لین آزبورن، نقد و بررسی توسط ساهید آدرینتو.[17]
- زندگینامهی شاهزاده خانم آفریقایی، نوشته‌ی فاطیما ماساکویی، ویویان سِتون، کُنراد تاچشِرِر، آرتور آبراهام، نقد و بررسی توسط پائول آلکبولان.[18]
- مسلمانان و رسانه‌های جدید در غرب آفریقا: راه‌هایی به سمت خدا، نوشته‌ی دوروتی ای. شولتز، نقد و بررسی توسط رجینولد ای. رویستون.[19]
یاداشت سردبیر:
انکیروکا: بهترین هنوز در راه است
واندو آچی بی
سردبیر مؤسس، دانشگاه ایالتی میشیگان
به دومین شماره‌ی سال نخست مجله تاریخ غرب آفریقا خوش آمدید. این شماره با مقاله جذاب ماریانو پاوانلو با عنوان «جویندگان غذا یا کشاورزان؟ مبحثی پیرامون نظریه انفجار بزرگ ویلکس از تاریخ آکان» آغاز می‌شود. در این مقاله پاوانلو به بحث پیرامون صحت ارزیابی ایور ویلکس از منشاء تمدن آکان همچون انقلاب کشاورزی در جنگل‌های استوایی غرب آفریقا می‌پردازد. وی تاریخ‌گذاری ویلکس را بسیار محتاطانه دانسته و رد می‌کند و به جای آن استدلالی-متکی بر شواهد محکم، گسترده و گوناگونی از باستان‌شناسی، مردم‌شناسی اقتصادی، جمعیت‌شناسی و تاریخ- ارایه می‌کند تا درباره پیدایش فرهنگ کشاورزی در منطقه جنگلی طی حداقل 2 قرن پیش نظریه‌سازی کند. استدلال وی به همین سادگی است: تمدن کشاورزی آکان 4 قرن قبل از شروع تجارت بین‌المللی در میان نوع بشر در اطلس وجود داشته است.
چندین قرن و چند کشور، موضوع مقاله پاوانلو را از مقاله جاناتان رینولدز[20] با عنوان «سرقت در جاده: قانون استعمار و حج در نیجریه در اوایل قرن بیستم» جدا می‌کنند. در این مقاله‌ی جالب‌توجه، رینولدز به اسناد اداری دوره استعماری موجود در آرشیو کادونای نیجریه پرداخته است. وی در بررسی این اسناد نگرانی‌های انگلیسی‌ها از حرکت کاروان‌های حج در مستعمره‌ی نیجریه‌ی شمالی و تلاش‌های آنها برای تحت کنترل درآوردن این حرکت به را نشان می‌دهد. همچنین رینولدز به همان اندازه که کشف سرنوشت زائران فقیر علاقمند است به دنبال دریافتن دلایل استعماری انگلیس برای سرکوب کردن آنچه که به عنوان تبلیغات اسلامی ضد انگلیسی ناشایست می‌شمارد نیز هست. رینولدز معتقد است واکنش زائران نیجریه‌ی شمالی به تلاش‌های انگلیس برای کنترل حرکت آنها به صورت «دزدی» در سرتاسر مرزهای استعماری عینیت یافت و بدین شکل تلاش‌های انگلیسی در جهت محدود کردن انتخاب‌های زائران به چالش کشیده شد. علاوه‌براین مقاله «دزدی در جاده» به بررسی آشفتگی‌ها، تناقض‌ها و پیچیدگی‌های حاکمیت استعماری انگلیس در نیجریه، پرجمعیت‌ترین کشور آفریقایی، پرداخته است.
مقاله‌ی بعدی ما را به حیات یک فرد می‌برد. در مقاله‌ی «تفاسیر متضاد در زندگینامهی یک هنرمند مدرن آفریقایی تبار» سایمون اُتنبرگ مختصر ولی به‌طورخاص به سوزان اُگونجامی ویلسون[21] پرداخته و جزئیات زندگی و کار این هنرمند معاصر با استعداد را بیان کرده است. گرچه کار نویسنده دشوار است ولی با وجود این، با دقت بسیار همه موارد را پیگیری می‌کند. در نهایت وی نمی‌تواند برخی از جزئیات مهم زندگی اُگونجامی را تأیید کند، اما می‌تواند تاریخ غرب آفریقا، و همچنین تاریخ هنر آفریقا و مهاجران آفریقایی، و کارهای پازل گونه‌ی یک هنرمند برجسته‌ی اصیل آفریقایی را –به همان گونه که باید باشد- بازنمایی کند.
سپس مقاله‌ی الیشا پی. رنه[22] با عنوان «تاریخ معادن طلای کوچک و صنعتی در ناگودیا، واقع در منطقه شرق علیا، غنا» به بررسی تاریخ اکتشاف و معادن طلا در این منطقه پرداخته است. رنه ضمن توجه به تغییرات در شرایط قانونی برای معادن طلا در شمال غنا از دهه 1930 تاکنون، به بحث رقابت میان بازیگران بومی و مهاجری می‌پردازد که قصد استخراج طلا از این مکان را دارند. مهم‌ترین سؤالی که این مقاله قصد پاسخ‌گویی به آن را دارد این است که فعالیت‌های استخراجی جویندگان و معدن‌چی‌های مهاجر بر روی معدن‌چی‌های ناگودایی چه تأثیری دارد؟ همچنین در این مقاله از طریق مصاحبه‌های شفاهی جمع‌آوری شده‌ی رنه، فرصتی برای شناخت تاریخ برای ساکنین بومی ناگودا فراهم می‌شود. علاوه براین رنه تجارب ساکنین در معادن کوچک طلا از دهه 1980 و احساسات و مشاهدات افراد بومی از فرسایش محیط و خطرات بهداشتی ایجاد شده از طریق این فعالیت‌های حفاری را به روشنی بیان می‌کند.
دومین شماره مجله با 2 مقاله‌ی مروری بر گذشته از محققین ارشد در زمینه‌های باستان‌شناسی غرب آفریقا و مطالعات زنان و جنسیت به پایان می‌رسد. هر تفسیری به اندازه‌ای که متفاوت باشد، مهم است. هر تفسیری رخ داده و در مورد نقاط مشترک آن صحبت شده است: اول از همه در مورد نقاط مشترک بین تاریخ و باستا‌شناسی و دوم در مورد نقاط مشترک بین زندگینامهی شخصی، ایدئولوژی جنسیت، تاریخ و سیاست.
«بقو: زندگی و زمانه» یک اثر فکری شخصی، گونه‌ای از خاطرات که در حدود 4 دهه‌ی قبل مریک پوسنانسکی نگاشته است. وی باستان‌شناس پیشگام فعالیت در غرب آفریقا بوده و به تأسیس باستان‌شناسی در آنجا کمک کرده است. اهمیت این اثر تنها در این نیست که نویسنده موضوعات ناشناخته درباره‌ی یکی از پروژه‌های باستان‌شناسی تأثیرگذار در غرب آفریقا (سایت بقو-هانی) را تلفیق و تفسیر می‌نماید و با انجام این کار ما را با شهرنشینی در غرب آفریقا بیشتر آشنا می‌کند، بلکه از آن جهت دارای اهمیت بسیاری است که نشان می‌دهد این سایت زمینه آموزش برخی از محققین ارشد و با استعداد آفریقایی و غیر آفریقایی را در باستان‌شناسی غرب آفریقا و زیر نظر پوسنانسکی فراهم می‌کند.
مروری بر گذشته: «از جوز کولا، تابوها، رهبری، حقوق و آزادی زنان: چالش‌های جدیدی از کتاب چینوا آچی بی با عنوان تاریخ بیافرا کشوری که وجود داشت» نوشته‌ی لفی آمادیوم سعی در بیان خاطرات آچی بی از تحولات جنسیت‌محور مردمان ایگبو در قالب متنی گسترده‌تر دارد (نقد هربرت اکو-اکو را ببینید). نویسنده قصد دارد آنچه که آچی بی در تاریخ‌نگاری آفریقا به نام «فضاهای خالی»، یا به بیان کاملاً متفاوت‌تر، شکاف‌های حاصل از فواصل مستعمراتی می‌نامد را پر کند. آمادیوم در تلاش خود برای کاستن از تنش‌های بین سنت و مدرنیته، و تجارب زنان ایگبو در این میانه، به دانه‌ی کولا و مراسم پیرامونی آن، آیین ماگبا[23] و آیین قدرت اوفو[24] نگاه می‌کند تا در مورد «فضاهای خالی» پرسش کند، یعنی به فرضیات پذیرفته شده درباره حقوق و آزادی زنان ایگبو می‌پردازد. وی چنین نتیجه‌گیری می‌کند که امتیازات و آزادی‌های زنان ایگبو نمی‌تواند ناشی از آن چیزی باشد که مدرنیته‌ی پسااستعماری نامیده می‌شود، بلکه باید آنها را ادامه (یا بخشی از روند تکامل) واقعیات پیشا‌استعماری دانست.
نحوه ارسال مقاله برای این نشریه
هیئت مدیره‌ی مجله تاریخ غرب آفریقا از محققین دعوت می‌کند تا نسخه‌ی اصلی مقاله خود را به همراه چکیده‌ای که خلاصه‌ای از بحث و اهمیت کار است را ارسال نمایند. این نسخه‌ی اصلی شامل پی‌نوشت و حداکثر 35 صفحه و 10000 واژه باشد و چکیده نیز بیش از 150 واژه نباشد. مقاله‌های منتقدانه (حداکثر 1000 واژه) باید با تفسیر، معنا یا اهمیت بحث مورد نظر نویسنده در سطح گسترده‌ای از مخاطبان علمی سروکار داشته باشند. لطفاً جهت کسب اطلاعات بیشتر با آدرس hodamtten@scu.edu ویراستار بخش مرور کتاب ما تماس بگیرید. نسخه‌ی اصلی مقالات ارسالی به مجله تاریخ غرب آفریقا از طریق این نشانی به صورت آنلاین ارسال شود.
[1] -Tara Reyelts
[2] -Nwando Achebe
[3] -Hilary Jones
[4] -John Thabiti Willis
[5] -Harry Odamtten
[6] - Nwando Achebe, “Nkiruka: the Best is Still to Come”
انکیروکا نام دختر در غرب آفریقا و ایگبو است و به معنای «بهترین هنوز در راه است» می‌باشد. (مترجم)
[7] -Mariano Pavanello, “Foragers or Cultivators? A Discussion of Wilks’s ‘Big Bang’ Theory of Akan History”
[8] -Jonathan Reynolds, “Stealing the Road: Colonial Rule and the Hajj from Nigeria in the Early Twentieth Century”
[9] -Simon Ottenberg, “Conflicting Interpretations in the Biography of a Modern Artist of African Descent”
[10] -Elisha P. Renne, “Small-Scale and Industrial Gold Mining Histories in Nangodi, Upper East Region, Ghana”
[11] -RETROSPECTIVE: Merrick Posnansky, “Begho: Life and Times”
[12] -RETROSPECTIVE: Ifi Amadiume, “Of Kola Nuts, Taboos, Leadership, Women’s Rights, and Freedom: New Challenges from Chinua Achebe’s There Was a Country: A Personal History of Biafra”
[13] -Chinua Achebe, There Was a Country: A Personal History of Biafra, Reviewed by Herbert Ekwe-Ekwe
[14] -Mary Ellen Higgins, Hollywood’s Africa after 1994, Reviewed by David Afriyie Donkor
[15] -Manuel Barcia, The Great African Slave Revolt of 1825: Cuba and the Fight for Freedom in Matanzas, Reviewed by Madalina Florescu
[16] -Bessie House-Soremekun, Toyin Falola, Globalization and Sustainable Development in Africa, Reviewed by Irene Dzidzor Darku
[17] -Emily Lynn Osborn, Our New Husbands are Here: Households, Gender, and Politics in a West African State from the Slave Trade to Colonial Rule, Reviewed by Saheed Aderinto
[18] -Fatima Massaquoi, Vivian Seton, Konrad Tuchscherer, Arthur Abraham, The Autobiography of an African Princess, Reviewed by Paul Alkebulan
[19] -Dorothea E. Schulz, Muslims and New Media in West Africa: Pathways to God, Reviewed by Reginold A. Royston
[20] - Jonathan Reynolds
[21] -Suzanna Ogunjami Wilson
[22] -Elisha P. Renne
[23] mgbo
[24] ofo
تعداد بازدید: 4360
آخرین مطالب
پربازدیدها
- سیصد و پنجاه و نهمین شب خاطره - 2
- تاریخ شفاهی به دنیای ادبیات، تعلق ندارد
- آینده تاریخ شفاهی چگونه است؟
- اسرار جنگ تحمیلی به روایت اسرای عراقی- 123
- خاطرات حسین نجات
- اسرار جنگ تحمیلی به روایت اسرای عراقی- 124
- آثار تاریخ شفاهی دفاع مقدس را نقد کنیم تا اشتباهات گذشته، تکرار نشود
- سیصد و پنجاه و نهمین شب خاطره - 3
اسرار جنگ تحمیلی به روایت اسرای عراقی- 124
شبِ عملیات فتح‌المبین فرا رسید. حمله ساعت دوازده آغاز شد. مزدوران اردنی، مصری، سودانی و... را جایگزین واحد ما کردند و ما بلافاصله به خط مقدم آمدیم. این مزدورها کینه عجیبی از نیروهای شما داشتند. امکان نداشت اسیری را زنده بگذارند. تا ساعت سه بعد از نیمه‌شب حمله‌ای روی موضع ما نبود ولی از موضع دیگر صدای توپ و خمپاره به شدت شنیده می‌شد. ساعت سه صدای تیراندازی و الله‌اکبر بلند شد.
