«مؤسسه خاطره و زنان» مصر بر روایت‌های زنان پرتو می‌افکند

نوها مدهت Noha Medhat

ترجمه: مهدی سلیمانی

11 آبان 1394

با همکاری بخش زنان سازمان ملل متحد و شورای عالی فرهنگ مصر، مؤسسه زنان و خاطره (مؤسسه المرأه و الذاکره) دراواسط سپتامبر میزبانی همایش بین‌المللی "تاریخ شفاهی در زمانه‌ی تغییرات: جنسیت، مستندسازی و ساختن بایگانی‌ها" را در قاهره بر عهده داشت.

هدف این همایش، بحث درباره چالش های پیش روی پروژه‌های تاریخ شفاهی مربوط به زنان در زمانه‌ی تغییرات، با توجه ویژه به مستندسازی روایت‌های زنان در دنیای عرب در شرایط  متغیری است که اخیراً به وجود آمده است.

از آن جا که ، مؤسسه زنان و خاطره یک سازمان پژوهشی است، در این همایش به روش شناسی و مسائل نظری مربوط به مستند سازی روایت های زنان و ایجاد آرشیوی از آنها  نیز پرداخته شد.

در این همایش که از 13 تا 15 سپتامبر برگزار شد، طیف گسترده‌ای از محققین، پژوهش گران، دانشجویان، هنرمندان و دیگر صاحب نظران عرب وغیرعرب به تبادل نظرپرداختند.

دکتر هدی الصده  گفت: "هدف ساخت آرشیوی از تاریخ شفاهی برای زنان، پر کردن خلأ دانش ما درباره ی نقش زنان در ساخت تمدن و تاریخ است."

یکی از مهم‌ترین قسمت‌های همایش، برپایی نمایشگاهی به یاد نویسنده زن و فرهیخته برجسته مصری، وداد متری بود.

با توجه به تأکید این مؤسسه بر اهمیت مستندسازی و حفظ روایت‌های زنان عرب، نمایشگاه  مجموعه‌ای از نوشته‌های شخصی متری را به نمایش گذاشت تا شمایی کلی از آثار و عقاید او برای شرکت کنندگان مشخص شود.

این مجموعه شامل عکس‌های سیاه وسفید، یادداشت‌هایی با دست خط متری بود که در نشست‌ها و همایش‌های بین‌المللی که در آنها شرکت کرده بود. همچنین فیلمی که در آن متری در مورد زندگی و کارش صحبت می کند به نمایش درآمد.

مؤسسه زنان و خاطره، که در سال 1995 در قاهره تأسیس شد، سازمانی پژوهشی است با هدف قدرتمند ساختن زنان عرب، پیشبرد پیشرفت‌های آن‌ها و نابود ساختن تصورات کلیشه‌ای که در  مورد آنها وجود دارد.

به تعبیر وبسایت رسمی مرسسه، این مجموعه امیدوار است، ازطریق " قراردادن جنسیت به عنوان شاخه ای درخور تجزیه وتحلیل، در مطالعه و تفسیر تاریخ عرب و به طور کلی علوم اجتماعی" به اهداف فوق دست یابد. در این وبسایت آمده است:

"ما معتقدیم در حال حاضر، یکی از موانع پیش روی زنان عرب کمبود اطلاعات و دانش فرهنگی آلترناتیو در مورد نقش زنان در تاریخ  و جامعه معاصر است."

برای تغییر این وضعیت، این مؤسسه  فعالانه روی چند پروژه مستندسازی تاریخ شفاهی، برای افزایش آگاهی عمومی در مورد نقش زنان عرب در تاریخ  و جامعه معاصر کار می کند.

در پروژه "این زن در مصر کیست؟" این مؤسسه، پایگاه اطلاعاتی راجع به زنان متخصص برجسته مصری ایجاد کرده است. این پایگاه شامل مدخل هایی به زبان عربی و انگلیسی راجع به دستاورد های مهم آنها نیز می‌شود.

دیگر پروژه در حال  پیشرفت، "بایگانی صداهای زنان" ،عبارت است از کتابخانه‌ی عظیمی از تاریخ‌های شفاهی برگرفته ازروایت های زنان. در مرحله اول آن، انجمن حدود 100 مصاحبه شفاهی با زنانی که بیش از 75 سال سن دارند و نقش قابل توجهی در عرصه ی سیاسی  ایفا کردند را مدیریت و جمع‌آوری کرده است.