نظریه تاریخ شفاهی (14)

نظریه تاریخ شفاهی-۱۴نویسنده: لین آبرامزLynn Abramsمترجم: علی فتحعلی آشتیانی ما در تاریخ شفاهی، بر خلاف سایر شیوه‌های تحقیقات تاریخی، با انسان‌های زنده ارتباط برقرار می‌کنیم. شاید این موضوع آنقدر بدیهی به نظر بیاید که تکرارش لازم نباشد، اما همواره باید به یاد داشته باشیم که ما با مردم واقعی طرف هستیم: یعنی پژوهشگری که طرح سؤال می‌کند و پاسخگویی که نهایت تلاش خود را برای پاسخ به سؤالات او به کار می‌بَرَد؛ بی‌همتاییِ تاریخ شفاهی دقیقاً از همینجا ناشی...

نظریه تاریخ شفاهی (13)

نظریه تاریخ شفاهی-۱۳نویسنده: لین آبرامزLynn Abramsمترجم: علی فتحعلی آشتیانی ویژگی‌های ممتاز و مختص تاریخ شفاهی که ما را ملزم به اقتباس الگوهای تفسیری از گنجینه‌های طبیعیِ بیرون از حوزة تاریخ می‌کنند در فصل دوم به بحث گذاشته می‌شوند. محوریت اصلی فصل سوم را شخص یا مصاحبه‌شونده که در کانون رویة عملی ما جای دارد، تشکیل می‌دهد و بر ساختارهای خود/خویشتن، هویت و خودآگاهی متمرکز است. ما در فصل چهارم به سراغ اصل مصاحبه می‌رویم تا اندیشه‌های مطروحه دربارة...

نظریه تاریخ شفاهی (12)

نظریه تاریخ شفاهی-۱۲نویسنده: لین آبرامزLynn Abramsمترجم: علی فتحعلی آشتیانی علت نیاز به نظریهآنچه که تاریخ شفاهی را در حوزة تحقیقات تاریخی از سایر رشته‌ها متمایز و برجسته می‌نماید «رویة عملی» آن است نه محتوا. منبع مصاحبه و متن نهایی آن به دست مورخ شفاهی آفریده می‌شود؛ پژوهشگر با تلاش وافری اطلاعات منحصر به فردی را از ذهن و حافظة مصاحبه‌شونده‌اش بیرون می‌کشد. تفاوت مورخان عادی با مورخان شفاهی در این است که قشر اول به منابع تاریخیِ پیش‌نوشته...

نظریه تاریخ شفاهی (11)

نظریه تاریخ شفاهی-۱۱نویسنده: لین آبرامزLynn Abramsمترجم: علی فتحعلی آشتیانی لذا آن وقتی که ما به مرحلة تفسیر می‌رسیم تا حدودی از اصل مصاحبه فاصله گرفته‌ایم. اکثر پژوهشگران و مورخان اجتماعی که در حوزة تاریخ شفاهی فعالیت می‌کنند دوست ندارند مصاحبه‌های‌شان بدون تفسیر و ویرایش باقی بماند، خواه این امر به خاطر اهداف بازسازی تاریخی باشد یا به خاطر تحلیل تفسیری از آنها. اکثریت مورخان هنوز هم گزیده‌هایی را از مصاحبه‌های‌شان جدا می‌کنند و کلمات آنها را...

نظریه تاریخ شفاهی (10)

نظریه تاریخ شفاهی-۱۰نویسنده: لین آبرامزLynn Abramsمترجم: علی فتحعلی آشتیانی در متن چکش‌خورده و استاندارد صحبت‌های این زن حتی می‌شد کلمات گویشی وی مانند «گوو» و «رولَک» را نیز به معادل انگلیسی استاندارد و متعارف هر کدام یعنی «گاو» و «بچه‌ها» ترجمه نمود. چند نمونه از شیوه‌های واج‌نگاری(1) را که به منظور ترجمة کلمات و عناصر فرازبانی(2) مصاحبه، حرکات سر و دست،(3) لحن کلام،(4) حجم صدا(5) و مواردی از این قبیل مورد استفاده قرار می‌گیرند، در فصل هفتم ارائه...

نظریه تاریخ شفاهی (9)

نظریه تاریخ شفاهی-۹نویسنده: لین آبرامزLynn Abramsمترجم: علی فتحعلی آشتیانی ضبط مصاحبه و متن پیاده‌شدهبا وجودی که مورخان شفاهی در زمانة کنونی بر مسائلِ مستتر در رابطة مصاحبه‌ای واقف بوده و نکات دقیق و خردمندانه‌ای را دربارة پیچیدگی‌های دینامیک مصاحبه نوشته‌اند، اما بخش اعظم مرحلة تحلیل عمقی تنها با استفاده از فایل ضبط‌شدة مصاحبه و متن پیاده‌شدة آن انجام می‌شود. گوش کردن به نوار صوتی یا دیجیتالی مصاحبه و پیاده کردن آن روی کاغذ بسیار وقت‌گیر و...

نظریه تاریخ شفاهی (8)

نظریه تاریخ شفاهی-۸نویسنده: لین آبرامزLynn Abramsمترجم: علی فتحعلی آشتیانی  مصاحبهتعجب نکنید اگر بگویم که در نظریة تاریخ شفاهی غالباً اصل مصاحبه مغفول می‌مانَد. «اوکلی» (1)  در جملة ماندگاری گفته است:«مصاحبه‌گری تقریباً شبیه ازدواج است: همه می‌دانند چیست، خیلی‌ها به سراغش می‌روند، ولی در این هندوانة دربسته، دنیایی از رمز و راز نیز نهفته است.»(2) برای مورخان شفاهی خیلی زور دارد که تعداد مصاحبه‌های انجام‌شده‌شان را با جزئیات بیان کنند، اما سرشت...

نظریه تاریخ شفاهی (7)

نظریه تاریخ شفاهی-۷نویسنده: لین آبرامزLynn Abramsمترجم: علی فتحعلی آشتیانی متقابلاً کتابی موسوم به «داستان دونا ماریا: تاریخ زندگی، خاطرات و هویت سیاسی»(1) به قلم دانیل جیمز(2) که در سال 2000 منتشر شده است، یک جامعة کوچک کارگری در آرژانتین عصر مدرن را مورد مطالعه قرار داده و حول محور اقاریر یک زن می‌چرخد. چند مقالة تفسیری نیز به این اثر افزوده شده که همگی به اصلی‌ترین سؤالات نظری پرداخته و کوشیده‌اند تا نگاه خواننده را به عمق موضوعاتی نظیر عاملیت فردی،(3)...

نظریه تاریخ شفاهی (6)

نظریه تاریخ شفاهی-۶نویسنده: لین آبرامزLynn Abramsمترجم: علی فتحعلی آشتیانی اگر بخواهیم نقطه مشخصی را نشان دهیم که مورخان شفاهی از آن مقطع به بعد موفق شدند از لاک دفاعی بیرون آمده و عَلَم تاریخ شفاهی را به عنوان یک رویة تحلیلی بالا بگیرند آن مقطع سال 1979 است که مقالة انتقادی خانم لوئیزا پاسِرینی (1) به نام «کار، ایدئولوژی و اجماع در دوران حاکمیت فاشیسم ایتالیا»(2) منتشر شد.(3) پاسِرینی در این دستاورد وزین، موفقیت تاریخ شفاهی را از دو جنبه تأئید می‌نماید: از جنبة...

نظریه تاریخ شفاهی (5)

نظریه تاریخ شفاهی-۵نویسنده: لین آبرامزLynn Abramsمترجم: علی فتحعلی آشتیانی تاریخ شفاهی نقش گسترده‌ای را در جامعه ایفا نمی‌کرد، با این وصف حتی در کسوت «تاریخ بازیابانه» نیز بسیاری از مورخان و علمای علوم اجتماعی بدان اعتماد نداشتند زیرا بر حافظه تکیه داشت، و از نظر آنان خاطراتِ مضبوط در حافظه به هیچ وجه قابل اعتماد نبودند. در دورانی که حرف اول و آخر در تحقیقات تاریخی را سند مکتوب می‌زد، تاریخی شفاهی اساساً داده‌های قابل اتکاء و اطمینان‌بخشی تولید...
...
47
...
 

اسرار جنگ تحمیلی به روایت اسرای عراقی- 96

آفتاب داشت غروب می‌کرد که پیرمرد و پسربچه در مقابل چشمان حیرت‌زده ما اسلحه‌ها را زمین گذاشتند، تیمم کردند و رو به قبله ایستاده نماز خواندند، انگار که در خانه‌اند. با طمأنینه و به آرامی نماز خواندند، در مقابل 550 نفر از نظامیان دشمن. نمی‌دانم خداوند چه قدرتی به نیروهای شما داده است که ذره‌ای ترس در دلشان نیست. بعد از تمام شدن نماز، پیرمرد سفارشات دیگری به ما کرد و گفت:‌ «به هیچ عنوان به کسی ساعت، پول، یا انگشتر ندهید. هر کس از شما خواست، بدانید که از رزمندگان اسلام نیست و بگویید که آن پیرمرد بسیجی به ما سفارش کرده است که به هیچ کس چیزی ندهیم. زیرا اینها لوازم شخصی است.»