تاریخ شفاهی، پژوهش و فناوری
حدود یک ماه پیش انجمن تاریخ شفاهی آمریکا(3)(OHA: Oral History Association) همایش سالانه خود در 2012 را با عنوان «بخوان، فریاد کن، بلند بگو: صدا بخشیدن با تاریخ شفاهی» در کلیولند Cleveland اوهایوOhio برگزار کرد. شرکتکنندگان در همایش با مقالات، برنامهها، نمایشگاهها و میزگردها، «روشهایی که افراد با آنها تفکرات خود را در تاریخ های شفاهی بیان میکنند و همچنین روشهایی که افراد تاریخهای شفاهی موجود را در دیگر صورتهای بیان استفاده میکنند،» مورد بررسی قرار دادند. همان گونه که انتظار میرفت، موضوعی که هم در برنامه های رسماً اعلام شده و هم در گفتگوهای خودمانی حاشیه همایش، مطرح شد استفاده از آخرین فناوریها در تاریخ شفاهی بود. در ادامه دو گزارش از این همایش را می بینید که جف کوریگان (Jeff Corrigan) و ملانی مورس (Melanie Morse) درباره اهمیت فزاینده فناوری در گردآوری و انتشار پژوهشهای تاریخ شفاهی، تهیه کرده اند.
رمزهای پاسخ سریع Quick Response Codes
جف د. کوریگان(1)
یکی از جالبترین جلسات همایش OHA امسال، سخنرانی جولیانا نیکلایسین Juliana Nykolaiszyn از دانشگاه ایالتی اوکلاهوما (Oklahoma) بود. او در مورد کاربرد رمزهای پاسخ سریع QR (Quick Response) codes و اینکه آنها چگونه می توانند میان دانش پژوهان و مخاطبین جدید ارتباط برقرار کنند. امروزه رمزهای پاسخ سریع که در بسیاری از اسناد چاپ شده دیده میشوند پیوسته با تلفنهای هوشمند که کاربران را به سوی دریافت اطلاعات بیشتر درباره چیزهایی چون وبسایتها یا برگه های تخفیف یا خرید هدایت میکنند، در تعامل هستند. همانگونه که نیکلاسین در سخنرانی خود اشاره نمود امروزه 45 درصد از بزرگسالان تلفن هوشمند دارند و این یعنی بیش از آنچه ما معمولاً تصور می کنیم طیف بسیار بیشتری از مخاطبان دسترسی آنی به محتوی دیجیتال دارند. بنابراین رمزهای پاسخ سریع می تواند یکی از روشهای متعدد افزودن اطلاعات باارزش به یک پژوهش باشند؛ به عنوان مثال با لینک کردن خوانندگان به کلیپهای مصاحبه مورد بحث.
اگر چه جولیانا بیشتر درباره ارائه تاریخ شفاهی به مردم بوسیله رمزهای پاسخ سریع چاپ شده روی متنها و پانلهای تصویری بحث کرد، اما این فن آوری، دربردارنده همه انواع کاربردها برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات توسط دانش پژوهان است. امروزه اغلب اوقات میتوانید رمزهای چاپ شده روی پوسترها، چوب الف ها، کارتهای ویزیت یا هرنوع پانل متنی مشاهده کنید. با این حال رمزهای پاسخ سریع می توانند برای ایجاد تورهای پیادهروی تاریخی به کار گرفته شوند، که در آنها رمزهای پاسخ سریع در می توانند در تابلوهای جلوی ساختمانهای تاریخی، برچسبهای قفسهها و تابلوهای خیابانها بکار گرفته شوند. با استفاده از رمزهای پاسخ سریع دیگر دسترسی به تاریخهای شفاهی محدود به افرادی صلاحیت دار با حق اجازه به ورود به بخش آرشیو یا محقق زیرکی که به مجموعههای آن لاین دسترسی داشته باشد، نیست.
همانند بسیاری از فناوریهای جدید این سوال ممکن است مطرح شود که «به چه قیمتی» این فناوری استفاده میشود؟ خوشبختانه همانگونه که نیکلایسین اشاره کرده هزینه اعمال این فناوری در انتشارات جاری اندک است، به ویژه آنکه تولیدکنندگان آنلاین رایگان متعددی برای رمزهای پاسخ سریع وجود دارند. به عنوان مثال دانشگاه ایالتی اوکلوهاما از جینگ پروجکت Zxing Project برای ایجاد رمزهای خود استفاده می کند، یک فایل جی پگ که میتوان آن را در هر نوع مدرکی قبل از چاپ کپی کرده و چسباند. حتی این دانشگاه میتواند تعداد بازدیدها از یک رمز پاسخ سریع خاص را بوسیله کوتاه کننده نشانی رایگان اینترنتی بیتلی free URL shortener Bitly ردیابی کند.
با آن که رمزهای پاسخ سریع آسان و جالب به نظر میرسند ولی افراد و موسساتی که از این فناوری جدید استفاده می کنند باید دو نکته را به خاطر داشته باشند. اول، راه ایالت اوکلاهوما را دنبال کنند و یک پانل متنی که بیان کند رمز پاسخ سریع بکار گرفته شده نشان چیست، و چگونه باید مورد استفده قرار گیرد. به آن بیافزایند. دوم، با اینکه رمزهای پاسخ سریع به سرعت مورد قبول واقع می شوند، ولی بخاطر سپردن این نکته مهم است که بسیاری از افراد فناوری مناسب برای دسترسی به اطلاعات فراهم شده از طریق رمزهای پاسخ سریع را ندارند. بنابراین در مورد قرار دادن اطلاعات ضروری در مدرک اولی اطمینان حاصل کنید، به نحوی که به آسانی برای همه، فارغ از آنکه از چه فناوری ای استفاده می کنند، در دسترس باشد.
«صحنههایی از تالار نمایشگاه ها»
ملانی مورس(2)
علاوه بر جلسات، کارگاه ها، جلسات رایزنی، نکات کلیدی و اصلی انجمن تاریخ شفاهی فضای دیگری هم هست که شرکت کننده گان از هر قشر و گونه می توانند در مورد کار خودشان صحبت کنند، سوال بپرسند و مباحث فراوانی ایجاد کنند. تالار نمایشگاه ها مکانی است که افراد می توانند راه خود را به سمت کتاب فروشیها، شرکت ها، طرحهای اجتماعی و سازمانهایی که کالاهای خود را به نمایش گذاشته اند کج کنند. اگر کسی وقت بگذارد، قسمت نمایشگاه اغلب همانند بخش ارائه مقالات می تواند جالب و مفید باشد.
موضوعی که در آن قسمت از تالار که ما حضور داشتیم مطرح شد چگونگی فراهم کردن دسترسی به محتوای دیجیتالی تاریخ شفاهی بود. این مسئله می باید میان تمام شرکت کنندگان همایش 2012 تاریخ شفاهی، اعم از دانشجو، تاریخ نگار شفاهی، فروشنده و ... شود. به طور خاص موارد مورد بحث ما به قرار ذیل بود:
-
چه نوع برنامههایی به منظور ایجاد دسترسی به مجموعههای آن لاین تاریخ شفاهی فراهم هستند؟
-
من در تیم خود برای بکار انداختن این برنامهها به چیزهایی نیاز دارم؟
-
چگونه اجازه دسترسی بیشتری به مجموعههای تاریخ شفاهی داشته باشم و بدهم؟
-
چگونه مجموعههای تاریخ شفاهی به منظور جستن، بررسی و استفاده افراد در دسترس آنها قرار گیرد؟
-
آپاچ (Apache) ، جاوا ( Java) MySQL، Oracle و XML چه هستند؟
البته هر چه ما عمیق تر موضوعات چالش برانگیز دسترسی را بررسی کردیم سوالات بیشتری مطرح شدند:
-
هدف شما چیست؟
-
مخاطب شما چه افرادی هستند؟
-
چگونه به آنها تصوری از استفاده از تاریخ های شفاهی آنلاین می دهید؟
-
آیا مناسب و مورد استفاده کودکان است؟ یا کهنه سربازان؟ یا دانشگاهیان؟ یا محققان؟ یا معلمان؟
-
می خواهید مردم چگونه از آن استفاده کنند؟
-
«دسترسی» برای شما چه معنی دارد؟ شرح دهید.
یکی از نتایج کلیدی مطرح شده این است که ما به برنامه نویسان خلاق برای رساندن ما به دسترسی، حال به هر شکلی که تعریفش کنیم، نیاز داریم و هیچ راه دیگری وجود ندارد. و این مسئله کاملاً حل شده است. از برنامه نویس واهمه ای نداشته باشید. شما نیاز به برنامه نویسی دارید که فقط با یک سری مطالب اصولی آشنا باشد، بلکه واقعاً فردی پویا باشد که برنامههایی برای زندگی جاری ارایه دهد. یک بار دیگر مباحث تارلار نمایشگاه سوالات بیشتری مطرح نمود. بعد اینکه ما توان برنامه نویسی در گروهمان داریم قدم بعدی چیست؟ بکارگیری تاریخهای شفاهی بصورت آن لاین مانند کاشت درختی در جنگل است: درختی می کارید و رشد می کند، ولی چگونه به همه اطلاع می دهید که چنین درختی وجود دارد؟ آیا افرادی وجود دارند که خواهان مطالب شما باشند؟ و آنها چگونه از آن استفاده خواهند کرد؟
بنابراین اکنون به نظر می رسد نیاز به یک برنامه بازاریابی و تجاری عمده است برای اطمینان حاصل کردن از این امر که هرآنچه که باید برای طراحی یک سایت زیبا پر از مطالب غنی و در دسترس به کار گرفته شده، بررسی شده و به حد کمال مورد بهره برداری قرار گرفته است. داشتن یک برنامه قبل از اینکه برنامه نویسی آغاز شود برای اطمینان یافتن از تداوم و ثبات سایت کمک خواهد نمود. همچنین برنامه شما باید فضای لازم برای رشد، متناسب با ایدههای خلاقی که آماده ادغام با فناوری هایی هستند که می دانیم خواهند آمد ولی هنوز کاملاً حس نمی شود، را داشته باشد. برای مثال صحنه ای که جورج لوکاس George Lucas برای جنگ ستارگان در 1977 فیلمبرداری کرد که در آن هن سولا (Han Solo) با کلبه جبا (Jabba) روبرو میشود؛ او می دانست قادر خواهد بود 20 سال بعد از افکتهای کامپیوتری استفاده کند که همین کار را هم انجام داد.
این یکی از صحنه هایی است که من در تالار نمایشگاه ها شاهد آن بودم. بسیاری سوالهای بزرگ، و بسیاری فکر خلاق که منجر به راه حلهای مبتکرانه می شوند. و با آنکه این مباحث فراوان بودند، هیچ کدام از پرسش اساسی همایش یعنی: «داگ بوید (Doug Boyd) کجا است؟» نشد.
(1) جف دی کوریگان تاریخ نگار شفاهی انجمن تاریخ ایالت میسوری (Missouri) در دانشگاه میسوری از آوریل 2008 بوده است. قبل از آن، او در کالج جامعه ولی (Valley) در ایالت ایلینویز Illinois تاریخ آمریکا و تمدن غرب تدریس می کرد. او دارای مدرک کارشناسی ارتباطات و تبلیغات کشاورزی از دانشگاه ایلونوییس، اوربانا- کمپین Urbana-Champaign))، و کارشناسی ارشد در رشته تاریخ آمریکا و جهان از دانشگاه ایلینویز شرقی Eastern Illinois University است.
(2) ملانی مورس با شرکت رندفورس (Randforce) در شهر بوفالو Buffalo ایالت نیویورک، کار می کند و در آنجا او راه حلهای معمول برای مدیریت محتوای رشته تاریخ شفاهی را طراحی میکند.
(3) نشریه The Oral History Review که توسط انجمن تاریخ شفاهی آمریکا منتشر می شود، مجله ای آمریکایی است که به مباحث نظری و عملی تاریخ شفاهی می پردازد. رسالت اصلی آن کشف ذات و اهمیت تاریخ شفاهی و درک پیشرفته این رشته میان دانش پژوهان، دانشجویان، اهالی فن این رشته و عموم مردم است. آنها را در توویتر (Twitter) با نشانی oralhistreview@ دنبال کنید و در فیس بوک (Facebook) برای مرور آخرین اخبار Review در فهرست نشانی های مورد علاقه خود قرار دهید، و از دیگر طرحهای تاریخ شفاهی بدانید، و با مراکز تاریخ شفاهی در دیگر نقاط جهان ارتباط داشته باشید و به موضوعات دیگری که شاید شما فکر می کردید رابطه زیادی با مطالعات تاریخ شفاهی نداشته باشند، پی ببرید. از پستهای آینده در بلاگ (OUPblog) در مورد مقالات گذاشته، مصاحبهها با دانش پژوهان تاریخ شفاهی و رشتههای مرتبط و یادداشت های حین همایش ها و کارگاهها با خبر شوید.
ترجمه: عطیه اسعد
تعداد بازدید: 4184