سرو قومس

روایت مهدی مهدوی‌نژاد

محیا حافظی

24 مهر 1403

مرحوم مهدی مهدوی‌نژاد از فرماندهان دوران دفاع مقدس و از بنیان‌گذاران تیپ 12 قائم^(عج) استان سمنان بود. او فرماندهی تیپ 18 الغدیر، لشکر 30 قدس گیلان، لشکر 17 علی‌بن‌ابی‌طالب^(ع) را نیز در کارنامه خود دارد. کتاب «سرو قومِس[1]» شامل 14 جلسه گفت‌وگو با اوست.

طرح جلد کتاب، همانند سایر کتاب‌های تاریخ شفاهی دفاع مقدس که توسط مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشر می‌شود، از یک نمونه یکسان پیروی کرده و تنها عنوان و رنگ جلد، متفاوت است. کتاب با پیشگفتارِ ناشر شروع می‌شود. مقدمه کوتاهی از حسینعلی احسانی، مصاحبه‌کننده و محقق کتاب بعد از آن آمده است. پرسش‌های مصاحبه‌کننده نیز حذف نشده است.

در اولین جلسه، راوی درباره زادگاه، خانواده و وقایع دوران کودکی تا دوره سربازی حرف زده است. در جلسه دوم بحث درباره دوره سپاهی دانش و سپس استخدام راوی در آموزش و پرورش و در نهایت عضویتش در سپاه پاسداران سمنان آمده است. اعزام به تکاب و کامیاران برای مقابله با ضدانقلاب و اعزام به گیلان‌غرب برای مقابله با ارتش بعث، مباحث سومین جلسه گفت‌وگو است.

راوی در چهارمین جلسه مسئولیت‌هایش را در بسیج سرخه، فرماندهی گردان اعزامی به غرب و مسئولیت‌هایش در لشکر 17 علی‌بن‌ابی‌طالب^(ع) شرح داده است.

گفت‌وگوهای پنجم تا هشتم درباره اقدامات راوی و گردانش در عملیات والفجر4، عملیات خیبر، حضور لشکر 17 در مهاباد و سپس عملیات بدر، تغییر سازمان رزم، عملیات‌های والفجر8 و کربلای 1 است.

 راوی در نهمین جلسه، چگونگی تشکیل تیپ 12 قائم^(عج) و آماده شدن و شرکت این تیپ در عملیات کربلای4 را شرح می‌دهد.

 در جلسه دهم عملکردِ این تیپ در عملیات کربلای5 و مقابله با تکِ دشمن در ضلع غربی جزیره مجنون بررسی شده است.

جلسات یازدهم و دوازدهم، حول مأموریت‌های تیپ قائم^(عج) در جبهه شمال غرب و اجرای عملیات‌های نصر8، بیت‌المقدس2، بیت‌المقدس3 و بیت‌المقدس6 دور می‌زند.

پذیرش قطعنامه 598 شورای امنیت و عملیات مرصاد در گفت‌گوی سیزدهم آمده است.

 آخرین جلسه گفت‌وگوهای کتاب نیز مسئولیت‌ها و اقدامات راوی بعد از دوران دفاع مقدس را برشمرده است. ظاهراً بنا بود جلسه بعدی نیز وجود داشته باشد تا درباره عملکرد راوی در لشکر 17 علی‌بن‌ابی‌طالب^(ع)، ویژگی‌های خاص مذهبی و سیاسی استان قم و شیوه مدیریت و سایر مسئولیت‌های وی گفت‌وگو شود که اجل مهلت نداد. به همین دلیل عملکرد اجمالی راوی و سایر مسئولیت‌هایش توسط سردار علی استادحسینی در پایان جلسات گفت‌وگو آمده است.

تصاویر و نمایه پایان‌بخش کتاب است. در بین متن نیز عکس برخی افراد و نقشه‌های عملیاتی همراه با زیرنویس آمده‌ است. تصاویر انتهایی و نقشه‌های عملیاتی رنگی چاپ شده است.

چاپ نخست کتاب «روایت مهدی مهدوی‌نژاد/ سرو قومس» در 480 صفحه و شمارگان 1000 نسخه، در قطع وزیری و قیمت 185،000 تومان در 1402 توسط مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشر شده است.