نقد و بررسی کتاب مطبخ: خاطرات اسیر آزاد شدۀ ایرانی باباعلی (سبزعلی) رمضانپور

زندگی در اردوگاه تکریت 12

رمضانپور در صفحه 9 آشنایی اولیه‌اش را با بسیج و پایگاه و مسجد محل به خطا مربوط به زمانی می‌داند که «سال آخر بودم و باید دیپلمم را می‌گرفتم». این بدان معناست که در سن 18 سالگی است و باید سال 1362ش باشد، اما او چند سطر بعد زمان حضورش را در بسیج محل زندگانی‌اش در شهر بابل، بلافاصله در پی انفجار نخست‌وزیری در 8 شهریور1360 ذکر می‌کند. یعنی در سن 16 سالگی.

فرماندۀ رئوف

روایت عبدالمحمد رئوفی‌نژاد

کتاب فرماندۀ رئوف، روایت زندگی و مبارزه سردار عبدالمحمد رئوفی‌نژاد است. وی در دوران دفاع مقدس، مسئولیت‌هایی چون فرماندهی سپاه اندیمشک، سپاه دزفول، تیپ و سپس لشکر ۷ ولی‌عصر(عج) را بر عهده داشت. این اثر، تاریخ شفاهی زندگی و تجربیات وی را در قالب نوزده گفت‌وگو، از کودکی تا پایان جنگ تحمیلی و با اشاراتی به مسئولیت‌های پس از آن، بازتاب داده است. اجرای مصاحبه‌ها و تدوین ابتدایی را سردار عبدالمحمد کوچک‌کوتیانی، از هم‌رزمانِ راوی به عهده داشته و تدوین نهایی کتاب را دکتر حسین احمدی انجام داده است.

فرهنگ عامه و تاریخ شفاهی

راهنمای مصاحبه و تدوین

در دنیای امروز که سرعت تحولات فرهنگی و اجتماعی افزایش یافته، حفظ و ثبت روایت‌های شفاهی و میراث فرهنگ عامه از اهمیتی دوچندان برخوردار شده است. در این راستا، انتشار کتاب فرهنگ عامه و تاریخ شفاهی: راهنمای مصاحبه و تدوین گامی ارزشمند در مسیر توسعه دانش و مهارت‌های علاقه‌مندان، پژوهشگران و دانشجویان حوزه‌های مردم‌نگاری، تاریخ شفاهی و مطالعات فرهنگی محسوب می‌شود

بهداشت جنگ

روایت دکتر علی مهرابی توانا

کتاب بهداشت جنگ روایت شفاهی دکتر علی مهرابی توانا، از فرماندهان حوزه بهداشت در دوران دفاع مقدس است. این کتاب در قالب شش فصل و بیست جلسه گفت‌وگو، سیر زندگی راوی از تولد تا پایان جنگ هشت‌ساله را در بر می‌گیرد. مصاحبه‌ها و تدوین کتاب را محمدرضا باقری انجام داده و نشر آن بر عهده مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس بوده است.

بازخوانی تاریخ جنگ در آینه خاطرات:

ضرورت استانداردسازی تاریخ شفاهی و نقدی بر کتاب «راه» تاریخ شفاهی سردار محسن رضایی

ثبت و نگارش تاریخ جنگ، به ویژه دفاع مقدس، یکی از مهم‌ترین وظایف پژوهشگران و مستندسازان تاریخ معاصر کشور است. این کار حساس و خطیر، نیازمند دقت و رعایت اصول روش‌شناسی است تا حاصل، اثری قابل استناد و ماندگار باشد. هر تلاشی در این مسیر ارزشمند است؛ اما بدون رعایت «روش» علمی، حتی بهترین خاطرات نیز ممکن است به روایت‌هایی پراکنده و فاقد انسجام تبدیل شوند.

نیروی انسانی قرارگاه نجف

روایت بهمن کارگر

سردار بهمن کارگر، از مسئولان پرسنلی منطقه ۷ (غرب کشور)، مسئول پرسنلی قرارگاه نجف و معاون نیروی انسانی و آموزشی سپاه یکم ثارالله(ع)، خاطرات خود را در کتاب نیروی انسانی قرارگاه نجف روایت کرده است.

رضای انقلاب

خاطرات حجت‌الاسلام رضا مطلبی

خاطرات حجت‌الاسلام رضا مطلبی در کتابی با عنوان «رضای انقلاب» به قلم حجت‌الاسلام سعید فخرزاده روایت شده است. کتاب با مقدمه کوتاهی به قلم راوی و سپس پیشگفتار نویسنده آغاز می‌شود. در پیشگفتار درباره روش نگارش کتاب و چگونگی انجام مصاحبه‌ها طی سیزده جلسه در سال 1395 توضیح داده شده است.

اهمیت پرسش در تاریخ شفاهی

با نگاهی به کتاب میریام

کتاب میریام، خاطرات خانم رباب صدر از انتشارات مؤسسه فرهنگی- تحقیقاتی امام موسی صدر مصداق بارز تاریخ شفاهی است. نام کتاب برگرفته از نام مستعار خانم صدر در سال‌های جنگ در لبنان است.

مقدمۀ کتاب «آقاسعید»

کتاب «آقاسعید» روایتی مستند از زندگی شهید سیدمحمدسعید جعفری است که با قلم محمدمهدی همتی و به کوشش انتشارات راه‌یار منتشر شده است. این اثر در اسفند ۱۴۰۲، به عنوان یکی از آثار برگزیدۀ زندگی‌نامه مستند در بیست‌و‌یکمین دورۀ جایزۀ کتاب سال دفاع مقدس شناخته شد. در ادامه، مقدمه کتاب، از منظرتان می‌گذرد.

هنر خاطره‌سازی

تأملی در نسبت حافظه فردی و تاریخ شفاهی

کتاب «هنر خاطره‌سازی» نوشته مایک وایکینگ، پژوهشگر دانمارکی و مدیر مؤسسه پژوهش‌های شادی در کپنهاگ است. این اثر در نگاه نخست شاید در حوزه روان‌شناسی مثبت‌نگر یا مطالعات کیفیت زندگی جای گیرد؛ اما با نگاهی ژرف‌تر، می‌توان آن را اثری دانست که درک ما از «حافظه»، «زمان» و «روایت شخصی» را به شیوه‌ای بنیادین دگرگون می‌کند. این دقیقاً همان جایی‌ است که کتاب، برای فعالان و علاقه‌مندان به تاریخ شفاهی نیز خواندنی و ارزشمند می‌شود.