نقش اشیا در روایت شفاهی

فلاسفه هر چیزِ دارای وجود یا دارای قابلیت وجود را شیء (Object) می‌خوانند. این مفهوم می‌تواند در قالب‌های مادی، مفاهیم انتزاعی و حتی احساسات و تجربیات انسانی ظهور و بروز داشته باشد. به عبارت دیگر شیء به دامنه وسیعی از موجودات و پدیده‌ها اشاره دارد که هر کدام ویژگی‌ها و خصوصیاتی دارند و در صورت‌های مختلف قابل درک هستند.

مدیریت مصاحبه‌های تاریخ شفاهی

یکی از مباحث اولیه و مهم در تاریخ شفاهی انتخاب موضوع «طرح تاریخ شفاهی» است. هر چند موضوعات تاریخ شفاهی متعدد و متنوع هستند ولی بهتر است، مصاحبه‌کنندگان در انتخاب موضوع چند اصل مهم را در نظر داشته باشند. نخست این‌که آیا موضوع مورد نظر قابلیت کار و پژوهش دارد؟ دیگر آن‌که آیا دسترسی به مصاحبه‌شوندگان دست اول در این موضوع وجود دارد؟

روایت شفاهی؛ پنجره‌ای زنده به گفتمان فرهنگی

روایت شفاهی، شرحی دست ‌اول از زندگی افراد و دریچه‌ای منحصربه‌فرد به دنیای تجربه‌های انسانی است. هر روایت، علاوه‌بر این‌که داستانی از زندگی شخصی یک فرد را بازگو می‌کند، حامل ارزش‌ها، باورها، هنجارها و حتی تضادهای فرهنگی یک جامعه است. ، روایات شفاهی تنیده‌ای از اندیشه‌ها، احساسات و تجربه‌های زیستی‌اند و قابلیت بازتاب عمیق فرهنگ عمومی و گفتمان غالب در جامعه را دارند.

سه‌گانه ارکان تاریخ شفاهی؛

واکاوی مفهوم «زمان»، «مکان» و «راوی» در فرآیند مصاحبه

تاریخ شفاهی به مثابه روش پژوهشی، تنها گردآوری داده نیست، بلکه فرآیندی است برای خلق سند تاریخی. هستۀ اصلی این روش، مصاحبه است. کیفیت مصاحبه به درک مصاحبه‌گر از سه مفهوم به هم‌پیوستۀ راوی، زمان و مکان وابسته است. این سه عنصر، مثلثی را تشکیل می‌دهند که هر ضلع آن بر دو ضلع دیگر اثر می‌گذارد و روایتی که تولید می‌شود، حاصل تعاملِ هر سه است.

یادداشتِ وارده

زبان و سبک گفتار در روایت‌های شفاهی

ثبت روایت‌های شفاهی از روزگار جنگ، نه صرفاً به مثابه ثبت مجموعه‌ای از رویدادها، که همچون پاسداری از میراثی زنده و گرانبهاست؛ میراثی که در تار و پود آن، خاطرات، تجربه‌ها، فرهنگ و باورهای مردانی نهفته است که در کوران حوادث، روح و جان خویش را در راه میهن نثار کردند. این روایت‌ها فراتر از گزارش عملیات‌ها و رخدادهای نظامی‌اند...

جایگاه زبان معیار در تدوین تاریخ شفاهی

تاریخ شفاهی به عنوان روش جمع‌آوری و ثبت خاطرات و روایات افراد درباره رویدادهای تاریخی، نقش بی‌بدیلی در حفظ حافظه تاریخی جوامع ایفا می‌کند، اما نقطه حساس و در عین حال مهم در تدوین این روایت‌ها، زبان به کار رفته در روایت و تدوین متن نهایی است که به طور معمول در قالب «زبان معیار» ارائه می‌شود. در این یادداشت به بررسی جایگاه زبان معیار در تدوین تاریخ شفاهی، ویژگی‌ها، چالش‌ها و اهمیت آن پرداخته خواهد شد.

پاسیاد پسر خاک؛ تصویری روشن از صبوری و آزادگی

در این اثر تنها به ثبت وقایع اکتفا نشده و با وسواس لایه‌های پنهان رنج‌، صبر و کوشش شخصیتی بزرگ در آوردگاه سخت مبارزه و اردوگاه‌های اسارت به تصویر کشیده شده است. این کتاب، روایتی است از سیر یک شخصیت، از جوانی تا کمال. کتاب در فصل‌های نخست، ضمن بررسی اسناد و شواهد نشان می‌دهد که او تربیت‌شده در یک خانوادۀ روحانی و اصیل است.

گام بلند تا هزارمین شماره

هفته‌نامه تخصصی تاریخ شفاهی با انتشار هفتصدمین شماره خود، گام بلندی در مسیر ثبت و مستندسازی روایات زنده تاریخ معاصر ایران برداشته است. با ادامه این روند و افزایش دقت در انتخاب و بررسی منابع، هزارمین شماره تاریخ شفاهی نه‌تنها یک دستاورد عددی، که نمایشی از بلوغ این رسانه تخصصی خواهد بود.

هفته‌نامه تاریخ شفاهی؛ دریچه‌ای تازه

فراز و فرودهای زندگی روزمره گاهی سبب می‌شود برخی وظایف و رسالت‌هایم از جمله تاریخ‌ شفاهی را فراموش کنم. به‌ویژه نوع دفاع مقدسیِ آن را! اما با آمدنِ چهارشنبه و دریافت نسخه‌ای از هفته‌نامه تاریخ‌شفاهی، دریچه‌ای تازه به رویم گشوده می‌شود.

شفاف‌سازی وضع کنونی؛ چشم‌انداز «سایت تاریخ شفاهی»

تهیه و تدوین مطلب در «سایت تاریخ شفاهی»، گامی عمیق‌تر و حرفه‌ای‌تر برای من، در دنیای نشر بود. در آستانه هفتصدمین شماره هفته‌نامه تاریخ شفاهی، امیدوارم این تلاش‌ها با همراهی و همدلی همیشگی صاحب‌نظران، همچنان ادامه پیدا کند.
1
...
 
پاسخ کارشناسان به سؤالات تاریخ شفاهی

100 سؤال/9

در پانویس‌های توضیحی شایسته است که طیفی (حداقل تا حداکثر) را برای کلمات نیازمند گویاسازی مشخص کرد تا متن نوشته‌شده جامع، مانع و اقتصادی باشد. همچنین باید توضیحات نوشته‌شده دربارة اشخاص، اصطلاحات و رخدادها، متناسب باشند(همتانویسی). مثلاً فردی را در سی کلمه معرفی نکرد و فرد دیگر را در سیصد کلمه. در این صورت باید گویاسازی حد مشخصی را رعایت کرد...