کاربرد تاریخ شفاهی در مدارس ایران با تکیه بر طرح درس
فائزه توکلی[1]
19 اردیبهشت 1397
چکیده: تاریخ شفاهی به مثابه رویکرد و روشی نو در ثبت و ضبط تحولات تاریخ معاصر در مراکز گوناگون کاربرد دارد. مدارس هم به عنوان پایگاه آموزشی در دوره متوسطه جایگاه مهمی دارند. این درس، نقش تاریخ شفاهی را در درک تاریخ اجتماعی مورد بررسی قرار میدهد. دانشآموزان تاریخ‌‌های شفاهی را به عنوان نقطه آغازی برای تحقیق درباره تاریخ اجتماعی خانواده، مدرسه، دین، آداب و رسوم خود استفاده خواهند کرد. آنها نقش تاریخدانان شفاهی را بررسی کرده و با اعضای خانواده مصاحبه خواهند کرد. 
مقدمه: تاریخ شفاهی پس از اختراع ضبط صوت و در شکل پیشرفته آن ضبط‌های دیجیتالی که قابلیت طولانی ضبط صدا و بهره‌وری از آن در سیستم‌های رایانه و ارسال آن را دارند، نقش بسیار مهمی در رد و بدل کردن داده‌های تاریخی یافته است. استناد به گفته‌ها و خاطرات افرادی که در رویدادها نقش اصلی را داشتند میتواند به عنوان «منبعی اصلی و مکمل در تاریخ‌نگاری محسوب شود». ویژگی برجسته تاریخ شفاهی در مقایسه با تاریخ‌نگاری مبتنی بر اسناد و گزارش‌های رسمی، ضبط و ترسیم ویژگی‌های روان‌شناختی و ارائه تصویری کم و بیش زنده بر اساس تجربیات مستقیم و غیر مستقیم افراد است. در این شیوه، ثبت حوادث به واسطه درج آهنگ و زیر و بم صدا و ظرایف کلامی به گونه‌ای است که عواطف و احساسات اشخاص بازنمایانده می‌شود، و تجربیات آنان با گزارش‌های تاریخی تلفیق میشوند. در تاریخ شفاهی رفتارها و واکنش‌های افراد نیز گویاتر میشوند، زیرا تاریخ زنده است. «تاریخ شفاهی از این‌جاست که اهمیت خود را بازمی‌نمایاند. صرف نظر از میزان بهره‌گیری از این مدارک در شناخت و تفسیر گذشته، از این منظر که رویکردشفاهی مدارک متکثری را پیش روی مورخ قرار میدهد و او را در شناخت ابعاد مختلف کنش انسان‌ها، یاری میدهد، ارزشی دو چندان پیدا میکند. داده‌های تاریخ زمانی به ماهیت علمی تاریخ کمک میکنند که مورخ را در پاسخ‌گویی به پرسش‌هایی که پاسخ آنها را نمی‌داند یاری کنند؛ از این منظر، داده‌های حاصل از مصاحبهها و فیلمبرداری‌ها و شرح و بسط‌های پیرامون وقایع و آثار و ابنیه، به لحاظ زنده بودن، برخورداری از پویایی بیشتر و توانایی انتقال گفتمان حاکم بر زمان رخداد واقعه یا زمان ساخت آثار، بهره بیشتری نصیب محقق تاریخ میکنند و با هموار کردن زمینه‌های گفت‌وگو و تعامل بیشتر مورخ (مصاحبه‌کننده) با طرف مقابل (مصاحبه‌شونده) امکان پاسخ‌گویی مناسب‌تر به سؤالات مطرح شده او را فراهم می‌آوردند.»[2]
تاریخ چیست؟
این نکته مهم است که تاریخ چیست؟ تاریخ فقط آن چیزی نیست که در مکتوبات، نامه‌ها یا کتاب‌ها پیدا می‌شود، بلکه تاریخ در خاطر و ذهن افرادی است که شاهد اتفاقاتی در مقطع تاریخی مهم از زندگی‌شان بوده‌اند و یا خود مستقیم در متن تحولات شرکت داشتند. مکتوبات تاریخی اغلب داستان فاتحان و قدرتمندان تاریخ است، نه زیردستان و ضعیفان. قلم اغلب در دست قدرت بوده است، به همین علت اطلاعات کمی در مورد زندگی بردگان، کارگران، کشاورزان، زنان و روحانیان موجود است.[3]
تعاریفی از تاریخ شفاهی
تاریخ شفاهی در حوزه پژوهش و به فراخور تجاربی که هر یک از پژوهشگران این حوزه علمی برداشته‌اند، تعریف و معنا شده است. در زیر به برخی تعاریف مشروح در این حوزه اشاره می‌شود:
1 ـ تاریخ شفاهی[4] تاریخی است که گفته می‌شود نه اینکه نوشته شود و سنتی‌ترین روش بازگویی تاریخ است.
2 ـ تاریخ شفاهی عبارت است از ضبط، نگهداری و تفسیر اطلاعات تاریخی، بر پایه تجربیات و نظرات شخصی گویندگان. در حقیقت ما تاریخ را از زبان شاهدان عینی گذشته روایت می‌کنیم که شامل فرهنگ عامه، داستان‌ها و سرودهایی می‌شود که در آن دوره از تاریخ پیرامون موضوع مورد تحقیق درست کرده‌اند. با استفاده از این شیوه همان‌طور که اطلاعات ارزشمند افراد مسن را جمعآوری می‌کنیم، می‌توانیم با نسل جوان‌تر نیز مصاحبه کنیم.[5]
3 ـ تاریخ شفاهی جمعآوری اطلاعات اولیه‌ای است که بر اساس مصاحبه با یک فرد صورت می‌پذیرد و هدف از آن ثبت تجربیات زندگی افراد و یا مستند کردن حوادث می‌باشد.[6]
4 ـ تاریخ شفاهی به عنوان یک فرآیند به درک تاریخی مردم برای شناخت گذشته کمک می‌نماید. تاریخ شفاهی راهی برای درک بهتر تاریخ و فهم انتقادی از معنای آن است که عموم مردم را برای آفریدن تاریخشان درگیر میکند.[7]
5 ـ تاریخ شفاهی راهی برای وارد کردن مردمی است که قبلاً در خلق اسناد گذشته‌شان مشارکت نداشته‌اند و آن فرصتی برای مردمی کردن طبیعت تاریخ است که نه تنها با مصاحبه کردن با آنها بلکه با دیدن آنها انجام می‌شود و پیش‌درآمدی به روشی است که به مردم اجازه میدهد مفاهیم‌شان از تجربیات گذشته‌شان را در روشی ساختاربندی شده بیان کنند. تاریخ شفاهی در خلق اسناد خودش بی‌همتاست. اسنادی که از گفت‌وگوی صریح و بی‌پرده درباره تجربیات گذشته و مفهوم امروزی خاطرات تشکیل می‌گردد. [8]
ضرورت تاریخ شفاهی در مدارس
در دوران کنونی سرعت تحولات و دگرگونی‌ها در عرصه تمامی علوم دستخوش تغییر قرار گرفته است و طی چند دهه اخیر جامعه اطلاعاتی توانسته مدیریت، فرهنگ، تکنولوژی، آموزش، خدمات و نهادهای قدرت را به گونه‌ای متأثر از خود نماید و تاریخ معاصر را به چالش بکشاند؛ به نحوی که در جریان گسترش و انطباق علوم و افزایش گستره اطلاعاتی موجود، بازاندیشی و تغییر روشها در حوزه‌های مختلف اجتناب‌ناپذیر گردیده است. درس تاریخ در حوزه علوم انسانی در مدارس آسیب‌هایی را در زمینه تدریس و چگونگی ارائه محتوا داشته است و زمان آن رسیده تا با ترسیم وجهی کاربردی از آن نزد دانشآموزان در مقطع متوسطه به عنوان کسب مهارت از طریق تاریخ شفاهی گام‌های مهم برداشته شود. تاریخ شفاهی در مدارس با توجه به دوران کنونی که عصر رسانه است و نیاز نسل جوان به استفاده از آموزش‌های رسانه‌ای جواب‌گوی رشته تاریخ کاربردی و ثبت تحولات تاریخی کشور خواهد بود و از جهت دیگر تغییر در شکل تاریخ‌نگاری با استفاده از رسانه‌های دیجیتال ایجاب می نماید تحولات اساسی صورت گیرد. در زیر به دو مورد فوق مشروح‌تر اشاره می شود:
1- اهمیت رسانه: در دوره کنونی رسانه‌ها یکی از منابع مهم اطلاعات و آموزش به شمار می‌روند و سمت و سوی یادگیری از انسان به انسان تبدیل به رسانه به انسان شده است. روزانه سه میلیون صفحه جدید در وب ایجاد می شود و در هر ثانیه در سطح دنیا داده‌های زیادی اعم از تصویری و شنیداری و متنی تولید می‌شود. تحول در مدل‌های آموزشی و یادگیری اجتناب ناپذیر است. تاریخ شفاهی با استفاده از ابزار مصاحبه در مدارس میتواند یک واحد مجزای درسی جدید با رویکرد کاربردی در کنار درس تاریخ قرار گیرد.
2- تغییر در شکل آموزش تاریخ به شیوه کاربردی: هر کس برای خود داستانی دارد، هر نسلی هم تاریخ خاص خود را دارد. تاریخ شفاهی شیوه‌ای برای آموزش دانشآموزان با هدف‌ایجاد پیوند بین تاریخ به زندگی روزمره آنهاست.[9] از جهتی هم ارتباط دانشآموزان با نسل‌های پیشین که در تحولات نقش دارند زمینه آموزش حوزه نظری موضوع مورد مصاحبه را با شیوه کاربردی و نه حفظی فراهم می‌آورد و زاویه دید متفاوتی را به دانش تاریخی بر دانشآموزان می‌گشاید.
تاریخ شفاهی در مدارس دارای مزایای علمی فراوانی است:
1- آشنایی دانشآموزان با روش مصاحبه فعال به عنوان یک مهارت اجتماعی؛
2- تبدیل کارکرد تاریخ از حوزه نظری به حوزه عملی؛
3- تمرین فن ارتباطات به عنوان یک حوزه مهارتی – تعاملی؛
4- در شکل‌های تحقیقی متفاوت، به فراخور، تاریخ شفاهی خانوادگی، سازمانی یا محله‌ای و منطقه‌ای به دانش‌افزایی دانشآموزان منجر می‌شود؛
5- تاریخ با مفهوم معنایی«علم گذشته» به «علمی در حال» تغییر ماهیت پیدا خواهد نمود؛
6- رشد تفکر انتقادی در دانشآموزان با بررسی اطلاعات مصاحبههای خانوادگی و هویتی و...؛
7 – ایجاد مهارت‌های کوچک تحقیقی برای نیل به واکاوی مباحث اجتماعی جامعه در سطح کلان؛
8- ایجاد خلاقیت در دانشآموزان جهت موضوع‌یابی، هدایت و رهبری مصاحبهها و تنظیم آنها؛
9- افزایش قابلیت درک موضوعات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی در دانشآموزان؛
10- کمک به معلمان در آموزش آسان به دانشآموزان و قابلیت عینیت بخشیدن به وقایع تاریخی برای معلمان؛
11- افزایش سواد اطلاعاتی دانشآموزان و شناخت منابع و تحقیقات با ارزش در هر زمینه؛
12- افزایش آگاهی نسبت به محیط برای دانشآموزان که در نهایت تعهد اجتماعی آنان را افزایش خواهد داد.[10]
نمونه طرح درس تاریخ شفاهی
درس 1: نقش تاریخ شفاهی در درک تاریخ اجتماعی (نمونه موضوع موردی)[11]
این درس، نقش تاریخ شفاهی را در درک تاریخ اجتماعی مورد بررسی قرار میدهد. دانشآموزان تاریخ‌‌های شفاهی را به عنوان نقطه آغازی برای تحقیق درباره تاریخ اجتماعی خانواده، مدرسه، دین، آداب و رسوم خود استفاده خواهند کرد. آنها نقش تاریخدانان شفاهی را بررسی کرده و با اعضای خانواده مصاحبه خواهند کرد. آنها مصاحبه را از طریق هر نوع ابزار ضبط یا از طریق پر کردن ورقه سؤالات مصاحبه ثبت خواهند کرد.
هدف درس: دانشآموزان یاد خواهند گرفت تا یک مصاحبه را رهبری کنند؛ اطلاعات به دست آمده را تحلیل کنند؛ و یافته‌‌های خود را در پروژه ابداعی نهایی تفسیر کنند.
این درس دانشآموزان را آماده میکند تا درک بهتری از تجارب مشترک و نیز تجارب منحصربه‌فرد اعضای خانواده (پدر و مادر)، معلمین مدرسه و سایر دانشآموزان، مسائل مذهبی(مسجد محل و مردم محل)، شناخت آداب و رسوم بومی و تاریخ اجتماعی بیابند.
مفاهیم قابل تدریس و بحث درباره جمعآوری تاریخ شفاهی:
- جمعآوری تاریخ شفاهی داستان‌هایی از پیشینه خانوادگی، اجداد و پیشینه شغلی و...
- تعامل با تجربه‌های معلمین و سایر دانشآموزان.
- مسائل مذهبی، مردم و جوامع عامی را زنده میکند که هرگز ثبت نشده بودند.
- ارزش‌‌دهی به تاریخ شفاهی مردم و آشنایی با آداب و رسوم و ارزش‌‌ها که خود را به شکل داستان‌های دانشآموزان نشان میدهند.
- جمعآوری تاریخ شفاهی به درک گسترده‌‌تری از موضوع تحت بررسی کمک میکند.
مفاهیم قابل تدریس و بحث درباره تاریخ اجتماعی:
- تاریخ اجتماعی، تاریخ روزانه و عقاید مردم معمولی است.
- تاریخدانان اجتماعی، تاریخ اجتماعی توده مردم را مطالعه میکنند.
- هر بُعد زندگی روزانه – زندگی خانودگی، اخلاق، کار، زندگی اجتماعی، عقاید مذهبی و... - تحت عنوان تاریخ اجتماعی قرار می‌‌گیرد.
- تاریخدانان اجتماعی معمولاً حوزه‌‌‌‌ای تخصصی دارند، مانند مطالعه گروهی از مردم (برای نمونه نوجوانان)، یک منطقه خاص (بخش‌های جنوبی و شمالی شهر تهران)، یا موضوعی خاص (مانند زندگی خانوادگی).
بعد از اتمام‌این درس دانشآموزان قادر خواهند بود:
- تاریخ اجتماعی را تعریف کنند و سؤالاتی را درباره موضوعات تاریخ اجتماعی فرمول‌‌بندی کنند.
- تحقیقات را با استفاده از روشهای جمعآوری تاریخ شفاهی تحلیل، تفسیر و هدایت کنند.
- روشهای مصاحبه تاریخ شفاهی را برای جمع کردن اطلاعات درباره تاریخ اجتماعی استفاده کنند.
سطوح نمره‌‌ای پیشنهادی: این درس میتواند با این سطوح نمره‌‌ای قابل انطباق باشد: 6، 7، 8، 9، 10.
برنامه‌‌های درسی مرتبط: مطالعات اجتماعی، تاریخ، هنرهای زبانی. (میتواند در هنگام نیاز و مطابق برنامه درسی مناطق مختلف انتخاب شود.)
این درس متشکل است از: سه کارگاه کلاسی، جلسات مصاحبه در خانه، طراحی پروژه در خانه.
زمان مورد نیاز:
- 120دقیقه پیشنهادی؛ 40 دقیقه برای هر کارگاه.
-این درس بسته به میزان زمان در دسترس برای کلاس و تعداد افراد کلاس انعطاف‌‌پذیر است.
- زمانی در خانه برای هدایت کردن مصاحبه.
ارزیابی بر اساس: مصاحبه تاریخ شفاهی (طراحی سؤالات، کیفیت مصاحبه، نوشتن یک سؤال و پاسخ)، پروژه ابداعی نهایی، مشارکت کلاسی.
ابزار مورد نیاز: راهنمای مصاحبه، سؤالات مصاحبه، لاگ عکس، گزینش مصاحبه نمونه‌‌ای.
تجهیزات مورد نیاز: ضبط کننده صدا ترجیح دارد، اگر چه دستی نباشد (ضبط کننده تصویری اختیاری است)، رایانه و دیگر ابزارهای ضبط، ذخیره و کپی (اختیاری).
روشها:
- برنامه‌‌ریزی پیشرفته قبل از آغاز این درس مورد نیاز است.
- پرینت گرفتن تمام اسناد مرتبط با این درس و کپی کردن آنها.
- وادار کردن دانشآموزان به مرور وبسایت مشخص شده، در خانه یا در طول روزهای مدرسه قبل از آغاز درس.
- زمانی که رایانه در دسترس نباشد، صفحات وبسایت نمی‌‌تواند پرینت گرفته و بازدید شود.
کارگاه 1 – معرفی
1. معرفی وبسایت مشخص شده به دانشآموزان، و توضیح موضوع آن.
2. توضیح تاریخ اجتماعی (نگاه کنید به مفاهیم قابل تدریس و بحث درباره تاریخ اجتماعی) و تاریخ شفاهی (نگاه کنید به مفاهیم قابل تدریس و بحث درباره جمعآوری تاریخ شفاهی) و چگونگی به‌‌کارگیری تاریخ شفاهی برای بررسی تاریخ اجتماعی در این وبسایت.
3. مراجعه به وبسایت و دیدن و یا گوش کردن به چندین منتخب تصویری/ شنیداری یا گلچین کردن منتخب نوشتههای نمونه. بحث گروهی درباره چند موضوع منتخب و درخواست از دانشآموزان برای حدس زدن سؤالاتی که مصاحبه‌‌کنندگان باید بپرسند.
4. بررسی کلاس درباره تاریخ خانواده آنان.
5. ارائه درس به دانشآموزان:
- دانشآموزان تبدیل به تاریخدانان اجتماعی خواهند شد، با مصاحبه با اعضای خانواده درباره تاریخ خانواده، با تاکید بر پیشینیان یا زندگی افرادی که تصمیم به مهاجرت گرفتند.
- دانشآموزان مصاحبه‌‌هایی را در خانه هدایت خواهند کرد، با استفاده از تجهیزات شنیداری و تصویری، یا از طریق پر کردن ورقه سؤالات مصاحبه.
- دانشآموزان از طریق یکی از روشهای زیر، مصاحبهها را در کلاس برای همکلاسی‌‌هایشان به اشتراک خواهند گذاشت:
- آوردن ابزار ضبط و اجرا کردن برخی از قسمتهای مصاحبه.
- بارگذاری مصاحبه برای کلاس با رایانه یا لپ‌‌تاپ و اجرای برخی قسمتهای آن در کلاس.
- خواندن بلند یکی از سؤال و جوابهای نوشته شده. (دانشآموزان یکی از سؤال و جواب‌‌هایی را انتخاب خواهند کرد که احساس میکنند ماهیت مصاحبه‌‌ای که آنها نوشته‌‌اند یا در دست دارند را نشان میدهد.)
- دانشآموزان یک پروژه نهایی از تاریخ خانواده‌‌شان را با استفاده از وسیله خودشان ایجاد خواهند کرد. (نگاه کنید به پیشنهاداتی برای کارگاه 2)
- دانشآموزان بر اساس مصاحبههای تاریخ شفاهی (شامل سؤال‌‌ها و جوابهای نوشته شده)، پروژه نهایی و مشارکت کلاسی نمره‌‌دهی میشوند:
1. بررسی کردن راهنمای مصاحبه و مرور آن با کلاس.
2. بررسی ورقه سؤالات مصاحبه و مرور آن با کلاس.
3. بررسی لاگ عکس و مرور آن با کلاس.
کارگاه 2 – اشتراک
1. دانشآموزان مصاحبهها را با یکی از روشهای زیر به اشتراک می‌گذارند:
- آوردن ابزار ضبط صدا و اجرای برخی از قسمتهای مصاحبه.
- بارگذاری مصاحبه برای کلاس یا رایانه و اجرای برخی قسمتهای مصاحبه.
- خواندن بلند سؤال و جواب نوشته شده.
2. سؤالات زیر مفید خواهد بود:
- آیا مصاحبه شما اطلاعات تعجب‌برانگیزی را به وجود آورده است؟ چرا این اطلاعات تعجب‌برانگیز هستند؟
- کدام سؤالات منجر به جوابهای مرتبط و جالب میشوند؟ کدام سؤالات تاثیر کمتری دارند؟
- چه چیزی باعث می‌شود که مصاحبه خلاقانه‌تر باشد؟
- آیا مصاحبهها نقطه مشترکی دارند؟ (دوره زمانی، تجربیات مشترک، برون‌دادها)
3. بسته به زمان اختصاص یافته برای کلاس، تنها زمانی برای چند ارائه با زمانی برای بحث/ انتقاد وجود خواهد داشت.
4. جمعآوری سؤال و جوابهای نوشته شده دانشآموزان.
5. مرور انتخاب‌های پروژه‌ای ابداعی نهایی:
- اختلاطی بر روی تخته هنر عکس‌های گرفته شده در طول مصاحبهها، در ترکیب با انتخاب مصاحبه و نوشتن آن از سوی دانشآموزان.
- بلاگی درباره عکس‌ها، انتخاب مصاحبه و نوشتن آن از سوی دانشآموزان.
- بیوگرافی/ «رمان گرافیک» کوتاه تاریخ اجتماعی خانواده، با تاکید بر تنها یک موضوع (مانند کار).
- شعر گفتاری که شامل انتخاب‌های مصاحبه است.
- بحث درباره‌ایده‌های افزوده از دانشآموزان.
کارگاه 3 – ارائه پروژه
1. دانشآموزان پروژه را برای کلاس ارائه میدهند.
2. زمانی برای بحث عمومی در کلاس.
3. سؤالات زیر ممکن است مفید باشد:
- آیا مصاحبه، تفکر شما درباره خانواده‌تان و کشورتان را تغییر داد؟
- کدام بُعد تاریخ اجتماعی را از طریق مصاحبه یاد گرفتید؟
- آیا داستان خانواده شما چیز مشترکی با داستان خانواده هم‌کلاسی‌هایتان دارد؟
- آیا داستان خانواده شما چیز مشترکی با حاصل کار تاریخدانان شفاهی در وبسایت مشخص شده دارد؟
برخی نمونه طرح‌های تاریخ شفاهی مدارس
دانشآموزان دبیرستانی در مدرسه شهری سان‌فرانسیسکو سه مصاحبه در زمینه تاریخ شفاهی انجام داده‌اند که در سایت به نمایش درآمده‌اند.[12] دانشآموزان مدرسه شهری، مصاحبهها را اداره، فیلم‌برداری و بازنویسی کرده‌اند، صدها فایل تصویری مربوط به هر نقل‌قول را تهیه کرده‌اند و سپس مصاحبهها را با متن و ویدئو کامل در این سایت عمومی قرار داده‌اند. انجمن ملی مدارس مستقل[13] از مدرسه شهری برای گفتن پروژه‌های داستانی با کمک هماهنگی فوق‌العاده، با جایزه تشخیص «لبه‌های راهنما» تقدیر کرد.
پروژه «قرن آمریکا»[14] توسط گلن وایتمن، نویسنده کتاب «گفت‌وگو با گذشته؛ استانداردهای مشارکت دانشآموزان و برگزاری جلسه در تاریخ شفاهی»[15] تهیه شده است. برای‌این پروژه دانشآموزان با افرادی که به شکل‌دهی وقایع کمک کرده‌اند یا شاهد وقایع یا دوره‌هایی بوده‌اند که تجربیات آمریکا در قرن بیستم را تشکیل میدهند، مصاحبه میکنند. مصاحبه‌شوندگان شامل سربازان، فعالان حقوق مدنی، سیاست‌مداران و پیش‌خدمت‌های رستوران‌ها هستند. وایتمن رویه‌هایی را برای راهنمایی دانشآموزان در زمینه تاریخ شفاهی و آرشیوی از پروژه‌های دانشآموزان تهیه کرده است. در این روند همچنین کارگاهی برای مربیان وجود دارد.
«تمام جهان نظاره‌گر بود»[16] یک پروژه تاریخ شفاهی است که توسط دبیرستان کینگ استون شمالی و گروه فناوری تحقیقی دانشگاه براون طراحی و اجرا شده است. اساس آن جمعآوری دوباره یک گروه از مردم رودآیلند با تاکید بر وقایع و مسائل اساسی رخ داده در سال 1968 است و روزنوشت‌ها، نوارهای صوتی و داستان‌های ویرایش شده را در بر دارد. داستان‌ها به جنگ ویتنام، تنش‌های حقوق مدنی و همچنین قتل مارتین لوتر کینگ و رابرت کندی می‌پردازد.
در پروژه تاریخ شفاهی «صدای گذشته»[17] که برای کلاس‌های 6 تا 12 تهیه شده است، دانشآموزان فرآیند تاریخ شفاهی را تا زمان تماس و مصاحبه با یک سرباز جنگ جهانی دوم و شخصی که در زمان جنگ جهانی دوم زندگی کرده است، پی می‌گیرند. دانشآموزان آرشیوی از نوارهای شماره‌گذاری شده تاریخ شفاهی را تهیه میکنند و سپس به تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده در زمان فعالیت‌های تحقیقی و مصاحبه می‌پردازند.
«مستندسازی آمریکای شمالی»[18] [19] یک مجموعه از منابع تهیه شده توسط دانشگاه کارولینای شمالی درباره تاریخ، ادبیات و فرهنگ آمریکای شمالی از دوره مستعمراتی در دهه‌های اولیه قرن بیستم است. مستندسازی آمریکای شمالی برای معلمان، دانشآموزان و محققان، طیف گسترده‌ای از عناوین که آنها می‌توانند به عنوان مرجع، مطالعه، آموزش و تحقیق استفاده کنند، تدارک دیده و امروزه دارای ده مجموعه موضوعی از منابع دست اول برای مطالعه تاریخ، ادبیات و فرهنگ شمالِ آمریکا، از قبیل «ترکیبات هنری صحیح و منصفانه: نوشتههای قبل از جنگ داخلی»، «روایت‌های اول شخص از آمریکای شمالی» و «روایات بردگان آمریکای شمالی» است.
سایت آموزشی «سربازان آمریکایی- ژاپنی جنگ جهانی دوم»[20] یکی از منابع اصلی برای مربیان، دانشآموزان، محققان و عامه مردم برای یادگیری درباره میراث سربازان جنگ جهانی دوم است. این سایت ویدئوهایی را در زمینه تاریخ شفاهی و همچنین طرح‌های تدریس، فعالیت‌های دانشآموزان، واژه‌نامه، خطوط زمانی، عکس‌ها و نقشه‌های محاوره‌ای در دسترس قرار داده است.
سایت «صدای جنگ جهانی دوم برای استفاده در کلاس»[21] هم صفحات زیادی از منابع، طرح درس و ایده‌هایی برای معلمان دانشآموزان، بیش از 130 رونویس مصاحبه، یک بخش راهنمای گام‌به‌گام انجام تاریخ شفاهی و همچنین گنجینه‌ای از اطلاعات درباره دسته‌ها، پژوهش‌های دانشگاهی، مسابقات و پیوندهایی به سازمان‌های سربازان، نقشه‌ها و منابع جغرافیایی، سایت‌های تحقیقی، اسناد و تصاویر، ترجمه‌ها و سایت‌های تاریخ شفاهی دارد.
منابع:
1- سایت‌های فعال در تاریخ شفاهی، ترجمه علیرضا جابری، مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی، 23 آذر 1393، http://ical.ir.
2- حسن‌آبادی، ابوالفضل، تاریخ شفاهی در مدارس، سایت پرتال جامعه علوم انسانی.
3- ابوالفضل رضوی، «اهمیت و جایگاه رویکرد شفاهی در مطالعات تاریخی»، ماهنامه تخصصی کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، شماره 118، اسفند 1386.
www.tcomschool.ohion.edu/cdtm/whatis.htm
www.le.ac.uk/emoha/training/no1.pdf
www.youthsource.ab.ca
Ronaldj. Grele “preface” Envelopes of sound: the Art of oral History. 2nded Chicago: precedent publicating/ 1985, 56.
Frisch, Michael, “Quality in History progvams.” In Ashared Authority; Essaya on the cralt and Meaning of oral and public History )Albany, Ny: statue university of Newyork press, 1990), 188.
Using oral history/ Section 1: Introduction to Social History/ Student Lesson.
Oral History and the Federal Writers' Project
The Library of Congress | American Memory
Last updated 09/26/2002
[1] دانشجوی دکترای تاریخ.
[2] . ابوالفضل رضوی، «اهمیت و جایگاه رویکرد شفاهی در مطالعات تاریخی»، ماهنامه تخصصی کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، شماره 118، اسفند 1386، ص 16.
[3] . www.tcomschool.ohion.edu/cdtm/whatis.htm
[4] Oral History
[5] . www.le.ac.uk/emoha/training/no1.pdf
[6] . www.youthsource.ab.ca
[7] . Ronaldj. Grele “preface” Envelopes of sound: the Art of oral History. 2nded Chicago: precedent publicating/ 1985, 56.
[8] . Frisch, Michael, “Quality in History progvams.” In Ashared Authority; Essaya on the cralt and Meaning of oral and public History )Albany, Ny: statue university of Newyork press, 1990), 188.
[9] حسن‌آبادی، ابوالفضل، تاریخ شفاهی در مدارس، سایت پرتال جامعه علوم انسانی.
حسن‌آبادی، همان[10]
[11] .Oral History and the Federal Writers' Project
The Library of Congress | American Memory
Last updated 09/26/2002
[12] Telling Their Stories
[13] NAIS
[14] WWW.americancenturyproject.org
[15] AltaMira Press 2004
[16] WWW.stg.brown.edu/project/1968
[17] WWW.oldsegundo.com/webquests
[18] www.docsouth.unc.edu
[19] DAS
[20] www.goforbroke.org
[21] www.wwiihistoryclass.com
تعداد بازدید: 6830
http://oral-history.ir/?page=post&id=7786