مصاحبه تاریخ شفاهی و ضرورت‌های آن - 17

کاربردهای زبان بدن(1)

حمید قزوینی

18 مرداد 1396


در یادداشتِ گذشته گفته شد که مصاحبه‌گرِ تاریخ شفاهی باید با تکنیک‌های ارتباطی آشنا بوده و برای مدیریت بهتر مصاحبه به‌ خوبی از آنها بهره ببرد. یکی از این تکنیک‌های ارتباطی، زبانِ بدن است.

اکنون به مواردی از تأثیر زبان بدن که رعایت آنها در طول مصاحبه ضروری است اشاره می‌شود.

۱- اولین برخورد

معمولاً اولین برخورد در جلسه مصاحبه تأثیر زیادی در نحوه رفتار راوی دارد. بدیهی است مصاحبه‌گر نباید با تکبّر و غرور وارد شود. یا دست در جیب داشته باشد. او باید مؤدبانه و متواضعانه وارد شده و مقابل راوی صاف و درست بایستد و در بدو ورود با او دست بدهد. این کار فضایی دوستانه حاکم خواهد کرد.

‌دست‌دادن، اعتماد به نفس‌ را افزایش داده و موجب صمیمیت بیشتر شده و شما را به‌یاد‌ماندنی‌تر می‌کند. هنگام دست دادن با فرد مقابل دقت کنید کف دست کاملاً در دست فرد مقابل قرار گیرد و از هر گونه فشار اضافی به ‌دست وی خودداری کنید.

2- تماس چشمی

هنگام دست دادن، به چشم‌های‌ راوی نگاه کنید و در طول مصاحبه نیز این تماس چشمی را حفظ کنید، اما در چهره او خیره نشوید. گاهی خیره شدن، نوعی تهدید و ارعاب تلقی شده و موجب اضطراب راوی می‌شود. بنابراین اگر احساس کردید برای زمان زیادی به چشم‌های‌ او خیره شده‌اید، نگاه‌تان را برای چند ثانیه بردارید.‌

همچنین از نگاه کردن به سایر اجزای چهره و بدن راوی و یا بخش‌های دیگر اتاق اجتناب کنید، زیرا این کار نشانه‌ای از عدم توجه شما به سخنان او خواهد بود. (مانند جانبازی که عضوی از بدن او دچار آسیب شده است.) همچنین از نگاه کردن به ساعت بپرهیزید که بیان‌گر پایان وقت مصاحبه و تمایل شما به خاتمه آن است. 

3- نحوه نشستن

هنگام نشستن، راحت و بدون تکلف باشید. این وضعیت به شما کمک می‌کند تا بهتر فکر کنید و شرایط طبیعی داشته باشید. البته نه آن‌قدر راحت که در منزل خود می‌نشینید. مثلاً ‌اگر روی صندلی لم بدهید، مخاطب آن را حمل بر بی‌احترامی و یا جدی نگرفتن مصاحبه می‌کند. وقتی میزبان از شما می‌‌خواهد بنشینید، با وقار و آرامش این کار را انجام دهید؛ هرگز هنگام نشستن خودتان را روی صندلی پرت نکنید. صاف نشستن، نشانه‌ای از آمادگی و تسلط بر آداب گفت‌وگوست. پا روی پا انداختن هم بی‌تمایلی را به نمایش می‌گذارد. همچنین بهتر است گاهی کمی به جلو خم شوید. با خم شدن رو به جلو، نشان می‌دهید کاملاً درگیر و علاقه‌مند به ادامه گفت‌وگو با راوی هستید.

البته از خم شدن بیش از حد نیز اجتناب کنید، زیرا ممکن است نوعی گستاخی و جسارت و ورود به حریم خصوصی افراد تلقی شود. همیشه فاصله مجاز با افراد و جنس مخالف را مطابق چارچوب‌های اخلاقی و شرعی حفظ کنید. به هر حال افراد از این که بیش از حد به آنها نزدیک شوید ناراحت می‌شوند و حالت تدافعی به خود می‌گیرند.

4- حرکت دست‌ها

نباید دست‌ها را آن‌قدر محکم حرکت دهید که حاکی از نوعی تحکم باشد. در عین حال دست‌ها در زمان سخن گفتن راوی نباید زیاد حرکت کنند، چون این کار تمرکز راوی را به هم می‌زند. حرکت دست‌ها تا آنجا که به انتقال پیام کمک کند، بِلامانع است، اما نباید به گونه‌ای باشد که نوعی حرکت اضافه تلقی گردد.

از سوی دیگر، نحوه قرار گرفتن دست‌ها و انگشتان نباید حواسِ راوی را پرت کند. دست به سینه نشستن هم بی‌انگیزگی را به نمایش می‌گذارد.

مصاحبه تاریخ شفاهی و ضرورت‌های آن – 16 زبان بدن و اهمیت آن

 



 
تعداد بازدید: 5533



http://oral-history.ir/?page=post&id=7240