یک کشف باستان‌شناسی 14 هزار ساله با بهره از تاریخ شفاهی

جولیا فرنز[1]
ترجمه: نرگس صالح‌نژاد

23 اردیبهشت 1396


درباره عکس: تظاهرات مردم هیلتسک در 26 مارس 2012 در ونکوور؛ پارچه نوشته: «سواحل ما را برای نسل‌های بعد حفظ کنید.» (عکس از ساندرا کوف)[2]

 

مردم هیلتسک[3] در تاریخ شفاهی خود توصیف می‌کنند که چگونه مناطق اطراف جزیره تریکوت[4] در غربی‌ترین ساحل قلمرو آنان در بریتیش کلمبیا[5] در عصر یخبندان به صورت زمین باز باقی ماند. ویلیلم هاستی[6] یکی از مردم هیلتسک می‌گوید: «مردم در آنجا برای بقا گرد آمدند، زیرا  تمام جاهای دیگر با یخ پوشیده، تمام اقیانوس منجمد شده بود و منابع غذایی رو به کاهش بود.»

اواخر سال گذشته باستان‌شناسان به هنگام حفاری در یک روستای هیلتسک در جزیره تریکوت یک گواه فیزیکی کشف کردند: خرده زغال‌هایی از یک آتشدان یا اجاق. تجزیه این بقایای کربن نشان می‌دهد مکان این روستا- که هنگام شیوع آبله در دهه ۱۸۰۰ میلادی متروکه شد- 14 هزار سال پیش مسکونی بوده است، یعنی سه بار کهن‌تر از اهرام جیزه[7] در مصر و یکی از قدیمی‌ترین سکونت‌گاه‌های بشر در آمریکای شمالی.

آلیشیا گائوریو[8] محقق مؤسسه هاکای[9] و دانشجوی دوره دکترای دانشگاه ویکتوریا[10] که در سایت جزیره تریکوت کار می‌کند، این‌گونه بیان می‌کند که «چندین مکان وجود دارد که تاریخی حدود همان زمان اولیه را دارند؛ ‌بنابراین چیزی که پیشنهاد می‌شود این است که مردم ده‌ها هزار سال در این مکان ساکن بوده‌اند.» اما چگونه جزیره تریکوت بدون پوشش باقی مانده است، حتی در عصر یخبندان؟ طبق صحبت‌های گائوریو، سطح آب دریا در این منطقه با توجه به پدیده‌ای به نام سطح لولای دریا[11] زمان بسیاری ثابت باقی مانده بود. او توضیح می‌دهد که «بقیه زمین از یخ پوشیده شده بود. زمانی که یخ‌ها شروع به ازبین رفتن کردند و ما تغییرات عمده‌ای در سطح آب دریا در ساحلی گسترده داشتیم، بیشتر به سمت شمال و جنوب، به اندازه ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر تفاوت ایجاد شد، در حالی که اینجا دقیقاً به همان صورت قبل باقی مانده بود.»

گائوریو می‌گوید که در نتیجه مردم قادر به بازگشت به جزیره تریکوت در زمان‌های متعدد بودند؛ در حالی که مکان‌های نزدیک نیز شواهدی دال بر ساکنان باستانی نشان می‌دهند، اما مردم «قطعاً در اطراف تریکوت بیش از هر جای دیگری حضور داشته‌اند.» علاوه بر یافتن قطعات زغال در این مکان، وی می‌گوید که باستان‌شناسان ابزاری شبیه تیغه‌های ابسیدین[12] نیزه‌های کوچک و بزرگ[13] قطعات قلاب ماهی‌گیری و مته‌های دستی برای آتش افروختن کشف کرده‌اند: «می‌توانم اساساً بگویم تمام این ابزارها، همراه با مجموعه‌ای کوچک‌تر به ما می‌گویند ساکنان اولیه در ابتدا ابزارهای سنگی ـ البته شاید بنا بر مصلحت و با توجه به مواد پایه‌ای در دسترس ـ نسبتاً ساده‌ای می‌ساختند.»

 

درباره عکس: تصویری از جزیره تریکوت (کیت هوامر/ مؤسسه هاکای)[14]

 

او می‌افزاید که سایت جزیره تریکوت همچنین نشان ‌می‌دهد این انسان‌های اولیه از قایق برای شکار پستانداران دریایی و جمع‌آوری صدف استفاده می‌کردند و سپس آنها به دادوستد یا سفرهایی با مقاصد دور برای کسب مواد غیربومی مانند ابسیدین، گرین‌استون و گرافیت به ‌منظور ساخت ابزار دست می‌زدند.

باستان‌شناسان و انسان‌شناسان، با تکیه‌گاه و هدفی که «فرضیه بزرگراه کلپ»[15] نامیده می‌شود، پیشنهاد می‌کنند این مردمان اولین مردمی بودند که با دنبال کردن خط ساحلی در قایق‌های‌شان برای دوری از چشم‌انداز یخی وارد آمریکای شمالی شدند. گائوریو می‌گوید: «قطعاً شواهد این واقعیت را تأیید می‌کنند که مردم قادر به مسافرت با قایق در نواحی ساحلی بودند.»

مردم هیلتسک[16] سال‌های متمادی با باستان‌شناسان برای در میان گذاشتن دانش خود و شناسایی مکان‌هایی شبیه جزیره تریکوت همکاری ‌کرده‌اند و حالا شواهد جدید یافته باستان‌شناسان، دانش آنها نسبت به تاریخ‌شان را به‌روز می‌کند. این مردم به‌طور معمول با دولت کانادا بر سر مسائل قلمرو حکومتی و مدیریت منابع طبیعی مذاکره می‌کنند، مذاکراتی که بخشی از آن به سابقه سکونت جامعه در منطقه، در دوره‌‌های طولانی بستگی دارد. هاستی می‌گوید: «زمانی که ما با تکیه بر تاریخ شفاهی خود در مذاکره هستیم، مانند این است که من برای شما داستانی بگویم و شما مرا بدون دیدن هیچ نوع شواهدی باور ‌کنید.» اما او توضیح می‌دهد که اکنون با قرار گرفتن شواهد باستان‌شناسی در کنار تاریخ شفاهی و اینکه این دو «هماهنگ با یکدیگر روایتی بسیار قدرتمندتر می‌گویند»، در میز مذاکره، مردم هیلتسک امتیازات بیشتری در اختیار دارند. او می‌گوید: «این واقعاً بسیار شگفت انگیز است و فکر می‌کنم ما قطعاً در مذاکرات دست بالا را خواهیم داشت.»

 

این نوشته بر پایه مصاحبه‌ای است که از شبکه علمی پی آر آی[17] پخش شد.

 

 


[1] Julia Franz

[2] Sandra Cuffe

[3] Heiltsuk

[4] Triquet

[5] British Columbia

[6] William Housty

[7] Giza

[8] Alisha Gauvreau

[9] Hakai

[10] University of Victoria

[11] sea level hinge

[12] obsidian

ابسیدین یا شیشه آتشفشانی، سنگی غنی از سیلیکات است که بافت شیشه‌ای سیاه رنگی دارد و از سرد شدن سریع ماگما به وجود می‌آید. اگرچه این سنگ ترکیب شیمیایی دقیقی ندارد، سنگی است که بیش از ۷۰ درصد سیلیس دارد. م

[13] Atlatls

نیزه‌های مخصوص شکار سرخ‌پوستان. م

[14] Keith Holmes/Hakai Institute

[15] Kelp Highway Hypothesis

[16] Heiltsuk Nation

[17] PRI's Science


شبکه پی آر آی
 
تعداد بازدید: 5992



http://oral-history.ir/?page=post&id=7037