رجعت و تکامل، عوامل تاسیس انقلاب اسلامی

هادی نخعی، نویسنده و پژوهشگر تاریخ گفت: آنچه در تاسیس انقلاب اسلامی نقش دارد دو عامل رجعت و تکامل است. رجعت و بازگشتی به اسلام و تکاملی که برای تداوم انقلاب صورت می گیرد.

"میشل فوکو" انقلاب ایران را روح تازه جهان می‌داند

علی‌اکبر کجباف، استادیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان، در دومین نشست همایش "تاریخ نگاری انقلاب اسلامی" با اشاره به دیدگاه‌های میشل فوکو درباره انقلاب اسلامی ایران اظهار داشت: او با انقلاب ایران به صورت نزدیک آشنا بوده و درباره هیچ انقلابی به اندازه انقلاب اسلامی تحقیق نکرده و مطلب ننوشته است. فوکو، بر نقش برجسته روحانیت در انقلاب ایران تاکید می‌کند و این انقلاب را فرامدرن می‌خواند. به عقیده وی، مردم در آن به دنبال ایجاد تغییر در خویشتن خویش و حیات سیاسی و اجتماعی خود هستند و انقلاب ایران، روح یک جهان بی‌روح است، روحی تازه که در کالبد جهان دمیده شده است.

تولید اندیشه و اثر، تاریخ‌نگاران را از مخاطبان جوان غافل نکند

یعقوب توکلی، محقق و نویسنده، در سومین نشست همایش "تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی" که عصر امروز (ششم اردیبهشت) برگزار شد، گفت: بسیاری از نویسندگان در حوزه تاریخ‌نگاری دوران معاصر و انقلاب اسلامی، در صدد تولید اندیشه و اثرند و متاسفانه کمتر به نیروی جوان که مصرف کننده اصلی این مباحث اند توجه می‌شود. با راهکار‌های مناسب از گسست بین مباحث تاریخ انقلاب و نسل امروز جلوگیری شود.

تکیه بر اطلاعات فردی، مهم‌ترین چالش تاریخ شفاهی است

«عباس سلیمی‌نمین»، پژوهشگر تاریخ معاصر ایران در میزگرد «آسیب‌شناسی تاریخ‌‌نگاری انقلاب اسلامی» بسنده کردن به اطلاعات شخصی و محفوظات راویتگر تاریخ را مهم‌ترین چالش تاریخ شفاهی عنوان کرد و گفت ممکن است فرد راوی با گذشت زمان دچار فراموشی شده باشد و مطالبی را بیان کند که کامل و مستدل نباشد. در این صورت نمی‌توان به این نوع روایت اعتماد و به آن استناد کرد.

تاریخ مکتوب انقلاب را در دسترس نسل‌های آینده قرار دهیم

«موسی حقانی» در میزگرد «آسیب‌شناسی تاریخ‌‌نگاری انقلاب اسلامی» گفت: «در تاریخ‌نگاری انقلاب بسیار عقب مانده‌ایم. نباید به بهانه در دسترس نبودن اسناد، ثبت تاریخ‌ را به تعویق بیندازیم؛ ما باید تاریخ انقلاب را مکتوب کنیم و در دسترس نسل‌های آینده قرار دهیم.»

تاریخ‌نگاری انقلاب در دهه سوم اوج گرفت

محسن کاظمی، نویسنده معتقد است: در دهه سوم انقلاب، دوران رو به اوجی را در تاریخ‌نگاری انقلاب مشاهده می‌کنیم و به لحاظ کمی با رشد خوبی در این حوزه مواجه هستیم. اما به لحاظ کیفی باید استفاده بهتری از ظرفیت‌های تاریخی داشته باشیم تا بتوانیم هویت و تاریخ کشورمان را حفظ کنیم.

رویکرد واقع‌گرایانه به پویایی تاریخ ‌نگاری انقلاب می‌انجامد

به گفته عضو هیأت علمی دانشگاه لرستان، انقلاب اسلامی به عنوان واقعه و فرایندی است که در اذهان عمومی، جهانیان را از دو منظر سلبی و ایجابی به خود معطوف کرده و کتاب‌های بی‌شماری درباره آن به رشته تحریر درآمده است. به همین دلیل پویایی آن باید با رویکرد واقع‌گرایانه و به دور از هر گونه حب و بغض مورد مطالعه محققان باشد.

باید به زمینه‌های معرفتی تاریخ انقلاب بیشتر توجه شود

مرتضی رسولی‌پور، مسوول اداره تاریخ شفاهی موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، در همایش دو روزه "تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی" تاکید کرد: در تاریخ‌نگاری به زمینه‌های معرفتی در تاریخ انقلاب بی‌توجهی شده است و ما به زمینه درست نگاه کردن به تاریخ و نظریه‌پردازی خاص ایران توجه نمی‌کنیم.

تاریخ شفاهی انقلاب با استفاده از خاطرات جمعی غنی می‌شود

"ابوالفضل حسن‌آبادی"، سرپرست گروه اسناد آستان قدس رضوی در همایش دو روزه "تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی" گفت: استفاده از خاطرات جمعی و بسنده نکردن به خاطرات فردی و تنوع در خروجی منابع تاریخ شفاهی از جمله راه‌کارهایی هستند که می‌توان برای بهبود روال انجام تاریخ شفاهی انقلاب در نظر گرفت.

غیبت زنان در تاریخ‌ نگاری‌ها، نتیجه نگاه مرد محور به تاریخ است

«شکوه‌السادات سمیعی» معتقد است: ضعف تاریخ‌نگاری در حوزه زنان، متأثر از عوامل حاکم بر وضعیت آنان در گذشته ایران بوده که هنوز هم خود را در عرصه تاریخ‌نگاری نشان می‌دهد، همچنین شیوه تاریخ‌نگاری ما در سی سال گذشته نیز درخشش بی‌نظیر زنان را در انقلاب اسلامی به طور کامل و منصفانه بیان نکرده است.
...
16
 

اسرار جنگ تحمیلی به روایت اسرای عراقی- 144

دوستی داشتم بنام سرباز عبدالباسط عبدل‌النصره او برایم تعریف کرد که در یکی از اتاقهای یکی از خانه‌های خرمشهر جنازه زن و مردی را دیده بود که هر دو کشته شده بودند. بوی عفونت تمام خانه را فرا گرفته بود. وقتی این حرف را شنیدم به او اصرار کردم برویم و آن دو جنازه را دفن کنیم. ولی او گفت: «من دیگر نمی‌توانم آن منظره را ببینم.