تاریخ شفاهی صادق‌تر است
گردآوری: مریم اسدی‌جعفری
12 مهر 1396
به گزارش سایت تاریخ شفاهی ایران، «خبرهای فصل» عنوان یکی از سلسله گزارش‌ها در این سایت است. این گزارش نگاهی دارد به خبرهای مرتبط با موضوع سایت در رسانه‌های مکتوب و مجازی. در ادامه خبرهایی از تابستان 1396 را می‌خوانید.
تیر 1396
* مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه کشور با سازمان نشر آثار و ارزش‌های مشارکت روحانیت در دفاع مقدس تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند. این تفاهم‌نامه در ۱۲ محور همچون ثبت تاریخ شفاهی پیشتازی و حضور مراجع عظام، علما و حوزه‌های علمیه در دوران دفاع مقدس اجرایی می‌شود.
* محمدجواد شادانلو، تدوین‌کننده کتاب «احمد متوسلیان هستم: سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های حاج احمد متوسلیان» درباره سیر تدوین این اثر گفت: «برای انتقال هر‌چه بهتر فضای جغرافیایی، سیاسی و تاریخی سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های راویان دفتر سیاسی سپاه به مخاطب، از کارکرد‌های تاریخ شفاهی بهره گرفته شده و متن‌هایی در ابتدای هر فصل با عنوان «اشاره» آمده که شامل گفتوگو با راویان و خبرنگاران مطبوعات مختلف است.»
* اسحاق رسولی، عامل خوشه صنعتی فرش دستباف استان اردبیل، تدوین تاریخ شفاهی فرش اردبیل را از نیازهای ضروری صنعت فرش این استان دانست و افزود: «در این زمینه با راه‌اندازی خوشه صنعتی فرش دستباف، برنامه‌ریزی منسجم در دستور کار قرار گرفته است.»
* حسین فروتن‌نژاد، مدیر بخش پژوهش، آموزش و فناوری اطلاعات سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس از برگزاری دومین کارگاه تاریخ شفاهی الکترونیکی خبر داد و گفت: «به منظور ارتقای سطح علمی و آموزشی کارکنان بنیاد حفظ آثار در بخش جمع‌آوری، سازماندهی، نگهداری و تاریخ شفاهی، در سال گذشته، هفت کارگاه آموزشی برگزار شد. دومین دوره از این کارگاه، امسال برپا خواهد شد.»
* کارگاه «سلاله‌ها» با هدف بیان تاریخ شفاهی دفاع مقدس از سوی سازمان نشر آثار و ارزش‌های مشارکت زنان در دفاع مقدس برگزار شد. این برنامه بر اساس 20 ساعت کارگاه آموزشی در قالب حداقل پنج جلسه چهار ساعته طراحی شده بود.
* در تیر ماه اعلام شد که پنجمین جشنوارۀ جایزۀ بدیع‌الزمان فروزانفر، سی‌ام آبان ماه 1396 برگزار می‌شود. کتاب‌های «فروزانفر از نگاه دیگران» و «فروزانفر به‌روایت اسناد و تصاویر» در این جشنواره رونمایی می‌شوند. کتاب «فروزانفر از نگاه دیگران» شامل خاطرات دانشجویان فروزانفر است.
* محمدرضا شمس، داستان‌نویس کودک و نوجوان، افسانه‌ها را گونه‌ای از تاریخ شفاهی دانست و افزود: «قصه‌ها و افسانه‌ها از دل خواست و باور مردم برخاسته‌اند.»
* سامانه ثابا (ثبت اطلاعات بناهای ارزشمند) بانک اطلاعاتی ابنیه باارزش پایتخت ایران بر اساس مکتوب‌سازی اطلاعات شفاهی سازه‌ها و ساختمان‌های دارای معماری تاریخی است. در بخشنامه‌ای به مناطق شهرداری تهران ابلاغ شد تا نسبت به حفظ، ثبت و ضبط اطلاعات بناهای تاریخی با ارزش اقدام کنند.
* روزنامه «شهروند» در گفت‌وگویی با مرتضی نورایی، فراز و فرود تاریخ شفاهی، استفاده آن در حوزه اجتماع و اقتصاد و نقش آن در پژوهش‌های اصفهان‌شناسی، فیلترها و محدودیت‌های آن را بررسی کرد. ((https://www.cgie.org.ir/fa/news/178382 دکتر نورایی در مصاحبه دیگری با روزنامه «ایران» از دو سال فعالیت علمی‌اش در بلغارستان و برآیند او از ایران‌شناسی در این کشور سخن گفت.
http://www.iran-newspaper.com/Newspaper/BlockPrint/191427
* مراسم رونمایی کتاب «جامه سرخ» - شامل خاطرات خودنوشت و یادداشت‌های روزانه شهید احمد اُمی که آن را به مدت سه سال، از سال 1357 تا یک روز قبل از شهادت به زبان انگلیسی نوشته است - 12 تیرماه 1396 با حضور جمعی از نویسندگان و منتقدان حوزه تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و خانواده این شهید در دفتر تاریخ شفاهی آرشیو ملی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، به همت این مرکز و حوزه هنری استان سمنان برگزار شد.
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7155
کتاب «هشت میلی‌متر از انقلاب» هم چهاردهم تیر در سبزوار رونمایی شد. این اثر شامل خاطرات علی میرقطبی، از تصویربرداران دوران انقلاب اسلامی است. کتاب «بگو ببارد باران» اثر مرضیه نظرلو و شامل زندگی‌نامه مستند شهید احمدرضا احدی هم نوزدهم تیر در محل خبرگزاری دفاع مقدس رونمایی شد.
* علیرضا بهشتی، فرزند شهید آیت‌الله دکتر سید محمد حسینی بهشتی در پاسخ به سوالی مبنی بر وضعیت کنونی طرح تاریخ شفاهی آیت‌الله بهشتی گفت: «پروژه تاریخ شفاهی آیت‌الله بهشتی همچنان ادامه دارد.»
http://www.ibna.ir/fa/doc/longint/249459
* خبرنگاران خبرگزاری تسنیم در سلسله گفت‌‌وگویی‌هایی با عنوان «دهه 60؛ یک دهه یک قرن» با شاهدان عینی وقایع دهه 1360 به گفتوگو نشسته‌اند. به گفته این خبرگزاری، این گفت‌وگوها به نحوی تاریخ شفاهی ناگفته‌های دهه 60 محسوب می‌شوند. گفتوگو با حجت‌الاسلام رازینی، رئیس دادگاه ویژه روحانیت در دهه 60، فریدون خیام‌باشی، یکی از محافظان شخصیت‌ها همچون آیت‌الله خامنه‌ای و سردار فروتن، اولین سخنگوی سپاه پاسداران و رئیس زندان اوین در دهه 60 در لینک‌های زیر در دسترس‌اند:
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/04/11/1438610
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/04/17/1448257
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/04/26/1450032
* باشگاه خبرنگاران پویا با جواد موگویی درباره طرح‌های تاریخ شفاهی در دست تدوین او صحبت کرده است.
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/04/05/1445082
* دویست‌وهشتادویکمین برنامه از سلسله برنامه‌های شب خاطره، یکم تیر 1396 در تالار اندیشه حوزه هنری برگزار شد. در این برنامه محمد کریمی، صدیقه سمیعی و مجید یوسف‌زاده به بیان خاطرات خود از دوران جنگ تحمیلی ارتش صدام علیه جمهوری اسلامی ایران و نبردهای مدافعان حرم پرداختند. متن کامل این گزارش را در لینک زیر بخوانید:
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7132
* نشست «روش‌شناسی تاریخ شفاهی دفاع مقدس» سیزدهم تیر با همکاری پژوهشکده اسناد کتابخانه ملی در سالن پرهام آرشیو ملی برگزار شد. گزارش این نشست را در لینک زیر بخوانید:
http://oral-history.ir/?page=post&id=7161
* اولین نشست «کارگروه اهل قلم حوزه ایثار» چهاردهم تیر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد. حجت‌الاسلام انصاری، مدیر خانه فرهنگ ایثار در این نشست از کم‌کاری در حوزه تاریخ شفاهی ایثارگران انتقاد کرد و خواستار همکاری اهل قلم، برای نگارش تاریخ شفاهی ایثارگران شد.
*نشست‌های دهم تا سیزدهم از سلسله نشست‌های «تاریخ شفاهی کتاب» در طول تیر 1396 در سرای اهل قلم مؤسسه خانه کتاب برگزار شدند. گزارش‌های کاملی از این نشست‌ها در این نشانی‌ها منتشر شده‌اند:
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7145
http://oral-history.ir/?page=post&id=7177
http://oral-history.ir/?page=post&id=7186
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7193
* نشست مشترک نویسندگان ایرانی با جمعی از اندیشمندان بوسنایی با عنوان «گفت‌وگوی فرهنگی» بیست‌وسوم تیر در سالن یونیتیک شهر سارایوو برگزار شد. مرتضی قاضی و مجید قیصری در بخشی از این نشست، بر نقش گردآوری خاطرات جنگ در پیوست نسل‌ها و زنده نگه داشتن یاد و خاطره جانباختگان جنگ تاکید کردند.
* ششمین نشست تخصصی ادبیات دفاع مقدس با موضوع «استناد در خاطره‌نگاری» بیست‌ویکم تیر در مهمانسرای ثارالله کرمان برگزار شد. نصرت‌الله محمودزاده در این نشست درباره اهمیت استناد در تایید صحت خاطرات صحبت کرد. سپس حبیبه جعفریان در جلسه نقد و بررسی کتاب «رندان جرعه‌نوش» به بررسی این اثر پرداخت. این کتاب، خاطرات حمید شفیعی از دوران دفاع مقدس را در بر دارد.
*سومین و چهارمین کارگاه از «نخستین دوره جامع آموزش تاریخ شفاهی» به همت موزه عصارخانه - مرکز مطالعات فرهنگ عامه اصفهان - با سخنرانی مهدی ابوالحسنی ترقی، 28 و 31 تیر در کتابخانه تخصصی هنر و اصفهان‌شناسی شیخ بهایی برگزار شد. گزارش این کارگاه‌ها را در لینک‌های زیر بخوانید:
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7192
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7204
* عباس خامه‌یار، معاون بین‌الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در دیدار با مسئول دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، درباره فعالیت‌های این دفتر همچون تدوین و گردآوری تاریخ شفاهی شهدای انقلاب و فعالان پشت جبهه و تاریخ شفاهی قیام گوهرشاد، بحث و تبادل نظر کردند.
* نشست تخصصی خاطره‌نگاری و خاطره‌نویسی «یک‌قدم، یک‌قلم» هفدهم تیر در حوزه هنری هرمزگان برگزار شد. کارگاه آموزش تاریخ شفاهی و شیوه‌های مصاحبه هم 28 و 29 تیر به همت حوزه هنری لرستان برگزار شد. علیرضا کمری و محمد قاسمی‌پور، شیوه‌های مصاحبه و تمهیدات قبل، حین و بعد از مصاحبه را در این کارگاه بیان کردند.
مرداد 1396
* محمدرضا فخر، مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس خراسان‌جنوبی به ضعف در ثبت تاریخ شفاهی جنگ اشاره کرد و گفت: «بیش از 32 هزار رزمنده از استان در دفاع مقدس شرکت کرده‌اند، اما فقط 1500 ساعت تاریخ شفاهی از آنها ضبط کرده‌ایم.»
* اولین دوره کارگاه آموزشی تدوین تاریخ شفاهی دستگاه‌های دولتی اصفهان توسط سازمان اسناد و کتابخانه ملی منطقه مرکزی کشور (اصفهان) برگزار شد. این کارگاه با حضور کارشناسان برخی دستگاه‌های اجرایی استان از جمله فرمانداری‌های نجف‌آباد و نایین، آموزش و پرورش اصفهان، بانک سپه، سازمان بهزیستی و حوزه هنری برگزار شد.
* در مرداد ماه اعلام شد که جمع‌آوری خاطرات بازماندگان شهدا با عنوان «تاریخ شفاهی شهدا» در دستور کار بنیاد شهید و امور ایثارگران استان کردستان قرار دارد.
* کارگاه تاریخ شفاهی، 12 مرداد ماه به همت اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان آذربایجان غربی برگزار شد. 44 نفر در این کارگاه دو روزه آموزش دیدند.
* دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله مهدوی‌کنی، مجموعه مصاحبه‌های انجام شده با شخصیت‌های مختلف درباره ایشان را با عنوان «تاریخ شفاهی زندگی آیت‌الله مهدوی‌کنی» ضبط کرده است. همچنین مصاحبه‌هایی با همراهان ایشان در دوران انقلاب اسلامی گردآوری و توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی به کتاب صوتی تبدیل شده است.
* نفیسه مرشدزاده، روایت 23 نویسنده از روضه و تجربه‌هایشان از زیست در محرم را در کتابی با عنوان «کآشوب» گردآورده و توسط نشر اطراف به چاپ رسانده است.
* سید حسن حسینی ارسنجانی، از چاپ کتاب خود با نام «شهید دهم» و با محوریت خاطرات خانواده‌های شهدای کشتی «ماری مرمره» توسط انتشارات سوره مهر خبر داد. این کشتی به منظور کمک‌رسانی، راهی غزه بود که مورد حمله اشغالگران فلسطین قرار گرفت.
* دومین برنامه «لشکر فرشتگان» 25 مرداد به همت اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان در باغ موزه دفاع مقدس همدان برگزار شد. در این طرح سراسری، تاریخ شفاهی زندگی زنان فعال در انقلاب و دفاع مقدس، توسط دانش‌آموزان دختر جمع‌آوری و منتشر می‌شود.
* عباس میرزایی در مجموعه «تاریخ‌نامه دفاع مقدس استان کرمان» به بررسی نقش این استان در دوران جنگ تحمیلی ارتش صدام علیه جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. تولید این مجموعه با استفاده از روش تاریخ شفاهی انجام می‌شود.
* فرهنگسرای انتظار مشهد از آغاز فعالیت در زمینه ثبت تاریخ شفاهی مساجد این شهر و ساخت 20 مستند بر این اساس خبر داد.
* کارگاه آموزشی تاریخ شفاهی، دوم مرداد به همت حوزه هنری استان گیلان در شهر رشت برگزار شد. همچنین نشست تخصصی فن مصاحبه و پیاده‌سازی در تاریخ شفاهی، سوم مرداد به همت حوزه هنری استان آذربایجان شرقی در تبریز برگزار شد. کارگاه تخصصی تاریخ شفاهی و فن مصاحبه هم پنجم و ششم مرداد با سخنرانی محمد قاسمی‌پور در حوزه هنری خوزستان برگزار شد. نشست تخصصی تدوین در تاریخ شفاهی نیز با حضور مسعود آتشگران، هشتم مرداد ماه در قزوین برگزار شد. حوزه هنری قم هم میزبان چهارمین جلسه از نشست‌های تکنیک‌های مصاحبه و تاریخ شفاهی در دهم مرداد بود. پنجمین نشست نیز هفدهم مرداد در حوزه هنری قم برگزار شد و به بیان محدودیت‌ها و مشکلات مصاحبه در تاریخ شفاهی اختصاص داشت.
* حوزه هنری خراسان رضوی تاکنون خاطرات حدود 30 نفر از افراد مؤثر در انقلاب اسلامی و دفاع مقدس این استان را به صورت تصویری و صوتی جمع‌آوری کرده است. حوزه هنری اصفهان هم از افزایش گروه‌های ثبت خاطرات در این استان خبر داد و اعلام کرد که اولین شیوه‌نامه ثبت ادبیات پایداری در حال تدوین است. حوزه‌هنری قم نیز از برگزاری پنج شب خاطره با عنوان «گاهی آسمان» خبر داد و اعلام کرد که با برگزاری کارگاه‌های تاریخ شفاهی، 50 نفر آموزش دیده‌اند. این مجموعه پیش‌بینی کرد که با این افراد شاهد تغییر چشمگیری در روند جمع‌آوری تاریخ شفاهی جنگ و انقلاب در قم خواهد بود.
* خبرگزاری مهر به مناسبت سالگرد فاجعه سینما رکس آبادان در 28 مرداد سال 1357، گزارشی بر اساس گفته‌های پروین کاشانی‌زاده، نویسنده کتاب «رازهای ماندگار یک نیم‌روز سوخته» و شامل خاطرات شفاهی خانواده قربانیان این حادثه، تهیه کرد.
http://www.mehrnews.com/news/4063316
* خبرگزاری ایسنا در مصاحبه‌ای با رضا قوی‌فکر، سخنگوی انجمن پیشکسوتان مطبوعات، خاطرات او از ورود به عرصه روزنامه‌نگاری را مرور کرد.
http://www.isna.ir/news/96050201488
* حجت‌الاسلام روح‌الله حسینیان، رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی در گفت‌وگویی، از جایگاه تاریخ شفاهی در این مرکز سخن گفت.
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/01/1472267
* محسن کاظمی، نویسنده و پژوهشگر تاریخ، در گفت‌وگویی، از مقوله تاریخ‌نگاری و تاریخ شفاهی سخن گفت.
http://www.movarekhan.com/news/mohsen_kazemi_soureh_mehr/
* مراسم شب خاطره، 26 مرداد ماه در یادمان شهدای شهر پاوه برگزار شد. در حاشیه این مراسم، کتاب «ماموستا» شامل خاطرات ماموستا ملاقادر قادری، امام جمعه پاوه، از روزهای انقلاب و رشادت‌های سرداران و شهیدان شیعه و سنی این شهر رونمایی شد.
* کتاب «خداحافظ سالار» نوشته حمید حسام و شامل خاطرات پروانه چراغ نوروزی، همسر سردار شهید حسین همدانی، هشتم مرداد ماه در تالار سوره حوزه‌هنری رونمایی شد. این اثر توسط نشر 27 چاپ شده است.
* کتاب «وقایع اتفاقیه» نوشته محمدحسین ابراهیمی، شامل تاریخ شفاهی و مکتوب ارسنجان، 28 مرداد به همت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسنجان رونمایی شد. این کتاب توسط نشر حنظله چاپ شده است.
* مسعود نصرتی، مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان از اتمام بخش اول تاریخ شفاهی این کاخ خبر داد و گفت: «تاکنون چهار نفر از راویان تاریخ شفاهی کاخ گلستان، با حضور در ۱۷ جلسه مصاحبه، اطلاعات خود را به طور کامل منتقل کرده‌اند.» نشست «تاریخ شفاهی کاخ گلستان: ثبت روایت‌های زنده» نیز 31 مرداد برگزار شد.
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7283
* دویست‌وهشتاد‌ودومین برنامه از سلسله برنامه‌های شب خاطره، عصر پنجشنبه پنجم مرداد 1396 در سالن سوره حوزه هنری برگزار شد. در این برنامه سردار اسدالله ناصح، منیژه لشکری، همسر خلبان حسین لشکری و خلبانان احمد مهرنیا و فرشید اسکندری به بیان خاطرات خود پرداختند.
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7210
* چهاردهمین تا نوزدهمین نشست از دوره دوم نشست‌های «تاریخ شفاهی کتاب» در مرداد ماه، در سرای اهل قلم مؤسسه خانه کتاب برگزار شدند. گزارش کامل این نشست‌ها را در لینک‌های زیر بخوانید:
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7209
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7222
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7249
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7261
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7275
* پنجمین نشست از «نخستین دوره جامع آموزش تاریخ شفاهی» چهارم مرداد ماه، به همت موزه عصارخانه - مرکز مطالعات فرهنگ عامه اصفهان - در کتابخانه تخصصی هنر و اصفهان‌شناسی شیخ بهایی برگزار شد.
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7216
* سردار محسن کریمی، فرمانده سپاه روح‌الله استان مرکزی گفت: «کارگروه عملیات به منظور بررسی نقش استان مرکزی در دفاع مقدس، با بیش از 300 رزمنده، 685 ساعت مصاحبه کرده است. کارگروه تاریخ شفاهی نیز با پنج نفر از فرماندهان ارشد، حدود 90 ساعت و با بیش از 1235 نفر از رزمندگان به مدت 2015 ساعت مصاحبه‌های صوتی و تصویری انجام داده است.»
* گردهمایی دو روزه نمایندگان موزه‌های نفت در کانون‌ها و صندوق‌های بازنشستگی، 21 و 22 مرداد در تهران برگزار شد. مرتضی رسولی‌پور، از کارشناسان ارشد مدیریت موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت، در این نشست به تبیین نحوه گردآوری و تنظیم تاریخ شفاهی نفت پرداخت.
* محمدمهدی بهداروند و یاسر عسگری، کتاب « آیت‌الله محمد مؤمن قمی: خاطرات و گفت‌وگوهای سیاسی» را به همت نشر معارف، وارد بازار نشر کردند.
* کتاب «از ام‌الرصاص تا خان‌طومان» اثر مصیب معصومیان، توسط نشر شهید کاظمی منتشر شد. این اثر روایتی است از سرگذشت رزمندگان لشکر 25 کربلا در دفاع مقدس و نبردهای سوریه.
* کتاب «ایثار در آتش» با خاطرات 21 نفر از آتش‌نشانان شهرداری کرج، به همت روح‌الله کبیری، روح‌الله فلاح‌نژاد و سارا شعبان‌دوست تدوین شده و انتشارات رهام اندیشه، آن را منتشر کرده است.
* کتاب «سایه‌سار زینب(س)» با گزیده‌ای از خاطره‌های رزمندگان مدافع حرم حزب‌الله لبنان، به همت موسسه رسالات لبنان گردآوری و توسط نشر آرما چاپ شد.
* جلد اول کتاب «خاطرات دکتر محمود صلاحی» به چاپ رسید. این اثر یکی از عنوان‌های «طرح تدوین تاریخ انقلاب اسلامی» است که در مرکز اسناد انقلاب اسلامی تهیه و توسط رضا بسطامی و سمیه حدادی تدوین شده است.
* «پیشینه دانشکده مهندسی دانشگاه شیراز» نوشته مینو نعمت‌اللهی، از سوی نشر نگره منتشر شده است. بخشی از این کتاب، شاملگفت‌وگو و روایت شفاهی اساتید دانشکده است.
* کتاب «اشک و لبخند» توسط انتشارات موسسه فرهنگی هنری قدر ولایت منتشر شد. این کتاب درباره شهیدان مدافع حرم به روایت همسران آنها و بر اساس مصاحبه منیره میرزایی در این‌باره است.
* کتاب «خدا از من دفاع خواهد کرد» توسط گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است. سید محمدهاشم پوریزدان پرست در این کتاب، به روایت جریانات منتهی به شهادت آیت‌الله بهشتی پرداخته است
* برنامه گفت‌وگوی فرهنگی با موضوع «بررسی موانع رشد ادبیات دفاع مقدس در ایران» چهارم مرداد ماه با حضور علی‌اکبر والایی، عبدالرضا فریدزاده و دکتر موحدی از رادیو گفتوگو پخش شد. فریدزاده گفت: «اغلب اوقات، تاریخ شفاهی از تاریخ رسمی بسیار صادق‌تر است. چون قابلیت انعطاف دارد و بخش مهمی از تاریخ شفاهی، خاطرات محسوب می‌شود که بشر به آن تمایل زیادی دارد.» همین برنامه در 22 مرداد، با موضوع «تاریخ شفاهی دفاع مقدس و آسیب‌های پیش‌رو» میزبان امیرسرتیپ غلامحسین دربندی، عضو هیئت معارف جنگ سپهبد شهید صیاد شیرازی بود.
* از عباس سلیمی نمین یادداشتی با عنوان «خاطرات شفاهی و سعه‌صدرها» منتشر شد. متن کامل این یادداشت را در لینک زیر بخوانید:
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/04/103411
شهریور 1396
* فراخوان «نخستین همایش تاریخ شفاهی دستگاه‌های اجرایی دولت» منتشر شد. اطلاعات کامل این فراخوان در لینک زیر آمده است:
http://iscanews.ir/news/833010
* بنیاد شهید و امور ایثارگران استان همدان از ثبت تاریخ شفاهی و خاطرات 200 پدر و مادر شهید خبر داد. این خاطرات پس از پیاده‌سازی، در بانک اطلاعاتی خانواده شهدا ثبت و نگهداری می‌شوند. بنیاد شهید و امور ایثارگران استان اصفهان هم اعلام کرد که ثبت تاریخ شفاهی جامعه ایثارگری اصفهان، خصوصاً والدین شهدا و جانبازان 70 درصد در دستور کار قرار دارد.
* فرید جواهرزاده، عضو هیات علمی گروه مدیریت جهانگردی، گردشگری خلاق را نسل جدید گردشگری دانست و گفت: «در این نوع از گردشگری، مباحث مربوط به میراث ناملموس نیز مشاهده می‌شود و هنرهای نمایشی، رویدادها و تمدن و تاریخ شفاهی نیز در این نوع از گردشگری مدنظر قرار می‌گیرد.»
* هیات داوران بیست‌وچهارمین جشنواره کتاب سال دانشجویی، شش عنوان کتاب را واجد بررسی در شاخه تاریخ این جشنواره دانستند که کتاب «دولت یاد: تاریخ محلی بیرجند در آغاز سده معاصر به روایت میرزا ذبیح‌الله ناصح» در این فهرست قرار داشت. موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، ناشر این کتاب است.
* سازمان اسناد و کتابخانه ملی و انجمن ایرانی مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی، تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند. بر اساس این تفاهم‌نامه، امکان همکاری در زمینه‌هایی همچون گردآوری تاریخ شفاهی استادان و پیشکسوتان حوزه قرآن و فرهنگ اسلامی فراهم می‌آید.
* حجت‌الاسلام سید احمد بطحایی، دبیر دومین جشنواره بین المللی داستان و خاطره طلاب (اشراق) در آیین اختتامیه این جشنواره در 22 شهریور گفت: «در حوزه تاریخ شفاهی ظرفیت‌های توانمندی داریم، هر چند در این چند دهه اخیر تاریخ مکتوب مغفول مانده است. امیدوارم که با همت طلاب و مبلغان، نوشتن خاطرات به یک فرهنگ، در جامعه طلاب و مبلغان تبدیل شود.»
* سردار حسن شاهوارپور، فرمانده سپاه حضرت ولی‌عصر(عج) از گردآوری سوابق یگان‌های خوزستانی همچون لشکر هفت ولی‌عصر(عج) و تدوین چهار عنوان کتاب تاریخ شفاهی این لشکر خبر داد.
* محسن حسینی، معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای استان گلستان با اشاره به تاسیس گنجینه آب در استان‌ها گفت: «گنجینه آب در استان گلستان، در سه بخش جمع‌آوری اسناد مکتوب و شفاهی در حوزه تاریخ آب، تأسیسات آبی و ابزار و لوازم مرتبط با آن فعالیت کرده است. همچنین آماده اجرای طرح‌هایی همچون تاریخ شفاهی، گردآوری اسناد مکتوب قدیمی و انتشار کتاب در حوزه اسناد آب استان هستیم.»
* کارگاه تخصصی آموزش تاریخ شفاهی، پنجم و ششم شهریور ماه، ویژه اداره‌ها و مجموعه‌های فعال فرهنگی، در حوزه هنری استان فارس در شهر شیراز برگزار شد. کارگاه منطقه‌ای تخصصی تاریخ شفاهی هم نهم و دهم شهریور به همت حوزه هنری و بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس این استان برگزار شد. همچنین کارگاه مقدماتی اصول مصاحبه در تاریخ شفاهی 23 شهریور، با سخنرانی محمد قاسمی‌پور در شهر سرخه و کاروانسرای روستای لاسجرد برگزار شد. کارگاه تخصصی مصاحبه، خاطره‌نگاری و تاریخ شفاهی نیز 26 و 27 شهریور به همت حوزه هنری استان البرز برگزار شد. بهناز ضرابی‌زاده، نویسنده کتاب «گلستان یازدهم» و زهرا پناهی‌روا همسر شهید علی چیت‌سازیان و راوی این کتاب، در این کارگاه سخنرانی کردند.
* آیین تجلیل از کارکنان بازنشسته دانشگاه صنعتی اصفهان، 25 شهریور برگزار شد. دکتر محمود مدرس هاشمی، رئیس این دانشگاه با اشاره به چهلمین سالگرد تاسیس دانشگاه تأکید کرد: «با توجه به آغاز تدوین تاریخ شفاهی دانشگاه و انجام مصاحبه با اساتید و کارکنان، این کار به عنوان یک سند مهم از تلاش‌های کارکنان دانشگاه به یادگار خواهد ماند.»
* کتاب «تک‌سوار دشت زید» شامل زندگی‌نامه اسماعیل قهرمانی، قائم مقام لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله(ص) به قلم گلعلی بابایی، ششم شهریور در خبرگزاری تسنیم رونمایی شد. بابایی در بخشی از این مراسم گفت: «در حین نگارش کتاب‌های «همپایه صاعقه» و «ضربت متقابل» با شخصیت شهید قهرمانی بسیار مواجه می‌شدیم. در حین این نگارش‌ها یک نوار صوتی از سخنرانی‌های شهید قهرمانی به دست‌مان رسید... ۹۰ صفحه مطلب از محتویات این نوار به دست آمد. مرحوم داورزنی از راویان لشکر با شهید قهرمانی گفتوگو گرفته بود.»
* کتاب «هوشنگ دوم: گفتوگو با هوشنگ مرادی کرمانی» اثر کریم فیضی، یازدهم شهریور در باغ کتاب تهران رونمایی شد. این اثر، حاصل پنج ساعت مصاحبه با مرادی کرمانی و توسط انتشارات اطلاعات وارد بازار نشر شده است.
* آیین رونمایی از کتاب « شراره‌های خورشید: کارنامه عملیاتی لشکر ۲۷ محمدرسول‌الله(ص) در عملیات آبی- خاکی خیبر، زمستان ۱۳۶۲» 28 شهریور در تالار سوره حوزه هنری برگزار شد. محسن پرویز، نویسنده در این مراسم گفت: «به نظرم این کتاب از این جهت برجسته بود که هم نمونه‌هایی از جلسات را در کتاب آورده‌اند و هم نمونه‌هایی از گفت‌وگوهایی که در جریان عملیات صورت می‌گرفت، در این اثر آورده شده‌اند.
* دویست‌وهشتادوسومین برنامه از سلسله برنامه‌های شب خاطره، دوم شهریور 1396 در سالن سوره حوزه‌هنری برگزار شد. متن کامل خاطرات بیان شده در این شب خاطره، در لینک زیر قابل مشاهده است:
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7274
* نشست تخصصی جایگاه خاطرات دفاع مقدس در چشم‌انداز فرهنگی، اجتماعی و عرصه‌های مختلف تمدن‌سازی اسلامی هفتم شهریور برگزار شد. برای مطالعه گزارش این نشست، روی لینک زیر کلیک کنید:
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7292
* سومین میزگرد «جهانشهر» هفتم شهریور به همت خبرگزاری ایسنا، با محوریت «تاریخ شفاهی همدان در مسیر فراموشی» برگزار شد. گزارش این برنامه در لینک زیر قرار دارد:
http://www.isna.ir/news/96060804657
* جلسه بررسی اسناد و مدارک و نقش دولت در دفاع مقدس، هفتم شهریور در سالن جلسات فرمانداری بانه برگزار شد. این طرح توسط ستاد فرماندهی کل قوا تعریف شده و توافق‌نامه‌ای بین این ستاد و نهاد ریاست جمهوری منعقد شده است تا این طرح توسط نهاد ریاست جمهوری انجام شود. در این زمینه، بیش از 150 ساعت مصاحبه با استانداران و فرمانداران دوران دفاع مقدس در کردستان جمع‌آوری شده است.
* فرمانداری آستارا از آمادگی برای برپایی نمایشگاه دائمی تاریخ شفاهی و اسناد تاریخی این شهر خبر داد. آستارا در ماه‌های آینده، میزبان شش همایش بزرگ ملی خواهد بود و با مشارکت مرکز اسناد استان گیلان، نمایشگاه آثار تاریخی آستارا دایر خواهد شد.
* جلسات بیستم تا بیست‌وچهارم از سلسله نشست‌های «تاریخ شفاهی کتاب» در شهریور 1396 در سرای اهل قلم مؤسسه خانه کتاب برگزار شدند. گزارش کامل این نشست‌ها در لینک‌های زیر قابل دسترسی‌اند:
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7286
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7322
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7348
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7349
* علی داستانی، معاون پژوهشی موسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی(ره) در نشست خبری سالروز تأسیس این مؤسسه، در روز پانزدهم شهریور گفت: «چهل عنوان دیگر مجموعه «یادها» شامل خاطرات یاران امام، مبارزان و شخصیت‌ها در دست تدوین قرار دارد. همچنین شش هزار و پانصد ساعت شرح خاطرات یاران امام در قالب صوتی منتشر شده است.»
* دومین کارگاه نویسندگی بنیاد شعر و ادبیات داستانی ۱۵ تا ۱۸ شهریور در اسالم و همزمان با چهل‌و‌هشتمین سال‌مرگ جلال آل‌احمد برگزار شد. حسین دهباشی، مستندساز در این کارگاه گفت: «در روایت‌های تاریخ شفاهی، چند آسیب وجود دارد: فراموشی، تحریف و بی‌دقتی روی واژگان. همچنین بسیاری از راویان تاریخ شفاهی، خاطرات‌شان را به نحوی بیان می‌کنند که خودشان، قهرمان روایت شوند.» در اختتامیه اولین دوره جشن تجلیل از برنامه‌سازان فضای مجازی (جشن آپارات) که 24 شهریور برگزار شد، تندیس آپارات در حوزه تاریخ شفاهی به برنامه «خشت خام» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی حسین دهباشی اهدا شد.
* سردار عزت‌الله جعفری، دبیر ستاد گرامیداشت هفته دفاع مقدس آذربایجان شرقی گفت: «اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس با هزینه ۴۰ میلیون تومان، اتاق مصاحبه جهت ثبت تاریخ شفاهی جنگ ایجاد کرده است. از خانواده ایثارگران نیز درخواست می‌کنیم، خاطرات و عکس‌های خود را تحویل دهند.
* نشست «ضرورت تدوین تاریخ شفاهی نظام آموزشی دهه‌های 1340 و 1350» با حضور سید کاظم اکرمی، احمد صافی و اقبال قاسمی پویا، بیستم شهریور در سالن دکتر پرهام در ساختمان آرشیو ملی کتابخانه ملی برگزار شد. گزارش کاملی از این نشست را در لینک زیر بخوانید:
http://www.oral-history.ir/?page=post&id=7321
* شبکه پنج سیمای جمهوری اسلامی ایران پیش‌بینی کرده است که در برنامه «دست‌خط» در این شبکه، با صد شخصیت و در قالب تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی گفتوگو شود. علی دارابی، معاون امور استان‌های صداوسیما هم پانزدهم شهریور با حضور در کمیسیون صدای جشنواره بیستم تولیدات استانی صداوسیما در شهر سنندج، بر لزوم پرداختن به تاریخ شفاهی رادیوهای استانی تأکید کرد و گفت: «ثبت و مستندسازی فعالیت‌ها و تاریخ شفاهی از تاریخچه مراکز و تحولات آنها طی دوره‌های مختلف در قالب یک کتاب، در سال جاری باید در دستور کار قرار گیرد.»
تعداد بازدید: 5258
http://oral-history.ir/?page=post&id=7366