گزارشی از نخستین جشنواره خاطره‌نویسی دفاع مقدس

مراسم اختتامیه نخستین جشنواره خاطره‌نویسی دفاع مقدس تهران ساعت 18 اول تیر در فرهنگسرای ارسباران و با حضور سردار همدانی فرمانده سپاه محمد‌رسول الله (ص)، امیر محمد بالار جانشین بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، سرهنگ حسن رسولی منفرد معاون ادبیات و انتشارات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، سرهنگ گلعلی بابایی معاون هنری بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، سیمین‌دخت وحیدی شاعر عرصه دفاع مقدس، امیر سیفی رئیس حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس ارتش، سردار فتح‌الله جعفری، سردار باباخانی و جمعی از رزمندگان دوران دفاع مقدس و نویسندگان این عرصه برگزار شد.

در بیانیه نخستین جشنواره خاطره‌نویسی دفاع مقدس تهران بر ضرورت برنامه‌ریزی منسجم برای ضبط و ثبت خاطرات دفاع مقدس تأکید شد.
هیئت داوران نخستین جشنواره خاطره‌نویسی دفاع مقدس تهران، طی بیانیه‌ای ضمن تأکید بر اهمیت احیاء نهضت خاطره‌نویسی دفاع مقدس، فوت روز‌افزون منابع و فرصت‌ها را گوشزد و برنامه‌ریزی منسجم جهت ضبط و ثبت خاطرات را امری ضروری دانست.
هیئت داوران از میان 1007 اثر رسیده به دبیرخانه جشنواره با اعمال معیارهای اولیه مانند عدم چاپ خاطره پیش از شرکت در جشنواره، تطبیق محتوای خاطره‌ ارسالی بر حفظ ارزش‌های دفاع مقدس و حیطه‌بندی خاطره محدود به شهر تهران 203 اثر را طی دو مرحله داوری برای ارزیابی نهایی حائز ورود به مرحله نهایی دانست.

اختتامیه نخستین جشنواره خاطره‌نویسی دفاع مقدس تهران

سردار همدانی: روایت هنرمندانه خاطرات، دفاع مقدس را برای نسل آینده ماندگار می‌‌کند.
فرمانده سپاه محمد رسول الله (ص) گفت: اگر خاطرات دفاع مقدس هنرمندانه به نسل حاضر و نسل آینده انتقال شود، ماندگاری آن برای همیشه باقی خواهد بود.
وی با بیان اینکه رخداد‌های هشت سال دفاع مقدس و نبرد زنان و مردان این سرزمین تاریخ دفاع مقدس را تشکیل می‌دهد، افزود: سرزمین ایران اسلامی در طول بیش از 2 هزار و 800 روز مقاومت، منطقه نبرد بود و به همین خاطر محصول هشت سال دفاع مقدس را مقاومت می‌گوییم.

خاطره‌گویی و خاطره‌نویسی موجب ماندگاری تاریخ دفاع مقدس است
فرمانده سپاه محمدرسول الله (ص) خاطره‌گویی و خاطره‌نویسی را موجب ماندگاری تاریخ دفاع مقدس دانست و بیان کرد: جلوه‌های این هشت سال نبرد به قدری زیبا است که اگر هنرمندان ما هنرمندانه به نسل حاضر و نسل آینده انتقال دهند؛ ماندگاری آن برای همیشه باقی خواهد بود. اگر خاطره را از دفاع مقدس حذف کنند، این 8 سال نبرد بی‌روح خواهد شد.

بیش از 70 درصد شهدای دفاع مقدس زیر 25 سال بودند
فرمانده سپاه محمد رسول الله (ص) یادآور شد: در تاریخ دفاع مقدس، بسیاری از شهدا جانبازان و آزادگان جزو نوجوانان 12 و 13 ساله بودند؛ زنان و دختران شهیده و آزاده نیز در تاریخ انقلاب اسلامی کم نداریم؛ هفتاد و دو و نیم درصد از شهدای دفاع مقدس نیز زیر 25 سال بودند.
وی بیان کرد: در خاطره‌گویی و خاطره‌نویسی باید تلاش شود خاطرات، هنرمندانه و سطح‌بندی شده ارائه شود؛ به عنوان مثال برخی خاطرات سطح عالی، راهبردی و استراتژیک دارد که می‌تواند برای مدیران عالی در عرصه‌های مختلف آموزنده و راه‌گشا باشد؛ برخی از خاطرات امیدوار‌کننده برای هر زن و مردی است و می‌تواند الگوی زندگی باشد؛ خاطرات دیگری از دفاع مقدس برای خانواده‌ها، کودکان، نوجوانان و مادران است که تضمین‌کننده موفقیت در زندگی آنهاست.
جاذبه جبهه و تحمل دشواری‌ها مورد بررسی قرار گیرد
سردار همدانی خاطرنشان کرد: زندگی در شرایط سخت و دشوار جبهه آموزنده است؛ باید واکاوی کرد که جبهه چه جاذبه‌ای داشت که جوانان در رطوبت بالا، گرمای بیش از 50 درجه، سرما و کولاک با عشق حضور پیدا می‌کردند؟ در عملیات «رمضان» شهید محروح جنگی نداشتیم بلکه شهدا در اثر تشنگی به شهادت رسیده بودند؛ در سرمای «گَردِوش» منطقه غرب، ده‌ها شهید و مجروح سرمازده را از سنگر‌ها بیرون کشیدیم.

رسولی: خاطره، مهمترین زیرساخت فعالیت‌های ادبی و پژوهشی است
همچنین معاون ادبیات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس،‌ خاطره را مهمترین بخش و زیرساخت فعالیت‌های ادبیاتی و پژوهشی خواند و گفت: خاطرات، مکمل اسناد و مدارکی است که تاکنون در ارتش و سپاه و سازمان‌های مختلف جمع‌آوری شده است.

سرهنگ حسن رسولی‌منفرد در این مراسم اظهار داشت: از سال گذشته جشنواره سراسری خاطره‌نویسی دفاع مقدس را با موضوع تاریخ شفاهی و جمع‌آوری خاطرات از بین مردم آغاز کردیم و این موضوع از مهمترین برنامه‌های بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس خواهد بود.
وی ادامه داد: هدایای مادی و معنوی پشت جبهه‌ها، نقش همسران و مادران شهدا و رزمندگان، بمباران‌های شهرها و وحدت مردم بخشی از خاطرات دفاع مقدس است که خیلی به این موضوع پرداخته نشده است؛ بنابراین طی فراخوانی اعلام شد تا علاوه بر رزمندگان دفاع مقدس در صحنه نبرد، تمام کسانی که به نوعی در سرزمین ایران مقاومت ‌کردند، خاطرات خود را به دبیرخانه ارسال کنند.
در این مراسم، هیئت داوران نخستین جشنواره خاطره‌نویسی دفاع مقدس تهران، جایزه اول جشنواره را به دلیل بکر بودن سوژه، جذابیت آن و نیز انتقال اطلاعات نظامی در خاطره، نثر روان و شیرین به خاطره «دو دقیقه بر فراز مقدادیه» نوشته «عقیل زرگر» بر اساس خاطرات سرتیپ بازنشسته خلبان «محمدحسن‌ زند وکیلی» نسبت داده و آن را حائز مقام اول می‌داند.
هیئت داوران همچنین خاطره «چشم‌ها را باید شست» نوشته «میترا آسمانی» را به دلیل وجود جنبه‌های عاطفی و انسانی یک مادر پرستار حاضر در جبهه و دل نگرانی‌های او از کودک شیرخوارش که در پشت جبهه نزد همسر و مادرش گذاشته شده است و خود مصداق بارزی از جنگ و زندگی است، حائز مقام دوم جشنواره دانست.

خاطره «نبرد در آسمان نوژه» نوشته «علیرضا غزنوی رامتین» به دلیل پرداخت خوب به یک واقعه ملی و تاریخی و نیز اشاره مناسب به نقش خلبانان جان بر کف در دوران دفاع مقدس و وجود نثری صمیمی و روان از دید هیئت داوران حائز مقام سوم شد.

هیئت داوران، خاطره «خانواده امداد‌گر» نوشته زوج امداد‌گر «عبدالله پازن» و همسرش «رقیه حسینی» را به دلیل نگاه انسانی به موضوع جنگ تحمیلی و تبیین دفاع مقدس به عنوان یک دفاع کاملاً مردمی از جانب ملت ایران و نیز نثر ساده و صمیمی آن به عنوان مقام چهارم جشنواره اعلام کرد.

خاطره «عهدی با بهشتیان» نوشته «اسماعیل زمانی» را به دلیل سوژه بکر و جذاب و پرداخت مناسب به موضوع شهید و شفاعت و اشاره به ارزش‌های زمان دفاع مقدس حائز مقام پنجم اعلام شد و همچنین هیئت داوران از خاطره «پیمان با مقتدا تا شهادت» نوشته سردار «محمدباقر نیکخواه» از پیشکسوتان عرصه خاطره‌گویی و خاطره‌نویسی دفاع مقدس، تقدیر به عمل می‌آمد.

هیئت داوران همچنین «سیدمحمود حسینی‌قاسمی» با خاطره «معراج» از مسن‌ترین فردی که خاطره خود را به جشنواره ارسال کرده بود، تقدیر کرد و «عطیه قاسم‌قمی» با اثر «ملاقات چشم‌های منتظر» جوان‌ترین فردی که خاطره خود را به دبیرخانه جشنواره ارسال کرده بود نیر تجلیل شد.
در ادامه خاطره کوتاه و اثرگذار «حمید‌رضا اتک» به دلیل سوژه بکر و اثرگذار مورد تجلیل و تقدیر هیئت داوران قرار گرفت.