نخستین کنفرانس ایران‌شناسی در فرانسه؛ تجربه دیروز و چشم انداز فردا

ایران‌شناسی در فرانسه، همراه با سایر گرایش‌های شرق‌شناسی، قدمتی دیرینه دارد. توجه به میراث غنی و دیرپای فرهنگی ـ تمدنی ایران در قالب فعالیت‌های باستان‌شناسی، شناخت ریشه‌های زبان‌های باستانی و خط‌های کهن ایرانی، و نیز مطالعه زبان فارسی، تصحیح و انتشار متون کهن، از مهم‌ترین عرصه‌‌های مورد علاقه‌ی ایران‌شناسان فرانسوی به ویژه در قرن نوزدهم بود. این مسیر با انعقاد قراردادهای رسمی میان نهادها و مؤسسات علمی فرانسوی با دولت ایران، طی سده‌های نوزدهم و بیستم بصورت گسترده‌ای ادامه یافت.

ایران‌شناسی در فرانسه، همراه با سایر گرایش‌های شرق‌شناسی، قدمتی دیرینه دارد. توجه به میراث غنی و دیرپای فرهنگی ـ تمدنی ایران در قالب فعالیت‌های باستان‌شناسی، شناخت ریشه‌های زبان‌های باستانی و خط‌های کهن ایرانی، و نیز مطالعه زبان فارسی، تصحیح و انتشار متون کهن، از مهم‌ترین عرصه‌‌های مورد علاقه‌ی ایران‌شناسان فرانسوی به ویژه در قرن نوزدهم بود. این مسیر با انعقاد قراردادهای رسمی میان نهادها و مؤسسات علمی فرانسوی با دولت ایران، طی سده‌های نوزدهم و بیستم بصورت گسترده‌ای ادامه یافت. هرچند که مناسبات و تبادلات فرهنگی در دوره‌هایی با فراز و فرود همراه بود اما با نگاهی گذرا به فعالیت‌های ایران‌شناسان فرانسوی، می‌توان دریافت که در هیچ مقطعی مطالعات ایران‌شناسی در فرانسه تعطیل نشده است لیکن اطلاع دقیقی از مجموعه‌ی این فعالیت‌ها در ایران وجود ندارد؛ حال آنکه، پژوهشگران و علاقه‌مندان بسیاری در ایران، جویای نتایج چنین پژوهش‌هایی هستند. در خلال سال‌های 1377 / 1998 تا 1383 / 2005 سطح ارتباط فرهنگی میان پژوهشگران ایرانی و ایران‌شناسان فرانسوی ارتقا یافت و طی آمد و شد برخی از استادان و پژوهشگران، گفتگوهای کوتاهی در نشریات آن روز، مشتمل بر زندگی و فعالیت‌های علمی آنها در ایران منتشر شد اما این اقدامات هرگز به صورت منظم و پایدار تداوم نیافت.

برگزاری یک نشست مشترک با حضور تعدادی از ایران‌شناسان معاصر فرانسوی و استادان و پژوهشگران ایرانی، می‌تواند به شناخت دوسویه از فعالیت‌ها و پژوهش‌های انجام شده طی چند دهه‌ی اخیر کمک شایان توجهی کند. شاید بتوان گفت اطلاع ایران‌شناسان فرانسوی از تلاش‌های علمی پژوهشگران ایرانی در عرصه‌هایی نظیر تاریخ، باستان‌شناسی، فلسفه و الهیات، زبان شناسی، هنر، مردم‌شناسی، زبان و ادبیات فارسی و نظایر آن به همان میزان اندک است که اطلاع ایرانیان از برخی کارهای تازه‌نشر یافته یا پژوهش‌های منتشر نشده توسط ایران‌شناسان فرانسوی که در این سال‌ها به زبان فرانسه انجام شده است. در واقع می‌توان گفت مجموعه ارتباطات دوسویه در دهه‌های اخیر بیشتر مبتنی بر تلاش‌های فردی و مناسبات شخصی بوده در حالی که این موضوع می‌تواند توسط دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و مراکز علمی و فرهنگی در دو کشور ایران و فرانسه، بیش از پیش تقویت شود.

با هدف پرکردن بخشی از خلاء‌های مورد اشاره از طریق افزایش مجموعه تعاملات علمی و ارتباطات فرهنگی فی‌مابین نهادها و سازمان‌های علمی، پژوهشی و دانشگاهی ایران و فرانسه، در مرحله نخست برگزاری کنفرانس «ایران‌شناسی در فرانسه؛ تجربه دیروز و چشم‌انداز فردا» طراحی شده است. بر این اساس ارائه مقالاتی منتخب از استادان و پژوهشگران ایرانی در نقد و بررسی فعالیت‌های ایران‌شناسان فرانسوی از یک سو و همچنین ارائه مقاله و سخنرانی از سوی ایران‌شناسان فرانسوی با محوریت فعالیت‌های جاری ایران‌شناسی در فرانسه و چشم‌انداز آن، اهم برنامه‌های این کنفرانس است، همچنین انجام گفتگو و رایزنی‌های علمی در حاشیه نشست، بازدید از مراکز مهم دانشگاهی، پژوهشی و فرهنگی ـ تمدنی کشور فرانسه از جمله برنامه‌های جنبی این کنفرانس برای مدعوین ایرانی است.

محورهای کنفرانس:

مطالعات تاریخ ایران از روزگار باستان تا دوره معاصر

پژوهش‌های باستان‌شناسیِ جهان ایرانی (ایران فرهنگی)

مطالعات زبان و ادبیات فارسی و ادبیات عامیانه

پژوهش‌های حوزه زبان‌ها و خطوط باستانی ایران

پژوهش‌های حوزه زبان‌شناسی و گویش‌های محلی

بررسی‌های جامعه‌شناسی و انسان‌شناسی فرهنگی در ایران

تحقیقات فلسفی، الهیات و مطالعات اسلامی

پژوهش‌های حوزه آداب و رسوم اقوام ایرانی

پژوهش‌های حوزه معماری و هنرهای تجسمی ایران

پژوهش‌های موسیقی و سایر هنرهای ایرانی

[نشست‌های تخصصیِ روز همایش، متناسب با مقالات ارسالیِ استادان ایرانی و سخنرانی‌های ایران‌شناسان فرانسوی تنظیم خواهد شد]

برگزارکنندگان:

رایزنی علمی جمهوری اسلامی ایران در منطقه شینگن

مؤسسه ارتباطات علمی ـ فرهنگی ایران و فرانسه

مؤسسه تبادلات فرهنگی ایران و فرانسه

پژوهشکده مطالعات فرهنگی روایت

مؤسسه فرهنگی نگارستان اندیشه نو

باهمکاری

دانشگاه بین المللی امام خمینی

انجمن ایرانی تاریخ

انجمن ایرانی زبان و ادبیات فرانسه

کمیته علمی همایش

دکتر مهدی محقق (استاد بازنشسته دانشگاه تهران و رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی)
دکتر ژاله آموزگار (استاد بازنشسته گروه فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه تهران)
دکتر ناصر تکمیل همایون (استاد بازنشسته پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
دکتر مصطفی عاصی (رئیس انجمن زبان‌شناسی و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
دکتر حمیدرضا شعیری (عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس)
دکتر هایده لاله (عضو هیئت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه تهران)
دکتر طهمورث ساجدی صبا(عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه تهران)
دکترحسین بیک باغبان (استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه استراسبورگ فرانسه)
دکتر ایرج نیک سرشت (عضو هیئت علمی پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران)
دکتر محمدرحیم احمدی (عضو هیئت علمی زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه الزهراء)
دکتر سعید جازاری (عضو هیئت علمی دانشگاه کاتولیک پاریس)
دکتر نوید اعطار شرقی (عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی)
دکتر ساسان فاطمی (عضو هیئت علمی پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران)

اعضای فرانسوی هیئت علمی همایش:

پروفسور هنری دوفوشه کور (استاد بازنشسته دانشگاه سوربن و رئیس سابق انجمن ایران‌شناسی فرانسه)
پروفسور یان ریچارد (استاد بازنشسته دانشگاه سوربن و رئیس سابق انجمن ایران‌شناسی فرانسه)
پروفسور پی‌یر لوری (استاد بازنشسته دانشگاه سوربن در فلسفه و مطالعات اسلامی)
پروفسور رمی بوشارلا (باستان‌شناس و رئیس سابق انجمن ایران‌شناسی فرانسه)
پروفسور کریستین ژامبه (استاد اسلام‌شناسی و فلسفه اسلامی و زبان فارسی)
پروفسور برنارد اورکاد (متخصص تاریخ و جغرافیای ایران)
پروفسور کریستین برومبرژه (استاد انسان‌شناسی و متخصص فرهنگ و زبان گیلانی)
پروفسور کریستف بالایی (استاد زبان و ادبیات فارسی و متخصص ادبیات معاصر ایران)
پروفسور سابرینا مرون (استاد مرکز ملی تحقیقات علمی CNRS)

زبان همایش:

مقالات به زبان فرانسه و فارسی ارائه می‌شود و مقالات فارسی استادان ایرانی، توسط مترجمِ هم‌زمان، به زبان فرانسه ترجمه خواهد شد. همچنین برای استفاده مستعمین ایرانی، مقالات فرانسوی هم به صورت‌زمان به فارسی ترجمه می‌شود.

محل برگزاری:

پاریس ـ دانشگاه سوربن (نوول)

تقویم اجرایی همایش:

ـ مهلت ارسال چکیده مقاله: 30 دی‌ماه

ـ مهلت ارسال اصل مقالات (به منظور داوری، اصلاح احتمالی و ترجمه به فرانسه): 20 بهمن ماه

ـ مهلت ثبت نام در همایش (برنامه سفر): 30 دی‌ماه

شرایط ثبت نام و شرکت در برنامه

1. ثبت نام در همایش، ارائه مقاله (بدون حضور در برنامه)

کسانی که تمایل دارند با ارائه چکیده مقاله یا اصل مقاله در این همایش شرکت کنند لیکن امکان حضور در برنامه (سفر فرانسه) را ندارند، می‌بایست چکیده مقاله یا اصل مقاله خود را به همراه رزومه خود به نشانی دبیرخانه در تهران ارسال کنند. در صورتی که چکیده یا مقاله در پروسه داوری، حائز شرایط چاپ در مجموعه مقالات همایش شود، پس از اعلام دبیرخانه و به منظور انتشار متن فارسی و خلاصه‌ی فرانسه، بایستی به ترتیب بابت انتشار چکیده مقاله یک میلیون ریال و انتشار اصل مقاله مبلغ سه میلیون ریال (بابت هزینه داوری، ترجمه و چاپ) پرداخت نمایند.

2. ثبت‌نام در همایش و حضور در برنامه سفر فرانسه (با ارائه چکیده یا اصل مقاله)

افرادی که تمایل دارند با ارائه مقاله در برنامه سفر فرانسه شرکت کرده و در نشست‌های این کنفرانس حضور یابند لازم است چکیده یا اصل مقاله خود را به همراه رزومه به دبیرخانه ارسال نمایند. در صورتی که مقاله ایشان مورد تأیید داوران قرار گیرد، صرفا هزینه‌های سفر را پرداخت خواهند کرد و هزینه‌ی مستقلی بابت ترجمه و چاپ مقاله نمی‌پردازند.

3. ثبت‌نام در همایش و حضور در برنامه سفر فرانسه (بدون ارائه چکیده یا اصل مقاله)

کسانی که تمایل دارند در این همایش حضور داشته باشند لیکن مقاله‌ای ارائه نمی‌کنند لازم است برای ثبت نام در برنامه سفر، رزومه خود را به دبیرخانه همایش ارسال کنند. این افراد بایستی هزینه سفر (شامل یک هفته اقامت در پاریس) را پرداخت کنند. شایان ذکر است، دبیرخانه از ثبت نام افرادی که از حیث رشته تحصیلی یا فعالیت حرفه‌ای ارتباطی با موضوع همایش ندارند، معذور است.

برنامه سفر و شرکت در همایش (هزینه تقریبی، 6 میلیون تومان می باشد)

1. هزینه پرواز (رفت و برگشت با پرواز مستقیم شرکت هواپیمایی ایران‌ایر)

2. هفت شب اقامت همراه با صبحانه در سوئیت‌های دونفره هتل adagio la defense

3. شرکت در همایش و استفاده از مترجم هم‌زمان (برای ارائه مقاله یا استماع سایر مقالات)

4. گشت شهری و موزه‌ها همراه با وسایل نقلیه اختصاصی و راهنما

5. هزینه بیمه که توسط یک شرکت بیمه‌گذار فرانسوی انجام می‌شود

6. چاپ چکیده / اصل مقاله پذیرفته شده در همایش

7. ارائه گواهی معتبر شرکت در همایش / ارائه مقاله

نشانی دبیرخانه:

تهران، خیابان انقلاب اسلامی، خیابان 16 آذر، کوچه ادوارد براون، شماره 12 ـ تلفکس: 66435423

سایت:www.rics.ir ایمیل: info@rics.ir

منبع: پژوهشکده مطالعات فرهنگی روایت